Beasts of No Nation (2015)
Nadat ik deze film op tal van ‘Oscar-buzz’-lijstjes zag staan kon ik natuurlijk niet wachten deze ‘Netflix original’-film te zien. Dit enorm indrukwekkende verhaal, over kindsoldaten in een ongedefinieerd Afrikaans land, levert niet echt een ‘fijne’ film op, maar zeker in een tijd waarin polariserende ‘schoften’ politiek gewin trachten te halen uit het leed van precies dit soort mensen (en kinderen) is dit eigenlijk een must-see voor iedereen met interesse in meer dan wat je op het nieuws te zien krijgt. Maar verwacht zeker niet enkel ellende, want juist een inkadering van het geweld in de hoop en dromen van een fantastische jonge hoofdrolspeler zorgen voor prachtig drama…
Het verhaal
In een korte introductie leren we dat Agu (Abraham Attah) samen met z’n vader, moeder, broer en zusjes in de bufferzone woont in een Afrikaans land in oorlog. Aan de ene kant staan de regeringstroepen, geholpen door één of andere militie, terwijl aan de andere kant de NDF zegt te strijden voor de belangen van de lokale bevolking. Er lijkt weinig aan de hand, want in het prachtige begin wordt op geweldige wijze de vrolijkheid van onschuldige kinderen getoond. Bijvoorbeeld doordat ze met enkel het geraamte van een oude TV mensen trachten te vermaken met “imagination TV“, met 3D-effecten en al.
Het onvermijdelijke gebeurt echter, want het stadje waar ze wonen wordt ineens overlopen door regeringstroepen, die op basis van valse informatie zo’n beetje alle mannen doden die nog in het dorpje achtergebleven zijn. Alleen Agu weet te ontsnappen, nadat z’n moeder en zusjes gelukkig eerder al mee konden in een evacuatie. Maar Agu loopt verloren door het oerwoud en wordt al snel gevangen genomen door het bataljon van ‘Commandant’ (Idris Elba). Onzeker over wat er met hem gebeurt schijt Agu logischerwijs zeven kleuren poep, maar de vrij charismatische leider ziet wel wat in Agu en besluit hem langzaam in te wijden in het lompe leven van de kindsoldaat…
Genuanceerd grijs
En in dat inwijden, maar ook in de overredingskracht van deze commandant, ook daarin schuilt de cinematische ‘kracht’ van regisseur Fukunaga. Hoe Elba met charisma en overredingskracht de beweegredenen voor hun missie overbrengt aan z’n soldaten, daarin kon ik ook een stuk verder mee gaan dan ik eigenlijk toe wil geven. Omdat we zo dicht op de huid van de totaal overrompelde Agu blijven, die amper tijd heeft om z’n verdriet te verwerken, krijgt het begrip kindsoldaat een lading en nuance die van deze film inderdaad één van de indrukwekkendere films van het jaar maakt.
Crew & cast
Cary Fukunaga is een naam die je mogelijk bekend voorkomt, zeker als je één van de betere TV-series van de afgelopen jaren hebt gekeken. Want zeker het eerste seizoen van True Detective was mysterieus geweldig. Eerder maakte Fukunaga al indruk met Sin Nombre, ook al zo’n geopolitiek geëngageerde film, over Latijns-Amerikaanse vluchtelingen die het beloofde land Amerika trachten te bereiken. Fukunaga wordt natuurlijk enorm geholpen door prijswinnend bronmateriaal, want Fukunaga’s eigen scenario is gebaseerd op het boek van de summa cum laude van Harvard afgestudeerde Nigeriaanse Amerikaan Uzondinma Iweala, uit 2005, met gelijknamige titel.
Zoals ik al aangaf: wat een geweldige acteur vond Fukunaga in Atta. Lange tijd dacht ik dat het mogelijk helemaal geen acteur was, zo natuurlijk is zowel het plezier als de verschrikking die van z’n gezicht afspatten. Hierin wordt hij goed ondersteund door de eveneens debuterende Emmanuel Nii Adom Quaye, die z’n ‘leraar’/vriend/… Strika speelt. De grote naam in de cast is echter Idris – Prometheus, Mandela: Long Walk to Freedom – Elba, die werkelijk perfect gecast is voor de rol van de lompe maar charismatische leider, die uiteindelijk ook door z’n eigen hebzucht en onvermogen ten onder lijkt te gaan. Zeer goed dat zo’n ogenschijnlijk wat ‘kleine’ film zo’n grote naam heeft weten te strikken, want zoals je mogelijk wel al door hebt: ik raad deze film graag aan iedere serieuze filmkijker aan, en Elba’s aanwezigheid zal de groep geïnteresseerden in deze film zeker vergroten…
Final credits
Ik weet niet of deze film meer kansen op een Oscar zou maken als het niet ‘gewoon’ een Amerikaanse, maar bijvoorbeeld een Nigeriaanse productie was geweest; dan had hij – met mogelijk wat omwegen – in de categorie Best Foreign Language Film mee kunnen doen (en misschien wel gewonnen, zeg ik vrij voorbarig). Nu zal de film toch met een veel grotere groep films de concurrentie aan moeten gaan, en daarvoor schrikt het onderwerp mogelijk toch teveel kijkers af.
Maar laat dat bij jou alsjeblieft niet het geval zijn. Want naast dat de film net zo goed leuke momenten van geweldige kinderlijke creativiteit laat zien, is het in deze tijd van grote vluchtelingenstromen een film die zelfs die grote blonde ‘leider’ wel móet raken, want compleet harteloos kan iemand toch niet zijn..?