Shutter Island (2010)
Ga ik nu voor ’t eerst in m’n leven een film van Martin Scorsese recenseren, of heb ik dat met The Departed ook al gedaan? En ga ik dan een recensie ook nog beginnen met te melden dat ik mezelf eigenlijk niet ‘qualified‘ genoeg vind om een serieuze inhoudelijke recensie te geven. Want daarvoor is Scorsese een veel te geniale filmmaker, wat hij met Shutter Island volgens mij ook weer toont.
Natuurlijk moet ik deze film nog een keer zien. En als jij de film gezien hebt, en je bent net zo geïntrigeerd als ik, dan zul jij ‘m ook zeker een tweede keer willen zien.
Waar ik direct blij mee was, was dat de film een compleet andere sfeer oproept als de trailer. Eigenlijk was ik – door de trailer – bang dat de zaal vol zou zitten met drie ‘soorten’ mensen: ten eerste horrorliefhebbers, daarnaast meisjes die alles van Leonardo willen zien, en uiteindelijk natuurlijk ook de echte Scorsese-fans. Maar ik was bang dat de eerste twee groepen zouden overheersen, wat mij er bijna toe zette deze film in een lege middagvoorstelling te gaan kijken. Maar maandagavond werd ik tóch naar de film getrokken in een vrij volle Pathé-zaal. En ik ben blij dat m’n angst voor rumoerige teleurgestelde filmkijkers volledig ongegrond bleek. Ik kon geheel in de film duiken, en had op geen énkel moment door dat de film 138 minuten duurde…
Shutter Island gaat over US Marshal Teddy Daniels, die op een eiland in de haven van Boston (flinke haven, denk ik dan) de verdwijning van een patiënt gaat onderzoeken, samen met z’n nieuwe collega Chuck (Mark Ruffalo). Teddy Daniels wordt natuurlijk gespeeld door Leonardo DiCaprio, en hij toont onder leiding van Scorsese wederom één van de beste acteurs van z’n generatie te zijn (de enige andere waar ik nu aan kan denken is Sam Rockwell; oh, en Ryan Gosling misschien?). Op het eiland heerst een rare spanning, waar je in het verloop van de film natuurlijk wel een reden voor krijgt. Maar het is ten eerste de sfeer die Scorsese met deze film oproept die vrij ongekend is in de hedendaagse cinema. Nom de dieu, wat voelt deze film ‘eary‘ aan. En dat is positief, don’t get me wrong.
Scorsese geeft terecht ongegeneerd toe sterk beïnvloed te zijn door tal van films uit de 40- en 50-er jaren die ik vrijwel allemaal niet gezien heb. Zeer zeker zag ik de invloed van bijvoorbeeld Hitchcocks Vertigo, maar ik ben te weinig kenner om er veel andere films in te zien/uit te halen. Misschien is dat jammer om deze film nóg verder te kunnen waarderen, maar aan de andere kant: de film moet ook op zichzelf staan natuurlijk. Maar dat doet ie ook ten zeerste.
Mijn eerste reactie na afloop van de film was: “Het lijkt alsof ik ‘m al door heb, maar Scorsese kennende moeten er nog zeker twee lagen onder zitten die ik nog niet ontdekt en/of bewust gevoeld heb.” Want de laag die ik door had is niet zo moeilijk te achterhalen. Maar natuurlijk maakt Scorsese in essentie geen plot-films, dus het is veel eerder een psychologische en filosofische karakterschets dan een puzzel. En hoe die schets precies in elkaar steekt, dat vind ik steeds meer de magie van cinema, die ik hopelijk steeds meer zal gaan begrijpen naarmate ik ‘groei’ als filmkijker…
Wat me trouwens opviel: er waren vrijwel geen negatieve reacties te horen na afloop van de film. Met andere woorden: Scorsese heeft ook een film gemaakt die een groot publiek kan pleasen. Ook al zijn er negatieve reacties te lezen op tal van fora en in tal van recensies, dat lijken – en ik wil niet pretentieus klinken – toch reacties van mensen die de film niet begrijpen of het niet kunnen hebben als ze na afloop niet meteen een duidelijk oordeel over ’n film kunnen hebben, en dat dan als negatief aan de film beoordelen.
Maar ik wil hier niet negatief eindigen, want daarvoor ben ik nog altijd teveel onder indruk…