Wall Street: Money Never Sleeps (2010)
Eén van m’n grootste angsten, die ik meestal gelukkig toe kan schrijven aan m’n niet-geringe fantasie, ontstaat als ik me voorstel wat er gebeurt als de poep tegen de spreekwoordelijke ventilator knalt en er dan bv. geen geld meer uit de pinautomaten komt, en je ook bij de supermarkt niet meer kunt afrekenen als je geen cash hebt. Ik stel me dan voor hoe snel onze ‘beschaving’ dan ineenstort. En geloof me (of met me mee): dat gaat waarschijnlijk gruwelijk snel.
Oliver Stone laat veteraan Eli Wallach dit scenario schetsen in Wall Street: Money Never Sleeps, en dat was niet het enige moment dat deze film me raakte. En toch vond ik ’t jammer dat de film niet wat scherper was. Is Stone z’n woede kwijt, of probeert ie door over-subtiel te zijn meer mensen te bereiken…?
Okay, kort de inhoud, zonder iets te verklappen. En ik ga het nu al jammer vinden dat ik zo tegen spoilen ben, want dat zorgt er wel voor dat ik niet 100% duidelijk kan uitleggen wat ik bedoel.
Gordon Gekko (wederom een rol van Michael Douglas) komt na acht jaar (en vijf jaar processen) uit de gevangenis. Het is 2001, en hij lijkt z’n lesje wel geleerd te hebben. Zeven jaar later heeft hij een boek geschreven, waarin hij de vraag stelt waar hij in deel 1 zo duidelijk het antwoord op had: “Is greed good?“. Je hebt natuurlijk al berekend dat de film zich dus afspeelt in 2008, het jaar waarin de huidige financiële crisis de kop op stak. Tegen die achtergrond zien we de opkomst van Street-broker Jake Moore, die een relatie heeft met Gekko’s dochter Winnie. Waarom ze juist voor hém heeft gekozen is voer voor een psychiater, maar dat terzijde.
Jake werkt voor één van de eerste investeringsbanken die omvallen, en Stone toont behoorlijk veel achtergrondkennis te hebben (zijn vader werkte ooit op Wall Street, meen ik), want de film toont hoe rot die banken werken, en zelfs mijn hierboven genoemde angst juist gebruikten om de Amerikaanse overheid te pushen om de grootste ‘bail out‘ uit de geschiedenis te bewerkstelligen.
Hmmm, het wordt lastig om meer te vertellen zonder teveel te zeggen. Ik was namelijk heel erg blij dat de trailer voor deze film nu eens juist werkte. Shit, ook dát kan ik niet uitleggen zonder iets te verklappen… ;)
Okay, dan maar verder met m’n kritiek. Schijnbaar is er in Cannes een versie van deze film vertoond die ik liever had gezien. Zou Stone zijn gezwicht voor negatieve kritieken? Ik kan me dat maar moeilijk voorstellen, maar het lijkt wel zo. Ik weet overigens niet of die Cannes-versie al m’n kritiek weg zou hebben gehaald; ben bang van niet. Zoals ik al zei is de film misschien doorgeslagen in subtiliteit. Door teveel nuance wordt de boodschap in mijn ogen teveel ‘verdund’. Maar mogelijk dat hij nu een grotere doelgroep aanspreekt, en niet alleen het linksgeoriënteerde deel van de samenleving. En mogelijk dat hij daardoor bij een grotere groep duidelijk maakt dat het financiële systeem in de kern corrupt is, en dat er ook niets zal veranderen totdat er écht een grote knal komt. Want Gekko is begin jaren 90 dan wel veroordeeld voor z’n illegale praktijken, de mannen die het systeem nu met al die risicovolle leningen, ‘derivatives‘ e.d. steeds ‘gevaarlijker’ hebben gemaakt, die zitten nog gewoon op hun plek, te wachten op hun volgende bonus…
Nu maar hopen dat op het moment dat die échte knal komt, ik inmiddels al die zelfvoorzienende boerderij heb, waardoor ik niet meer afhankelijk ben van de koeling van de AH, de stroom van E-On en de servers van de Rabobank. En dat ik dan dus als één van de weinige mensen wél kan overleven, totdat ik ontdekt en aangevallen word, en ik me moet verdedigen in een post-apocalyptische tijd, en langzaam ook m’n menselijkheid verlies…
Okay, back to reality man… Bedenk me nu dat menselijkheid natuurlijk niet alleen positief hoeft te zijn. Zou Stone dat ook willen zeggen ? Want kon ons (financiële) systeem juist zo succesvol worden omdat het één van onze negatieve eigenschappen zo rijkelijk beloont? Of ben ik té hard op zoek, en valt Wall Street: Money Never Sleeps gewoon wat tegen, als je teveel Michael Moore, The Yes Men en RSA-animaties – http://www.youtube.com/watch?v=qOP2V_np2c0 – hebt gezien?