The Hobbit: An Unexpected Journey (2012)
Mogelijk moet ik beginnen met vertellen dat ik niet echt fan ben van de Lord of the Rings-trilogie. Ik heb Tolkiens boeken ook nooit gelezen, dus waarschijnlijk miste ik de nostalgische verwachtingen die fans van de boeken bij dit soort films wel voelen. En net als bij de LOTR-films heb ik bij The Hobbit: An Unexpected Journey wederom flink wat bewondering voor de technische capaciteiten van Peter Jackson en Weta Workshop, maar regie- en vooral verhaaltechnisch ben ik erg kritisch. En ’n vriend van me, die de boeken wél gelezen heeft en dus ’n groter fan is dan ik, reageerde direct na afloop met: “Mwah, een zes-en-een-halfje, vooral voor de visuele effecten…“.
Het in mijn ogen grootste pluspunt aan deze film is ook ’n technische, want door de High Frame Rate-techniek (de film wordt met 48 beelden per seconde op je afgevuurd, i.p.v. de gebruikelijke 24) had ik (vrijwel) geen last van de 3D-beelden! Zou HFR de redding van 3D zijn..???
Het verhaal
Dit eerste deel van de Hobbit-filmtrilogie (ja, er komen er nog twee, gebaseerd op ’n boekje van ongeveer 300 pagina’s) gaat over ’n jonge Bilbo Ballings, die door ’n ‘jongere’ Gandalf wordt gevraagd/-dwongen om ’n 13-tal dwergen te helpen in hun strijd hun oude rijk/berg terug te veroveren op draak Smaug. En stop: ik ga al bijna verder dan de film, want de film eindigt bij – spoiler alert..? – het moment dat ze nog zo’n anderhalf-tot-twee films verwijderd zijn van het zogenaamde Erebor. In feite gaat dit eerste deel over Bilbo’s ontwikkeling van ’n jonge hobbit die zich gedwongen voelt om te helpen into ’n gemotiveerde hobbit die de dwergen écht wil gaan helpen, omdat hij begrijpt dat ze ook écht ’n thuis willen. En daarin zag ik helaas negatieve overeenkomsten met de LOTR-trilogie, maar daarover meer in de laatste alinea…
Wat ik vooraf al vreesde werd me tijdens de film al vrij snel duidelijk: vanuit commerciële motieven heeft Peter Jackson ooit besloten om ’n dun boek op te rekken tot iets dat de grandeur en speelduur van de Lord of the Rings-films moet evenaren, maar daarvoor bevat het bronmateriaal gewoon te weinig inhoud. Ter vergelijking: de LOTR-trilogie telt ongeveer 1500 pagina’s (afhankelijk van de uitgave). Als The Hobbit: An Unexpected Journey ’n losstaande film was geweest, dan hadden zo’n beetje alle critici deze film hard afgezeken, verwacht ik. Maar doordat velen de boeken kennen en het verhaal van The Hobbit: An Unexpected Journey door Peter Jackson met ’n paar extra scènes natuurlijk aan de succesvolle LOTR-trilogie is gekoppeld, zal vrijwel niemand hier over vallen. Ik helaas wel, want ik had na ’n kwartier al moeite om geboeid te blijven door de zeer trage verwikkelingen.
HFR: de redding van 3D..?
Maar natuurlijk heb ik niet alleen kritiek. Zoals ik al zei: ik had vrijwel geen last van 3D. Okay, bij de titels in ’t begin wel, en ook bij de ondertiteling voelde ik dat ik bewust extra moest focussen, maar het beeld zelf was erg smooth en zag ik (vrijwel) niets ‘dubbel’. Je krijgt wel ’n beetje ’t gevoel naar ’n HD-tv te kijken met alle dynamic picture controls op ‘on‘, en dat vind ik op ’n tv altijd erg lelijk (hier vrijwel niet overigens), maar ik was dus al lang blij geen traanogen te krijgen van het continue extra focussen dat m’n ogen bij ‘normale’ 3D moeten doen. Met andere woorden: HFR zou wel eens mijn/de redding voor 3D-films kunnen zijn, want tot ik The Hobbit in HFR zag wogen voor mij de voordelen van 3D lang niet op tegen de nadelen.
Opvallende karakters
Qua mystiek zal het de fans ook erg bekoren dat de Necromancer kort voorbij komt (’n voorloper van Sauron?), en daar voelde ik dat ik mogelijk wat achtergrondinformatie miste. Hoe dat m’n beleving negatief beïnvloedde las je hierboven al, maar aan de andere kant voelde ik hier ook zeker wel wat nieuwsgierigheid naar. Daarnaast komt Cate Blanchett in ’n vrij lange scène weer prachtig opdagen als Galadriel. Dit overigens in tegenstelling tot Christopher Lee, die – en ik vind ’t lullig om te moeten zeggen – op z’n 90e flink wat van z’n acteerkwaliteiten heeft ingeleverd. En ik vond niet alleen zijn acteren aardig tenenkrommend, maar het was ook erg jammer te zien hoeveel ouder hij eruit ziet dan in de LOTR-films, wat tijdtechnisch natuurlijk niet kan/’mag’, omdat The Hobbit zich 60 jaar voor die andere verhalen afspeelt. Maar om deze alinea positief te eindigen: Gollum krijgt flink wat screentime, en zijn raadselwedstrijdje met Bilbo gaf Andy Serkis de kans om wederom te tonen dat hij de go-to-guy is als ’t gaat om motion capturing…
Conclusie
Maar overall krijg je met The Hobbit: An Unexpected Journey dus gewoon meer van wat je al gewend bent van de LOTR-films. Er is alleen ’n flink aantal special fx-make up-mensen vervangen door visual fx-programmeurs, want de film heel wat meer CGI dan de eerdere drie films. Maar houdt er dus rekening mee ze ’n vijf keer zo dun boek hebben weten op te rekken tot drie films die in totaal een vergelijkbare negen uur aan speelduur opleveren. Dus je weet vanaf de openingcredits al dat er verhaaltechnisch niet al te veel zal gebeuren. Okay, er zit zeker wat actie in. Overigens vooral in de vorm van flashbacks, waarbij ik even buiten beschouwing laat dat de hele film één flashback is die voor Frodo wordt opgeschreven door ’n oude Bilbo (ja, Elijah en Ian komen in het begin ook voorbij, in de door Jackson aan ’t originele verhaal toegevoegde scènes).
Aan het einde van de film zijn ze echter nog altijd ver verwijderd van hun doel. Het enige dat eigenlijk is gebeurd, is Bilbo’s eerdergenoemde ‘motivatieontwikkeling’, want aan het eind van de film is ie ineens wél volledig gemotiveerd om de dwergen te gaan helpen. En die karakterontwikkeling is dus helaas net zo slecht uitgewerkt als Frodo’s ontwikkeling in het vernietigen van de ring in de LOTR-trilogie, als in: hij zegt het letterlijk, maar in het voorafgaande verhaal is er vrijwel geen enkel shot (en zeker geen volledige scène) echt gewijd aan dit in mijn ogen belangrijkste onderdeel van de film. Dit wordt voor de fans natuurlijk ruimschoots goedgemaakt door de actie en de vele crosslinks tussen deze film, de afgelopen drie LOTR-films en de nog komende twee Hobbit-films, maar zoals m’n buurman naast me zei, net na het geven van die 6,5: “…die volgende twee delen kijk ik wel ’n keer thuis op DVD”.
En volgens mij zegt dat genoeg…
the hobbit was voor mij een grote teleurstelling, en kon echt niet in de schaduw staan, van de trilogie; lord of the rings….t was veel te langdradig, en 3 uur film…waar 'nergens' over ging…..helaas….
Gisteren in Pathé Groningen eindelijk “The Hobbit” gezien. Nu geduld betrachten voor deel 2 en 3…
Heb ik genoten van de film? Ja. Toegegeven, er werd wel een aantal keer van het boek afgeweken – onder andere de sprong van Bilbo over Gollum, in het boek kwam hij zo in de troonzaal in, niet uit de berg – maar er is een mooi geheel van gemaakt.
Ik vind de keuze voor 3 films eigenlijk logisch. “Lord of the Rings” miste zoveel van het verhaal uit de boeken, daar hadden ze wel 9 films mee kunnen vullen. Vooral het eerste en het laatste deel van “Lord of the Rings” miste veel. Zo komt Tom Bombadil in de film helemaal niet voor (zo’n beetje 90% van de reis naar Bree is overgeslagen), en ook de veranderde timing en wijze waarop Saruman aan zijn eind komt, en het ontbreken van wat de hobbits bij thuiskomst vinden, alleen daar hadden ze al 2 uur langer kunnen filmen…
Maar vergeleken bij eerdere verfilmingen was “Lord of the Rings” een verademing. En dat geldt ook voor “The Hobbit.” Ik heb erg genoten van de film, en als fan van Tolkien ben ik zeer tevreden. De grootste minpunten (ja, ze zijn er wel) vond ik de vertaling. Het vertalen van namen in ondertiteling heb ik al heel lang onzinnig gevonden – Spongebob Squarepants is toch ook niet Sponsbob Vierkantbroek? – maar die buiten beschouwing gelaten zag ik toch 3 meer of minder grove fouten.
“since last we met” werd vertaald als “sinds vorige week.”
“a warm hearth” werd vertaald als “een warm hart.”
De 3e fout kan ik me niet precies herinneren, maar die draaide zelfs de betekenis om. In de trend van “everything BUT the kitchen sink” vertalen als “everything AND the kitchen sink.”
Dan kan ik niet anders dan afvragen wie de ondertiteling uitvoert, en wie de controle doet…
Ik ben het niet eens met je recensie. Met geen enkel punt. Ook dat kan natuurlijk.
Ik ben ook geen fan van de 1e filmtrilogie. Wel van de boeken. ALLE boeken. Niet alleen LOTR en The Hobbit, maar alles wat Tolkien op papier heeft gezet als het om Middle-Earth gaat. Daarom was ik destijds erg teleurgesteld in de LOTR trilogie omdat karakters werden weggelaten, samengevat, samengevoegd of veel te veel opgeblazen (Legolas bijvoorbeeld). Er werd te veel gemorreld aan het briljante originele verhaal en de mythologie die Tolkien schiep. Spectaculair of niet.
Deze film was totaal anders. Ten eerste zou het je bekend moeten zijn dat het 3 films zijn die niet zijn gebaseerd op louter het boek, maar op het boek en een deel van de Appendixen en nagelaten vertellingen die Tolkien schreef toen hij LOTR klaar had en zich realiseerde dat er te grote hiaten zaten in de overgang van The Hobbit naar LOTR. Bijvoorbeeld: Gandalf is in het boek vaak ineens weg, zonder dat je ook maar een kleinde clue krijgt waarom. In de films (en de Appendixen!) krijg je te zien wat hij en Radagast intussen doen. Jackson heeft die extra info aangegrepen om een mooie brug te slaan tussen de 2 trilogieën. Waarvoor hulde.
Je argument dat deze trilogie gebaseerd is op een boek van 300 pagina’s klopt dus niet. Het zijn er zeker 600 zo niet meer.
Het is bovendien een oer-Hollandse kulredering dat het een trilogie werd om financiële redenen. Dat zou kunnen vanuit WB oogpunt, maar niet uit dat van Jackson. Ik zie eerder louter artistieke redenen om er een drieluik van te maken.
Want… als fan van de boeken juichde ik juist vanwege het feit dat er nu wél eens de tijd werd genomen om het verhaal en de karakters neer te zetten. Er werd wél aandacht besteed aan de geschiedenis van Middle-Earth en bepaalde motieven. Kort gezegd zat alles zeer dicht op het bronmateriaal, met onnoemelijk veel letterlijke quotes uit de boeken. Het is nou eenmaal moeilijk aan een eerste bedrijf van een trilogie om alle karakters en het plot neer te zetten. Dat deed hij fantastisch in deze film. Anders zouden we te veel missen in de volgende delen.
Dus juist hulde dat Jackson zijn tijd neemt en de acteurs – in plaats van de special effects (die verhaallijnen vaak teniet doen) het verhaal laat vertellen.
Was dit geen trilogie maar een tweeluik geweest, dan zou het verhaal zijn verpletterd onder een te hoog verhaaltempo, niet uitegwerkte achtergronden, plotlijnen en louter spectakel.
De grootste kolder uit je recensie is het feit dat er niks nieuws onder de zon is. Nee, natuurlijk niet! Het is immers dezelfde wereld, met veel dezelfde karakters en omgevingen. Het zou heel vreemd zijn als alles ineens qua stijl, look & feel heel anders zou zijn dan de 1e trilogie. De continuïteit is uitstekend bewaard. Zelfs in de soundtrack. Dat vond ik juist een goede vondst (zoals het LOTR thema voor het eerst hoorbaar werd op het moment dat Bilbo de ring voor het eerst ziet).
Als fan van het boek ben ik uitermate tevreden en blij met deze film. Heel blij. Tal van iconische momenten als ‘Riddles in the dark’ met Gollum. The White Counsel met Saruman e.d. en de ontmoeting met de trollen. Heel boekgetrouw.
En de special effects vielen tegen? Leg me dat nog eens uit alsjeblieft. Ook daar begrijp ik niks van.
Conclusie. Van mij krijgt de film ****. En dat is meer dan ik geef aan de meeste films.
Maarten, allereerst bedankt voor je behoorlijk onderbouwde ’tegenkritiek’, maar die vraagt natuurlijk om ’n reactie, al is dit natuurlijk geen wedstrijdje in wie ‘gelijk’ heeft, want dat is er op filmbelevingsvlak natuurlijk niet. Maar ik denk dat ons verschil van mening bijna in één quote van jou gevat kan worden, en dat is “Als fan van het boek…”. Als fan van het boek beschik jij over meer informatie dan ik (en mensen die de boeken niet kennen), maar moeten we dan concluderen dat deze film enkel voor fans/kenners van het boek (of de boeken) is gemaakt? En dat Jackson als groot fan ook te weinig afstand heeft genomen, of zou hij zich helemaal niet op bv. mij mikken? Even terzijde dat ik echt wel respect heb voor Jackson, en ik weet zeker dat hij geen ‘flapdrol’ is, maar ’n zeer getalenteerd filmmaker.
Waar lees je trouwens dat ik de special effects tegen vond vallen? Het viel me op dat er veel meer CGI in zit, that’s all. Qua visual fx is de film prachtig, maar zat er één scène in die ik erg slecht vond. Dat was die scène waarin Radagast de orks tracht weg te lokken. De bewegingen van de ‘slee’ over dat landschap waren vergelijkbaar met hoe de helden in één van de LOTR-delen over ’n ijsvlakte ‘renden’, volgens mij net nadat ze uit ’n grot vluchten. Juist omdat de rest van de visual fx er zo goed verzorgd uit zagen, vond ik het dus vooral raar hoe zo’n scène, waarin het geanimeerde onderwerp niet kloppend met de ondergrond beweegt, de final film op deze manier gehaald heeft…