Last Night in Soho (2021)
Edgar – Baby Driver, Shaun of the Dead – Wrights nieuwste is conceptueel geweldig uitgevoerd, bevat een cast die nog indrukwekkender is dan dat de soundtrack cool is en recreëert de Swinging Sixties in Londen op heerlijke wijze. Maar terugdenkend aan het verhaal bekruipt me steeds sterker het gevoel, dat het plot (af en toe) belangrijker was dan de logica. En dat wringt nogal. Zeker omdat de film ook herinneringen aan (de originele) Suspiria en Italiaanse Giallo-films oproept, en ook erg scherp speelt met hoe je kunt verlangen naar een verleden, dat mogelijk lang niet zo rooskleurig (denk über-toxic patriarchaat) was als die romantische fantasieën erover in je hoofd…
Het verhaal
De ambitieuze Eloise/Ellie (Thomasin – Jojo Rabbit, True History of the Kelly Gang – McKenzie) leeft op het Engelse platteland, maar droomt van een carrière als modeontwerper in de grote stad. Ze is dan ook superblij als ze wordt toegelaten op de prestigieuze London College of Fashion, maar haar eerste kennismaking met haar kamer- en campusgenootjes verloopt niet echt geweldig. Gelukkig weet ze al snel een kamer bij hospita Ms Collins (Diana – De Wrekers, Game of Thrones – Riggs laatste rol) te regelen, en kan ze zich volledig op haar studie storten.
Als ze ’s nachts begint te dromen over de Swinging Sixties – haar favoriete tijdperiode overigens – blijkt ze echter een duidelijke link te hebben met de wannabe zangeres Sandie (Anya – The Queen’s Gambit – Taylor-Joy). Zo duidelijk zelfs, dat ze deze Sandie ‘wordt’. Initieel ook de perfecte inspiratie voor haar ontwerpen op school, maar de ‘dromen’ over Sandie worden steeds invasiever, en duisterder. En omdat wij als kijkers vanaf de eerste scène al weten dat Ellie’s familie wat psychische problemen kent (Ellie ontvlucht haar thuis ook deels om herinneringen aan en visioenen van haar gestorven moeder te ontvluchten), beginnen haar dromen vrij letterlijk uit elkaar te spatten…
Prachtige vorm boven functionaliteit?
De manier waarop Wright de transities van heden naar 60’ies (en terug) heeft vormgegeven, zijn af en toe net zo verrassend als verwarrend, waardoor je als kijker mogelijk ook wat verward raakt. Dit werkt erg goed in het verhogen van de spanning, en als je dan in die heerlijke levendigheid van Sandie’s wereld terecht komt, dan snap je wel waarom Ellie hier graag over fantaseert. Dat ondersteunt ook zeker de noodzaak die Ellie voelt om in het heden wat meer uit te zoeken over dat verleden, dus dat ze verstrikt raakt, dat ‘klopt’ allemaal wel goed. Misschien dat ik daarom het einde (ik zal niks spoilen, vrees niet) wat té rechttoe-rechtaan/simpel vond aanvoelen, waarbij ik met vragen bleef zitten, die mijn herinnering aan de film niet ten goede komen.
Aan de andere kant, de manier waarop Wright de link tussen Ellie en Sandie heeft vormgegeven – in combinatie met die werkelijk heerlijke soundtrack (die nu ook weer op staat) en prachtige cinematografie – werkt aardig overweldigend. Maar zou ik daarom juist iets van teleurstelling voelen, dat de afwikkeling uiteindelijk wat aan elkaar ‘geplot’ aanvoelt? Gekoppeld aan het wat ‘plat’ blijven van de verschillende karakters in de film, terwijl de film ook zeker een nog sterker anti-toxic-masculinity-statement had kunnen maken (of mis ik die als man?).
Cast & crew
Ondanks dus dat de rollen een stuk sterker uitgediept hadden kunnen worden, is Thomasin McKenzie toch wel een zeer grote ster aan het worden zeg. Haar open, ambitieuze maar ook zorgelijke blik past perfect bij haar naïviteit als dorpsmeisje-in-de-grote-stad. Misschien wel net zo perfect, als Ellie’s fantasie over de Swinging Sixties is. Daarnaast toont Anya Taylor-Joy wederom haar enorme talent. Ze speelt Sandie als een combinatie van enorme ambitie om het te gaan maken met een wat aangemeten coolheid, precies zoals een jonge meid als Ellie haar in fantasie zou vormgeven. En daarin start het verhaal dus met een goed contrast tussen die twee. Zoals ik hierboven al typte: de hospita wordt gespeeld door Diana Rigg, die ik tijdens de film enkel herkende van haar rol als conniving mater familias Olenna Tyrell in Game of Thrones. Maar dat is (of “was”, ze is vorig jaar helaas overleden) dus de actrice die menig hart sneller liet kloppen als Emma Peel in The Avengers/De Wrekers..! Verder valt elke filmkenner de bijrol van Terrence – The Limey, Superman, The Adventures of Priscilla, Queen of the Dessert – Stamp natuurlijk direct op, terwijl de Michael Ajao overduidelijk is ingezet om te tonen dat niet alle mannen fout zijn. Alleen jammer dat zijn rol dan verder nogal eendimensionaal blijft, als studiegenoot/mogelijke love interest.
Wright combineert graag genres, en doet dat ook met een geweldige dynamiek (in bijvoorbeeld montage en het gebruik van muziek). Hij brak door met de zogenaamde “Three Flavours Cornetto“-filmtrilogie met Nick Frost en Simon Pegg (Shaun of the Dead, Hot Fuzz en The World’s End), maar maakte dus ook Scott Pilgrim vs. The World en Baby Driver. Deze laatste ontving maar liefst drie Oscarnominaties, want daarin was de montage (zowel in beeld als geluid) ook zo heerlijk dynamisch. En editors Paul Machliss (beeld) en Julian Slater (geluid) zijn inderdaad ook bij Last Night in Soho betrokken. Wright schreef overigens – as usual – zelf het scenario. Al werkte hij daarin samen met Krysty Wilson-Cairns, die aan haar schrijfwerk aan 1917 een Oscarnominatie overhield. Nu hoop ik niet dat deze opmerking als seksistisch kan worden gezien, maar ik denk dat Wright haar er ook zeker bij heeft gehaald, om juist het vrouwenperspectief zo authentiek mogelijk neer te zetten…
Final credits
Want daar zit mogelijk mijn crux qua recensent van deze film. Misschien ‘voel’ ik wel niet duidelijk genoeg hoe belangrijk deze film is in het neerzetten van de (historische) onderdrukking van vrouwen in onze maatschappij. Al had de film – wat mij betreft – daarin juist nog wel wat steviger gemogen (kijk voor een veel pijnlijkere reminder voor wat vrouwen moeten doorstaan The Last Duel maar eens).
Zoals je mogelijk aanvoelt, voel ik me wat geremd in m’n kritiek op deze film. Want ja: het is een heerlijke ride, maar de cynicus in mij denkt ook: “Jaja Edgar, alles lekker snel monteren en proberen ons met geweldige visuals en edit-trucjes te overweldigen, zodat we niet verder kijken dan de ‘awe‘ waarin je ons achterlaat hè!“. Maar zoals je ook ziet: dat is bij mij dus niet helemaal gelukt. Al wil ik deze film velen zeker wel aanraden hoor, want ondanks die ‘gebreken’, is Last Night in Soho nog altijd een heerlijke ervaring, en een stuk beter dan de gemiddelde thriller-drama-horrorfilm die in onze bioscopen wordt uitgebracht…