The Girlfriend Experience (2009)
Eén tip als je deze film met real-life porno-actrice Sasha Grey gaat kijken: ga niet – net als ik, vanuit puur nobele motieven natuurlijk – op onderzoek naar haar andere ‘acteerkwaliteiten’. Ook al is het daarna des te opmerkelijker dat The Girlfriend Experience eigenlijk geen expliciete seks laat zien (wat achteraf gezien ook zeker wel bij de ‘boodschap’ van de film past), en dat het wat mindere acteerwerk van Grey door regisseur Steven Soderbergh vooraf best goed is ingeschat, als in: het past goed bij wat hij met deze film wil vertellen…
Inderdaad: The Girlfriend Experience is een film van Steven – Ocean’s Eleven, Che – Soderbergh. Als je naar z’n gehele oeuvre kijkt zie je hoe breed zijn bereik is, en hoe hij grotere films afwisselt met kleine rauwe cultfilms zoals Bubble (over mensen in een poppenfabriek) en nu dus The Girlfriend Experience. Want ook al maakt de film gebruik van alle mogelijkheden van de Red-camera en speelt deze film zich af in het over-kapitalistische gedeelte van Manhattan, waar iedereen z’n ziel en/of lichaam verkoopt om geld te verdienen (metafoor, anyone?), The Girlfriend Experience blijft een film die z’n fans moet vinden in het cultcircuit.
Ja, ik heb waardering voor Soderberghs ambitie om te experimenteren. Hij durft tenminste elke keer weer iets nieuws te proberen, ook al geeft ie ruimhartig toe dat hij ook wel eens gewoon voor ’t geld werkt, en dat hij die films ook zelf erg vermakelijk vindt. Toch was ik niet écht onder de indruk van The Girlfriend Experience. Misschien was ik iets te afgeleid door die andere carrière van miss Grey, en mogelijk overschaduwde dat de ‘ontdekking’ dat er dus escorts bestaan die een ‘vriendin-ervaring’ verkopen, waarin het niet zozeer om de seks gaat (wat natuurlijk wel mogelijk is), maar meer om het praten, eten, en zoenen. Want waar prostituees bekend staan om hun onwilligheid te zoenen met hun klanten, daar doet Greys karakter (Chelsea/Christine) niet moeilijk over. Een nachtje blijven slapen? “Geen probleem.” Samen ontbijten de volgende ochtend? “Okay.” Geen omhelzing of zoen bij het afscheid? “Hey, dat is raar. Waarom doet hij zo afstandelijk?”
Chelsea heeft een ‘normale’/’echte’ relatie met Chris, een gladde personal trainer in een sportschool. En eerlijk gezegd is hij veel meer bezig met zichzelf te verkopen dan dat Chelsea dat is. Ze lijkt oprecht te luisteren naar haar klanten, kent de namen van hun vrouwen en kinderen, en lijkt inderdaad echt een soort vriendinnetje te spelen. Wel een best lekker vriendinnetje waar je stiekem ook alles mee mag doen, maar toch.
Chris blijft in hun (veel te dure) appartement eigenlijk in z’n oppervlakkige rol, die hij ook in de gym speelt. Is hij daarmee een soort van ‘boyfriend experience’ voor Chelsea? Want als kijker is het lastig te onderscheiden wat ze nu écht voelt, en of haar relatie met sommige van haar klanten niet net zo ‘diep’ gaat als die met Chris. En mogelijk heeft Soderbergh daarom wel gekozen voor Grey, omdat haar vlakke acteren als incompetent kan worden gezien, maar mogelijk ook wel perfect past bij haar rol in de film.
Ja, als ik er zo over typ, dan bevalt de film me meer dan toen ik ‘m gisteravond keek. De film blijft ook zeker wel boeien, want daarvoor heeft Soderbergh nog een trucje gebruikt dat deels overbodig lijkt, maar deels ook wel weer werkt: het verhaal is behoorlijk door elkaar geknipt, waardoor je telkens weer effe moet bedenken waar je zit. Nu moet ik ineens aan Blue Valentine denken, waarin dat ook gebeurt. Daar voegt het voor mijn gevoel echter meer toe dan hier, al denk ik dat Soderbergh hiermee wil tonen hoe oppervlakkig het leven is als je alles in het leven ziet als een ’transactie’, en dat je overal een prijskaartje aan kunt hangen.
Daarnaast duurt de film slechts 77 minuten, en ik was wel lichtelijk verbaasd toen ie ineens afgelopen was. Maar dat kwam dan ook meer doordat ik toen nog niet door had wat Soderbergh precies wilde met deze film. Nu me dat een dag later – deels tijdens het schrijven van deze recensie – iets duidelijker is geworden, voel ik bijna de neiging om ‘m nog een keer te kijken…
Ja, The Girlfriend Experience is zeker wel interessant, ook al begrijp ik die 5,7 op IMDb ook wel, zeker in deze tijd van instant gratification, want dat kreeg ik ook niet direct. Zo een dag later ‘voel’ ik de film beter, en daarmee heeft Soderbergh wederom aangetoond een interessante filmmaker te zijn.