The Dark Knight Rises (2012)

The Dark Knight Rises is de ontzettend grootse afsluiter van Christopher Nolans origins trilogy van onze vleermuizige vriend die ik deels om ’n geheel andere reden behoorlijk geweldig vond, maar waar ik als film toch ook wel wat op aan te merken heb. Dat betreft vooral ’t scenario, en daarin word ik misschien best wat zeikerig.
En een aardig deel van me wil ook helemaal geen kritiek spuien, want ook ik heb me gruwelijk goed vermaakt. Daarbij ben ik mogelijk juist zó serieus in m’n kritiek omdat het zo’n grote en grootse film is. Maar had Aaron Sorkin vooraf gevraagd het scenario eens grondig te lezen…

Goed verweven verhalen
Ja, het verhaal van The Dark Knight Rises vormt met Batman Begins en The Dark Knight één mooi geheel. De film is meer verweven met Batman Begins dan met het tweede deel, en doordat er een aantal verrassingen in ’t verhaal zitten (die niet allemaal even goed werken) en er vrij subtiel meerdere karakters uit de comics worden geïntroduceerd (die je uit de ‘oudere’ sequels uit de jaren 80 en 90 kent), krijgt deze trilogie erg veel ‘body’.

Aan het einde van The Dark Knight besloten Bruce Wayne en commissaris Gordon dat, om Gotham te redden, Batman de zwarte piet op zich zou nemen. Gordon verzon ’n leugen, en omdat Bruce na de dood van Rachel toch geen zin meer had in iets van ’n leven trok hij zich terug als kluizenaar. Maar zoals Alfred in deze laatste film terecht opmerkt: “You’re just waiting for things to get bad again.”
En gelukkig gebeurt dat ook, want anders hadden we geen film gehad ;).

Übervillain
Het kwaad wordt in deze film geconcentreerd in misschien wel de beste schurk uit het gehele Batman-universum: Bane. Dat ze in deze film niet trachten te verdoezelen dat Gotham voor New York staat zorgt dat z’n plan, om Manhattan van de buitenwereld af te sluiten en ’n extreme vorm van Occupy Wall Street uit te voeren om zo te laten zien dat onze beschaving ontzettend fragiel is, een extra creepy gevoel. Vergelijkbaar met wat The Joker in The Dark Knight trachtte te doen, maar Bane’s motivatie gaat terug naar Batman Begins, want hij blijkt ’n link te hebben met Ra’s Al Ghul, waar Batman mee afrekende in het eerste deel.

Een goed neergezette schurk is een vereiste voor ’n vette film, en ook qua production value is deze film een lust voor ’t oog. Werkelijk alles ziet er geweldig uit, tot aan de futuristische nieuwe speeltjes waar Batman uiteindelijk mee kan gaan spelen. Dus als je voor waarschijnlijk het beste popcorn-vermaak van ’t jaar wilt gaan, stop dan nu met lezen en ga naar de bioscoop. Maar wil je weten waar m’n kritiek vandaan komt, lees dan verder…

Grove fout en andere kritiek…
Weet je, in alle bescheidenheid zou ik wel eens met de Nolan-broers willen praten over bepaalde dingen die volgens mij niet ‘kloppen’ in het scenario, of die misschien wat té makkelijk zijn. Zo wordt John Blake’s gesprek met Bruce Wayne, waarin hun ‘band’ duidelijk wordt, veel te snel gemonteerd. Zo van: “Oh ja, die connectie moet er zijn, even die scène niet al te moeilijk afhandelen.” Ook zit er een volledig uit-de-lucht-komen-vallende en daarom ongeloofwaardige seksscène in de film. Maar het grootste probleem heb ik met Bane’s motivatie. Ten eerste wordt die in een aantal veel te functionele zinnen overduidelijk uitgelegd, maar wat belangrijker is, hij lijkt helemaal niet te kloppen. Het is óf ’n grove fout, of het is geschreven met een reden die me dan achteraf wel wat pissed maakt. Natuurlijk houd ik de optie open dat ik iets gemist heb en zou ik de film alleen daarom al nog ’n keer moeten gaan zien, maar als het om de verkeerde reden erin gestopt is, dan daalt Nolan in mijn aanzien. Ook moet je niet al te goed op z’n figuranten letten, want ik zag er zeker één overduidelijk compleet uit z’n rol vrij rustig een groots gevecht in wandelen…

Minder awe
Dat Nolan geweldig vermaak kan maken staat natuurlijk buiten kijf. Zo was ik na ’t zien van The Dark Knight zó in awe om wat ik gezien had, dat mijn recensie van die film (die helaas verloren is gegaan in ’n site-migratie) volledig en laaiend enthousiast was. Ook al vloeide die initiële awe ongemerkt wel vrij snel weg, als ik eerlijk ben. Volgens mij heb ik die film daarna ook nooit meer helemaal gezien. Na het zien van The Dark Knight Rises voelde ik deze enorme bewondering echter niet, wat ik erg jammer vond, maar dat heeft er dus ook voor gezorgd dat ik harder ben in m’n kritiek hierboven…

Topcast
Qua acteren is de film erg sterk. Christian Bale is nu wat minder afstandelijk als Batman, ook al lijkt het me vet om ’n keer z’n masker af te nemen en te zien hoe sullig hij er dan uitziet met z’n altijd half openstaande mond. Tom Hardy is vrijwel onherkenbaar maar daardoor niet minder goed als Bane, terwijl Anna Hathaway best subtiel een goede Catwoman neerzet (ook al wordt ze nergens zo genoemd in de film). Michael Caine heeft ’n paar mooie emotionele scènes, en Gary Oldman liet me zelfs écht iets voelen in één van z’n speeches. Joseph Gordon-Levitt is misschien wel de beste acteur van allemaal, maar dat is voor mij niet echt ’n verrassing meer. Marion Cotillard kan volgens mij gewoon niet slecht acteren en Morgan Freeman is natuurlijk een instituut. Wat me wel opviel was hoe z’n door ’n beroerte verlamde linkerhand nogal duidelijk in beeld werd gebracht toen hij een trapje op moest klimmen.

Perfecte fit
Maar wat de film voor mij dus wél behoorlijk geweldig maakt, is de manier waarop ze dat sluimerende gevoel, dat er iets mis is met onze huidige samenleving, hebben weten te vangen. Het had van mij nog een stuk subtieler en verder uitgewerkt mogen worden, maar hierdoor past de film perfect in en bij onze tijd. Want willen we niet allemaal dat Wall Street eens een flinke tik op de neus krijgt? En moeten we onze hebzucht niet eens onder controle zien te krijgen voordat niet alleen de economie nog verder verziekt raakt, maar we ook de aarde naar de klote hebben geholpen? Natuurlijk wordt het aanpakken van Wall Street en onze decadentie wat overdreven aangezet (“Is er overigens wel een andere manier om écht iets veranderd te krijgen?“, aldus de cynicus in mij), maar ik zag iets vergelijkbaars laatst ook in de geweldige eerste aflevering van de HBO-serie The Newsroom. En die serie bevat zulke geweldige/betere dialogen en intrigerende plotlijntjes, geschreven door Aaron – The Social Network – Sorkin, dat ik daarom m’n wens hierboven uitsprak dat hij vooraf naar het scenario van deze film had moeten kijken. Want dan had dit mogelijk een klassieker kunnen worden…

Ja, ondanks de kritiek, die ik niet zomaar los wil laten, is dit een erg knappe afsluiter van de Nolans en Bale’s Batman-trilogie. Mogelijk is, buiten alle productionele kwaliteiten om, het beste aan de film wel dat het voor de eerste keer écht aanvoelt dat het wel eens het einde van “The Batman” kan zijn, als hij voor de keuze komt te staan om zichzelf op te offeren.
Maar ik hoop ook dat iemand ’n minutieuze analyse van het scenario maakt, want ben benieuwd of ik dan ‘gelijk’ heb, of dat ik hard m’n verontschuldigingen aan moet gaan bieden…

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt1345836