Iraq for Sale: The War Profiteers (2006)

“When war becomes this profitable, you’ll see a lot more of it“, is de mij nog altijd woedend makende uitspraak van een emeritus hoogleraar in de documentaire Why We Fight, die ik een aantal jaren geleden zag. Afgelopen maandag zag ik Iraq for Sale: The War Profiteers, en deze documentaire laat concreet de gruwelijkheden zien die ontstaan als je oorlogsvoering commercieel laat worden door vrijwel alles te privatiseren, tot aan het martelen van gevangenen in de Abu Ghraib-gevangenis aan toe. Want als je een particulier aannemer in zo’n oorlog bent, dan val je niet onder het militaire recht, en in een land in opbouw als Irak was en is ben je in het huidige systeem bijna vrij om te doen en laten wat je wilt.
Waar Fahrenheit 911 en dat soort documentaires mij ’t gevoel gaf dat Amerika alleen nog maar gered kan worden door ’n opstand (als ik optimistisch ben heeft de Occupy-beweging die potentie), maar na het zien van de politieke corruptie in deze documentaire ben ik bang dat er een Cubaans-achtige socialistische revolutie nodig is. En ja, ook dát is een enge gedachte…

Robert Greenwalds documentaire is als documentaire niet perfect, maar met zo’n onderwerp is dat ook helemaal niet erg. Hij toont een aantal zaken die zó opzienbarend zijn, dat je je als normaal mens afvraagt waarom daar door een rechtvaardige Amerikaanse president niet gewoon in één klap een streep doorheen gezet wordt. Helaas laat de documentaire ook zien dat het Amerikaanse Congres, en dan vooral de conservatieven in de Republikeinse partij, zo gruwelijk gecorrumpeerd zijn, dat doortastende maatregelen altijd tegengehouden worden. Veel van deze congresleden hebben een directe link met de grootverdieners in de oorlog, waaronder natuurlijk Halliburton/KBR, Titan, Blackwater en CACI. En raad eens waar voormalig vice-president Cheney CEO van is geweest? Inderdaad, van Halliburton. En wie was het die begin jaren 90 als minister van Defensie een wetsvoorstel opstelde om bepaalde militaire taken te ‘outsourcen’ naar bedrijven als Halliburton e.d.? Inderdaad: Dick Cheney.

Naast het feit dat ieder mens met een hart zo min mogelijk oorlog in de wereld wil zien, maakt de manier waarop dit soort bedrijven in zo’n oorlog ontzettend veel geld verdient extra pissig. Ten eerste proberen ze natuurlijk hun uitgaven zo laag mogelijk te houden (Halliburton is bv. ingehuurd om het water te zuiveren, zodat de soldaten kunnen douchen en drinken, maar dat doen ze in 63 van de 67 gevallen zo slecht dat er sporen van o.a. tyfus in het water zitten..!). Aan de andere kant is het gebruikte budgetteringssysteem ongelooflijk. Bijna net zo eng is dat het helemaal geen ongebruikelijke manier van budgettering is, want een bevriende econoom kon me haarfijn uitleggen hoe het ook hier wel eens toegepast wordt. Het heet “cost-plus”, en betekent dat je al je uitgaven achteraf terugbetaald krijgt, met daarop een vooraf afgesproken marge..!
Dit bekent dus dat het winstgevender is voor Halliburton om een vrachtwagen die ergens een klapband krijgt in de woestijn van Irak maar achter te laten en in brand te steken dan om die band te vervangen. De vrachtwagen wordt vergoed, en er wordt meer verdiend op een nieuwe vrachtwagen dan op een nieuwe band. Een ander voorbeeld is dat een deel van de transporten die verzorgd worden zo goed als leeg zijn, want er wordt betaald per gereden rit. En dat er bij die ritten dan niet wordt gekeken naar de route en hoe gevaarlijk die is, dat bleek wel toen in 2004 een konvooi in een hinderlaag liep op een route waarvan men wist dat die gevaarlijk was, en de chauffeurs niet alleen werden vermoord en verbrand, maar ook werden opgehangen aan een brug in Fallujah.

En daarmee kom ik bij het laatste punt dat ik aan wil stippen: Greenwald heeft een aantal van de families van deze chauffeurs geïnterviewd. Het is overduidelijk dat de chauffeurs zijn gestorven door nalatigheid-door-winstbejag van hun werkgever. En wat me daarbij ook aangreep was hoe numb ze in hun reactie waren. Ik hoorde ergens “It made me less proud of being an American“, maar het enige dat ik dacht was: “Stap in je auto, rij naar het hoofdkantoor van Halliburton, haal die shotgun van het rek voor het raam van je pick-up en loop die directiekamer binnen!“. Wat ze daar zouden moeten doen laat ik in het midden, maar ik wil enkel aangeven hoe heftig de emotie was die deze documentaire bij mij opriep…

Helaas zal deze documentaire waarschijnlijk vooral gezien zijn/worden door mensen die het er al mee eens zijn, en niet door de mensen wier ogen nog geopend moeten worden. En dát is wederom een sterk staaltje ‘PR-handling’ door de corrupte machthebbers. Maar don’t get me started on that one, want dan ben ik nog veel langer bezig én moet ik zaken onthullen die bevriende relaties uit de PR-wereld me lichtelijk in vertrouwen hebben verteld…

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt0815181

P.S.: via de reguliere kanalen is het vrij lastig om deze documentaire te zien te krijgen, dus kijk ‘m – hieronder – op YouTube.