McFarland, USA (2015)
Misschien wel het knapste aan McFarland, USA – een familie-sportfilm met Kevin Costner in de hoofdrol – is dat het vrij onwaarschijnlijke maar waargebeurde verhaal wel degelijk meeslepend gebracht wordt, ondanks de vrij logische ‘formule’ die regisseuse Niki – Whale Rider – Caro volgt. Dat Disney deze film produceerde zegt natuurlijk ook wel wat, maar juist vanwege mijn zoetsappige verwachtingen was ik daarom aangenaam verrast. Al heb ik ook wel wat kritiek hoor, want ‘wringen’ doet ie (helaas) nergens…
Het verhaal
Het is 1987 als highschool football-coach Jim White (Costner) zich weer eens het bloed onder de nagels uit laat halen door een puberende jock. En ook deze keer weet ie zich niet in te houden, wat betekent dat hij wederom wordt ontslagen en dat z’n kansen om nog ergens een baan te vinden als leraar op een middelbare school behoorlijk geslonken zijn. Maar de directeur van de middelbare school van McFarland, gelegen in het dorre gebied tussen Bakersfield en Fresno (Californië), heeft weinig keus, want als één van de armste stadjes in Amerika willen weinigen daar werken. White grijpt z’n laatste kans met lichte tegenzin aan, en waar hij met z’n gezin initieel nogal moeite heeft om een plek te vinden in de voornamelijk latino-gemeenschap van McFarland, daar kan hij ook maar moeilijk opschieten met de andere gymleraar.
Als hij bij toeval echter ontdekt dat een paar van de pubers wel erg hard en langdurig kunnen rennen krijgt hij het idee om een veldloop-team op te richten. De zeven leden van het team zijn allen latino-pubers die ’s ochtends om 5u opstaan om eerst op het land te gaan werken, waarna ze naar school rennen, om na het laatste uur weer terug naar het veld te gaan om mee te helpen inkomen te genereren voor hun familie. Veel trainen zit er dus niet in, totdat White beseft dat hij z’n ‘white privilege‘-instelling beter los kan laten en hij zich steeds meer verdiept in de gemeenschap waarin hij terechtgekomen is. En dan blijkt dat deze achtergestelde groep Amerikanen zit te hunkeren naar iets waar ze trots op kunnen zijn…
Zoet, met lichte maatschappijkritiek
Natuurlijk zijn de meeste Disney-films vrij zoetsappig, en daarop is McFarland, USA geen grote uitzondering. Maar waar Caro met het fantastische Whale Rider, over een Maori-meisje dat tegen de wens van haar opa in haar ‘voorbestemde’ rol als nieuwe leider van de stam op zich wil nemen, maar ook met het mooie North Country (met Charlize Theron en Frances McDormand) eerder toonde vooral films over sterke vrouwen te maken, daar is dit toch meer een ‘klassieke’ Amerikaanse sportfilm. Want natuurlijk vormen de latino-pubers de underdogs in elke race waaraan ze meedoen. En ook al worden diverse sociale issues benoemd, bijvoorbeeld over de sociale immobiliteit in the land of the free, toch vond ik vooral het potentiële drama niet al te sterk. Ik had best meer bij de strot gegrepen willen worden, en ook een tweetal scènes tussen White en z’n vrouw Cheryl (Maria – A History of Violence – Bello) waren mijns inziens sterker geweest als het drama iets beter ingeleid of ietsjes aangezet was.
Cast & crew
Ik denk dat de eerste acteur waar je bij zo’n rol aan denkt Kevin Costner is. Met Field of Dreams, For Love of the Game, Tin Cup, Bull Durham, American Flyers en nu dus McFarland, USA denk ik dat hij de acteur is met de meeste sportfilmrollen op z’n naam. Een getergd man die het van z’n doorzettingsvermogen en good ol’ American charm moet hebben, dat is Costner ten voeten uit natuurlijk. Naast hem zien we een voornamelijk latino-cast, waarbij eigenlijk geen enkele acteur uit de toon valt, wat waarschijnlijk de verdienste van Caro is. Maria Bello’s rol is wel wat ondergeschikt, en mogelijk is het maar goed dat de film zich dus zo’n 30 jaar geleden afspeelde, anders zou menig hedendaags feminist de film mogelijk wat afkraken omdat ze zo’n ondergeschikte en ‘makkelijke’ “vrouw van” speelt. Morgan Saylor, die één van hun dochters speelt, herken je zeker als je fan van Homeland bent, want zij speelde daarin Brody’s puberdochter.
Eerlijkheid gebiedt me wel te zeggen dat de reden dat ik deze film keek vooral de medewerking van een production designer is, die ik persoonlijk ken. Goed dat alles er authentiek 80-ies uit ziet, maar dat ze goed was bewees ze eerder al in onder andere The Newsroom en Olympus Has Fallen.
Final credits
McFarland, USA is een Amerikaanse sportfilm die z’n hart juist vrij mooi vindt in de Latijns-Amerikaanse gastvrijheid en trots. Zeker na m’n reis naar Zuid-Amerika vorig jaar iets waar ik extra van gecharmeerd ben. Daarnaast worden er zeker wel wat maatschappijkritische zaken aangehaald, zoals die benadeelde positie waarin Latino-Amerikanen geboren worden. En al speelt het verhaal zich bijna 30 jaar geleden af, dat probleem is volgens mij nog altijd niet opgelost.
Maar McFarland, USA is bovenal opmerkelijk vanwege het waargebeurde karakter van het verhaal en het feit dat het verhaal – ondanks de verwachte (en geleverde) cliché’s – best meeslepend was en ook vrij ‘fijn’ blijft hangen…