Deconstructing Harry (1997)

Toen deze film 14 jaar geleden uit kwam, waren de kritieken behoorlijk vernietigend. Er werden woorden als vulgair, goddeloos, egoïstisch, onsmakelijk en wanhopig gebruikt om Deconstructing Harry te beschrijven. Ten eerste is het grappig dat Woody Allen (die hier verschijnt als schrijver Harry Block (met “writer’s block” ;)) deze woorden zelf vaak genoeg gebruikt om zichzelf (of karakters die hij zelf speelt) te bekritiseren. Daarnaast lijkt het alsof velen teleurgesteld waren in Allen, omdat hun grote ‘intellectuele held’ hier misschien wel toegeeft dat hij al die jaren een phony was, een user, die de misère van de mensen om ‘m heen gebruikte om goud te maken (zoals een karakter in deze film dat ook letterlijk zegt). Ik vind die relativering juist een kracht die deze film voor mij één van de beste Allen-komedies maakt die ik gezien heb. En gelukkig heb ik nog altijd zo’n 20-25 Woody-films te ontdekken…

Natuurlijk weet ik niet hoe ik had gereageerd als ik trouw al zijn films jaarlijks had gezien (hij maakt inmiddels al bijna 40 jaar lang elk jaar een nieuwe!!!), en dan in 1997 deze had gezien. Ik zag hem dus in 2011, dus mijn context is sowieso anders. Ik weet dat ik om verschillende redenen heb genoten van films als Vicky Cristina Barcelona, Zelig, Whatever Works, Mighty Aphrodite, Sweet and Lowdown, You Will Meet a Tall Dark Stranger, Bullets over Broadway en Scoop. Met Match Point had ik iets meer moeite, maar dat kan ook aan het moment gelegen hebben. Ik heb deze films echter niet op volgorde gezien, en moet ook eerlijk zeggen dat ik niet direct behoefte voel om z’n oudere films te bekijken, ondanks het feit dat ik bij elke ‘klassieker’ die ik de laatste maanden bekijk mezelf voor m’n kop sla dat ik die niet eerder heb gezien. Maar dat even terzijde…

Ik herken de aversie die sommige mensen tegen Woody Allen hebben wel. Waarschijnlijk is dat ook de reden dat ik deze film niet in 1997 heb gezien, omdat ik toen nog geen fan van hem was. Hij is en blijft een zeurderige zelfhatende nerd, en daar had/heb ik ook niet altijd zin in. Maar gelukkig is ie ook een geweldige filmmaker en enorm zelfbewust, en juist dát laat ie erg goed zien in Deconstructing Harry. Hij speelt namelijk een schrijver met writer’s block, die door steeds meer vrienden, familieleden en exen wordt geconfronteerd met z’n neiging om alles wat hij meemaakt in z’n boeken (lees: films) gebruikt. Dat wordt hem niet in dank afgenomen. Als op een gegeven moment de karakters uit z’n boeken ook nog eens in zijn realiteit verschijnen, dan wordt het allemaal nog interessanter. En het is vooral ook erg knap hoe Allen het ‘kloppend’ heeft gemaakt tijdens het schrijven van deze film. Het had namelijk op zoveel punten mis kunnen gaan, maar dat gaat het volgens mij nergens…

Naast Woody Allen (wat trouwens ook niet zijn echte naam is…) zien we ook ontzettend veel grote namen voorbijkomen als Kirstie Alley, Billy Crystal, Bob Balaban, Elisabeth Shue, Demi Moore, Robin Williams, Eric Bogosian, Mariel Hemingway, Amy Irving, Julia Louis-Dreyfus, Tobey Maguire, Stanley Tucci en Richard Benjamin. Harry Block vertelt namelijk continu over verhalen die hij geschreven heeft, en dan zien we dat verhaal ook in een aantal scènes voorbijkomen. Meest verrassende is het verhaal over de acteur (Robin Williams) die z’n focus is verloren, en ook letterlijk continu onscherp in beeld is. Ook als hij naast mensen staat die wel scherp zijn. Het wordt zelfs zo erg dat z’n vrouw zeeziek wordt van het kijken naar hem. Iets wat Harry zelf ook eventjes overkomt, btw…
Maar ook de openingsscène tussen Richard Benjamin en Julie Louis-Dreyfus is hilarisch. Als zwager/schoonzus is het natuurlijk sowieso al niet zo netjes om seks te hebben tijdens een familieBBQ, maar als dan ook nog een blinde oma binnenkomt en ze door (móeten) gaan, dan is het vrij lastig om niet hard te lachen ;).

Rode draad in het verhaal is het feit dat Harry geëerd gaat worden op z’n voormalige universiteit, waar ie ooit vanaf geschopt is. Door de manier waarop hij z’n omgeving gebruikt heeft in z’n boeken is het echter vrij lastig voor ‘m om iemand te vinden om mee te nemen. Van z’n ex mag z’n zoon niet mee, dus die ontvoert hij dan maar. Daarnaast neemt hij een hoertje en één van z’n weinig overgebleven vrienden mee, maar die laatste had dat beter ook niet kunnen doen.

Sorry, ik merk dat ik niet zo heel geconcentreerd ben en daardoor niet echt veel ‘dieper’ kan gaan. Mogelijk komt dat doordat ik gisteren Lars von Triers Melancholia gezien heb, en die film heeft me behoorlijk aangegrepen. De recensie van die film suddert ook al in m’n hoofd, en daardoor dwalen m’n gedachten teveel af. Ik zou wel een DVD- of Blu-ray-box van alle films van Woody Allen willen hebben, zodat ik Deconstructing Harry altijd bij de hand heb, en dan zeker nog een keer ga kijken.
Trouwens: box of geen box, kijken doe ik ‘m sowieso nog wel een keer…

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt0118954