The Hunger Games: Mockingjay – Part 1

Als niet-lezer van de boeken was ik nogal verbaasd over de ‘sfeerverandering’ in dit derde deel van de The Hunger Games-franchise. Waar de eerste twee films het vooral nog moesten hebben van een overdaad aan futuristische glamour en actie, daar is dit derde deel (eigenlijk “deel 3a“) meer een rustige en wat duistere situatieschets. Plottechnisch lijkt het verhaal aardig bevredigend over twee films verdeeld te zijn, waarbij je in dit deel voelt dat de rem wat aangetrokken wordt (op actievlak althans). En dat bouwt de spanning goed op, want ik verwacht (en hoop!) dat die volgend jaar dan keihard tot ontlading komt in het finale deel…

Het verhaal
We zien direct dat Katniss’ acties aan het eind van The Hunger Games: Catching Fire ervoor gezorgd hebben dat ze nu ineens ondergedoken dient te leven. Na de verwoesting van haar eigen district biedt het schijnbaar in het geheim nog bestaande District 13 haar onderdak, en van daaruit wordt – onder leiding van president Coin (Julianne Moore) en PR-mannetje Plutarch (Philip Seymour Hoffman) – een totale oorlog tegen Het Capitool en diens president Snow (Donald Sutherland) voorbereid. Maar in het mobiliseren van de troepen is een PR-koningin als Katniss Everdeen (Jennifer Lawrence) natuurlijk ideaal. Alleen blijkt Katniss zich eigenlijk heel wat drukker te maken over het lot van Peeta (Josh Hutcherson) dan in het neerhalen van dat totalitaire regime. Reden te meer om haar – mede met de hulp van semi-liefje Gale (Liam Hemsworth) – duidelijk te maken hoe grof dat totalitaire regime ook alweer kan zijn…

Scherp
En daar kan ik eigenlijk wel ophouden qua verhaal. Want eigenlijk lijkt er in dit deel niet heel veel te gebeuren. Iets wat overigens geen kritiek is, zeker ook omdat er twee belangen en daarmee ook verhaallijnen wat naast en door elkaar heen lopen. Aan de ene kant de strijd van het volk tegen Snow en z’n regime/elite, aan de ‘andere’ kant Katniss’ strijd voor haar liefde. Maar op wie is die eigenlijk gericht..?
Het scherpe aan dit derde deel is de manier waarop heel opzichtig propaganda wordt ingezet om de publieke opinie te beïnvloeden. En hoe dat aan beide kanten gebeurt, waarbij ook de good guys af en toe een nogal grijs gebied betreden. Als ik hier los zou gaan zou ik je kunnen wijzen op een paar voorbeelden van selectiviteit van bijvoorbeeld het NOS Journaal, omdat dat ogenschijnlijk betrouwbare ‘instituut’ ook aardig gekleurd verslag blijkt te doen van grote conflicten in de wereld. Maar zonder daar dieper op in te gaan is dát de reden waarom ik de film ook best intrigerend vond, want dat daar een directe link met onze ‘betrouwbare’ media gelegd wordt is overduidelijk.

Boek versus film
Zoals ik al aangaf, ik heb de boeken nooit gelezen. Ik sprak na afloop wel iemand die zich verbaasde over het feit dat ik het verhaal had begrepen, omdat “zo’n 95% van wat er in de boeken staat niet in de film zit“. Nu zal dat percentage wel wat overdreven zijn, maar als niet-lezer van de boeken zat me het weglaten van wat dan ook dus geen enkel moment in de weg. Als in: de film zit scenario-technisch goed genoeg in elkaar, wat ik overigens pas echt kan beoordelen als ik dat laatste deel ook gezien heb. Maar ik wist vooraf dat voor deze film het derde boek in twee delen was opgesplitst, dus dat er in dit deel voornamelijk openingen worden gecreëerd en vragen worden opgeroepen, die dan in het tweede deel ingevuld dan wel beantwoord worden, dat begrijp ik wel. Maar dat is dus wel vrij goed gedaan, want ik ben behoorlijk benieuwd naar het volgende deel, zonder dat ik me ergerde aan het feit dat dit dus als serie is opgezet.

Cast
Ik moet eerlijk toegeven dat ik de film op momenten emotioneel best aardig voelde. Dat kan aan m’n vermoeidheid van de nachtvoorstelling liggen, maar het is zeker ook een compliment voor Lawrence’ acteerprestatie. Dat ‘J-Law’ mogelijk de beste, maar zeker de meest variërende actrice van haar generatie is, dat bewijst ze ongeveer met elke film waarin ze speelt. Over het acteren van Hemsworth en Hutcherson ben ik niet zo negatief als menig mede-recensent, want zeker Hemsworths lichte klungeligheid past ook gewoon goed bij z’n rol. En het acteren van Hutcherson heeft ook een bepaalde functie in het verhaal. Al begrijp ik wel waar de kritiek, dat de schrijfster van de boeken moeite heeft met het schrijven van interessante mannenrollen, vandaan komt. Maar is dat omgekeerd niet veel vaker het geval in Hollywood..?
Opvallend is Julianne Moore’s rol als president Coin (zit er iets achter die naam?). Geen enkel moment trek je haar autoriteit in twijfel, en dat is deels de verdienste van Moore’s screen presence. Natuurlijk voelen echte filmliefhebbers het gat dat Philip Seymour Hoffman achtergelaten heeft nog lang, maar hier kun je nog even van hem genieten. Met Moore en Jeffrey Wright, als een aan een rolstoel gekluisterde nerd, tonen de producenten wederom hun slimme keuze om grote namen in bijrollen te casten. Elizabeth Banks en Woody Harrelson zijn om verschillende redenen wat minder aanwezig, maar onderbouwen mijn oordeel over eerdergenoemde keuze. Mogelijk het opvallendste nieuwe karakter is overigens regisseuse Cressida, gespeeld door Natalie Dormer, die Game of Thrones-fans zullen herkennen als Margaery Tyrell. Over de symbolische betekenis van de namen van haar twee cameramannen valt weinig ‘diepers’ te maken, maar dat de zowel Griekse als Romeinse mythologische namen Castor en Pollux cool klinken, dat bewezen eerder John Travolta en Nicholas Cage al in Face/Off.

Final credits
Yes, ik vond The Hunger Games: Mockingjay – Part 1 eigenlijk best wel okay, en om een andere reden dan ik vooraf dacht. Er zitten een aantal links met het tweede deel in die ik niet direct zag (die parel waar Katniss continu mee speelt heeft ze bijvoorbeeld van Peeta gekregen), en de speech van Finnick waar boek-fans op hoopten zit er duidelijk in. Ik vond die speech zelfs zo interessant dat ik het wat jammer vond dat ie ‘verknipt’ werd met een bevrijdingsactiescène. Ik was namelijk wel benieuwd naar wat hij allemaal openbaarde, maar daar lag de nadruk (helaas) niet op. Maar dat is dus precies zo’n scène die op de juiste manier spanning weet op te wekken, waardoor ik best uit kijk naar dat laatste deel.
Naast de X-Men-franchise kan ik me geen andere voor de geest halen die dat óók voor elkaar krijgt bij mij. En dan was de cliffhanger naar het laatste deel nog iets heftiger geweest als ze de film zo’n vier minuten eerder hadden durven laten eindigen…

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt1951265