Capitalism: A Love Story (2009)
De grootste kracht van Michael Moore’s tegenstanders is dat ze het voor elkaar hebben gekregen dat wij hem vrijwel allemaal niet heel erg mogen, en dat wij vinden dat hij zelf ook alles eenzijdig belicht, en misschien wel net zo’n propaganda-mannetje is als bv. Bush en consorten. En ik ben dan zo cynisch te denken dat wij dat denken, omdat Moore’s tegenstanders wíllen dat wij dat denken. Inderdaad: ik geloof niet dat we helemaal vrij zijn in wat we denken. Over het ‘bewijs’ dat ik hiervoor vanuit m’n communicatie-achtergrond heb kan ik hier wel uitwijden, maar misschien moet ik me hier toch maar beperken tot het geven van mijn reactie op Capitalism: A Love Story, de nieuwe documentaire van Michael Moore. En hij heeft wéér dingen aan het licht gebracht die ieder normaal mens eigenlijk tot actie aan zou moeten zetten…
Dat we die actie niet ondernemen, komt dus doordat we hem niet willen geloven. Want wil jij geloven dat er in Amerika door bedrijven zogenaamde ‘dead peasant insurances’ kunnen worden afgesloten, waardoor bedrijven miljoenen kunnen verdienen met de dood van jou als medewerker? Of dat Wall Street inmiddels zo machtig is dat ze door wat paniek te fingeren het hele Amerikaanse congres kunnen doen besluiten tot dereguleren van de bankensector?
Ik weet dat ik best beïnvloedbaar ben door goede documentaires. Maar ik vroeg me een maandje geleden ook al af waarom het succes van het Europese miljarden-fonds op dag één werd afgelezen aan de stijgende beurskoers. Helaas daalde die koers de volgende dag weer. Is dat plan nu dan ook weer mislukt? En waarom zijn we zo bang voor een dalende beurs? Iedereen weet toch dat de economie altijd een soort van balans zoekt (en vindt), en dat het daarbij niet uit maakt of de AEX dan op 100 of op 500 punten staat? Maar ja, waarschijnlijk snap ik het allemaal niet. Maar waarom is er dan ook nog geen econoom geweest die me bevredigend heeft kunnen uitleggen dat de economie MOET groeien? Zijn we in het Westen niet al rijk en welvarend genoeg? Hebben we nog niet door dat nóg meer rijkdom en welvaart vrijwel zeker nog meer ongelijkheid en een nog rottere planeet tot gevolg heeft?
Okay, ik dwaal dus weer af. Ik zag Capitalism: A Love Story afgelopen zondag met een aardige kater. Net daarvoor had ik een depressief-makende aflevering van Beagle: In het Kielzog van Darwin gezien, dus misschien wilde ik ook wel lekker mee gaan in het zeiken van Moore. Maar heeft hij niet ook gewoon gelijk? Waarom hebben de Amerikaanse banken die MILJARDEN hebben gekregen hier geen verantwoording voor af hoeven te leggen? Waarom hebben ze niet hoeven melden wat ze met dat geld gingen doen? Zou dat iets te maken hebben met het feit dat toenmalig minister van Financiën Paulsen (alsmede z’n halve departement) óók bestuurder van Goldman Sachs was, één van de banken die dat geld graag wilde hebben?
Nog iets opmerkelijks in Moore’s documentaire is de publicatie van een opname van voormalig president Franklin Roosevelt, die nooit eerder gepubliceerd bleek te zijn. Het is een video, gemaakt na z’n laatste State of the Union (die hij op de radio deed omdat z’n gezondheid al slecht was), waarin hij opteert voor een tweede Bill of Rights, waarin voor iedere Amerikaan het recht op een baan, het recht op gezondheidszorg, het recht op een huis, e.d. geregeld diende te worden. Helaas is die Bill nooit gekomen, terwijl dat nu misschien wel net zo urgent is als in de jaren 40…
Weet je, als je een tegengeluid wilt horen, dan blijven Michael Moore’s documentaires nog altijd een geweldige informatiebron. En natuurlijk kan hij best wat dingen aandikken, maar onder al z’n geschreeuw lijken wel feiten te zitten die we misschien niet willen, maar wel móeten weten. Maar helaas lijken z’n tegenstanders wel te winnen…