Jack Ryan: Shadow Recruit (2014)
Dat Kenneth Branagh naast acteur ook regisseur was weten de cinefielen natuurlijk al lang, en dat hij dat niet onverdienstelijk doet is ook bekend. Denk aan Thor en de remake van Sleuth, maar ook de De Niro-Frankenstein-film uit 1994 kwam uit zijn regiehanden. Deze keer heeft ie Tom Clancy’s karakter Jack Ryan (bekend van The Hunt for Red October, The Sum of All Fears, et cetera) aangepakt en komt ie met een aardige actiethriller waarin het ‘ontstaan’ van het Ryan-karakter uit de doeken wordt gedaan.
Ik zag ‘m gisteravond in een nachtvoorstelling, en de film verraste me behoorlijk positief. Geen hoogvlieger, en de film steekt ook nergens echt bovenuit, maar gewoon een gedegen gemaakte actie-spionage-thriller…
Het verhaal
Jack Ryan (Chris – Star Trek Into Darkness – Pine) is economiestudent in Engeland als hij op TV de aanslag op het World Trade Center in 2001 ziet. Direct daarna schrijft ie zich in bij het leger, en al snel blijkt hij een goed observant en analist te zijn. Na een heftig ongeluk revalideert hij in een militair hospitaal, waar hij stagiaire Cathy (Keira Knightley) ontmoet. Omdat z’n fysieke toestand wat onzeker is wordt hij door de nogal shady Thomas Harper (Kevin Costner) in de gaten gehouden, want zo’n hoogintelligente kerel zou ook vanuit een kantoor wel eens behoorlijk interessant kunnen zijn. Zeker als hij op Wall Street kan weten te infiltreren bij een groot broker office, waar hij undercover verdachte geldstromen in de gaten kan houden. Totdat de tijd komt dat er iets ‘groots’ opvalt en hij als ‘agent Ryan‘ geactiveerd wordt en naar Moskou wordt gestuurd…
Simpel maar effectief
Zoals je ziet, geen overdreven groots en/of geweldig gegeven, maar zoals ik wel vaker zeg: liever een wat simpel verhaal goed uitgevoerd, dan een hyperingewikkeld puzzelplot waar teveel fouten in worden gemaakt, bijvoorbeeld op het gebied van exposé of karaktermotivatie. Maar dat is hier dus allemaal juist goed uitgevoerd. De film laat je af en toe wat dingen afvragen, die je dan even later uit een actie van een karakter zelf beantwoordt. En dat vergroot je betrokkenheid bij het verhaal, plus dat je je als filmkijker serieus genomen voelt (in tegenstelling tot wat ik vaak voel bij spoonfed-risicoloze-Hollywood-lopende-band-films).
Reëel gevaar..?
Het gegeven voelt mogelijk wat verouderd aan, om Rusland als potentiële vijand te zien. Alhoewel Poetin natuurlijk wel die ego-drang toont, dat hij van ‘moeder Rusland’ weer een wereldmacht wil maken waar het westen rekening mee dient te houden. Daarnaast is het getoonde gevaar, dat Amerika via een aantal slinkse financiële transacties volledig op de knieën gebracht kan worden, een stuk reëler dan jij je mogelijk beseft. In de geweldige TV-film Too Big to Fail uit 2011 horen we namelijk de toenmalig Amerikaanse minister van Financiën zeggen dat hij op een etentje tijdens de Olympische Spelen in Beijing van z’n Chinese collega te horen kreeg dat hun Russische collega het idee had geopperd om Amerikaanse staatobligaties op de markt te gaan dumpen, om zo de Amerikaanse economie onderuit te halen. Dat de Chinese minister daar niet in mee is gegaan (natuurlijk ook vanuit eigenbelang) is mogelijk de reden dat we nu nog altijd in vrijwel alle luxe kunnen leven hier, maar dat (latente?) gevaar is door schrijvers Adam Cozad (die z’n debuut maakt) en David – Jurassic Park, Carlito’s Way, Premium Rush – Koepp goed opgepikt en tot een vrij spannend verhaal verwerkt. Ik verwacht dus ook zeker dat Cozad en Koepp Too Big to Fail hebben gezien, of anders erg goede toegang hebben gehad tot de financiële wereld. Wat dat dit gevaar zo reëel is, dat is mogelijk het engste aan de film…
Cast
Pine heeft misschien wel de perfecte padvinderskop die voor een jonge Jack Ryan nodig is. Dat is in elk geval wat Kevin Costner in de film net ietwat weird zegt. Maar Pine zet – met de juiste hulp van regisseur Branagh, die zelf een duistere Russische bad guy neerzet, – een voldoende interessant karakter neer. Hij bezit inderdaad de juiste combinatie van enthousiaste nieuwkomer en een goed fysiek voorkomen om de rol te dragen. Knightley heeft af en toe wat moeite met het onderdrukken van haar Britse accent, maar speelt de redelijk ‘makkelijke’ rol ogenschijnlijk met een paar vingers in haar neus. Costner wordt ook nergens uitgedaagd, maar dat is voor deze rol ook helemaal niet nodig. Misschien wel de leukste rol om te spelen heeft Branagh zelf gekozen, want die combinatie van gentleman, financieel analist, vrouwenversierder en toch wat fout ogende Rus past hem erg goed. De rest van de cast in bijrollen valt verder niet op, maar dat is eigenlijk gewoon een goed teken…
Kritiek
Ondanks bovenstaande ben ik zeker niet zonder kritiek hoor. Het feit dat de acteurs niet echt uitgedaagd worden zegt natuurlijk wel wat over de volledig afwezige diepgang. Maar dat maakt me in zulke films eigenlijk weinig uit. Het feit dat ik me vrijwel nergens aan ergerde, wat misschien een wat negatieve en omgekeerde redenering is, dat is eigenlijk al een aardig compliment. Okay, waar je wel je vraagtekens bij kunt zetten, is dat het verhaal wel aardig vol zit met zogenaamde ‘perfecte-plan-uitdenkers’, als in: die spionnen van de CIA (en hun tegenstanders) weten perfecte plannen te smeden die van zoveel zaken aan elkaar hangen waar de gemiddelde mens nooit aan zou denken, dat het af en toe ietsjes vergezocht aanvoelt. Maar zoals ik al liet doorschemeren: dat gebeurt hier niet overdreven veel. De film is sowieso wat karig in het shock and awe-entertainment: ondanks dat ik wel wat adrenaline voelde toen ik na de film naar huis fietste, bevat de film geen overweldigend aantal actiescènes e.d. Hij is gewoon op de juiste momenten behoorlijk spannend, en dat is in zo’n verhaal eigenlijk wel al genoeg.
Maar om deze alinea wel met een puntje van echte kritiek te eindigen: om het uiteindelijke plan te laten slagen heeft één van de bad guys wel erg weinig zekerheden ingebouwd in z’n uitvoering. Eén roadblock en z’n complete plan zou ineengestort zijn, dus daar moet je je eventuele behoefte aan volledig geloofwaardige logica wel effe loslaten…
Final credits
Yes, Jack Ryan: Shadow Recruit introduceert het bekende Jack Ryan-karakter op een bevredigende manier. Dat ik de nachtvoorstelling zonder één gaap door kwam zegt mogelijk ook wel wat (alhoewel m’n ritme na de uitreiking van de Golden Globes afgelopen zondag sowieso nog niet 100% is), want ondanks dat de film nergens echt verrassend is, is ie dus wel gewoon meer dan bovengemiddeld goed uitgevoerd.
Daarbij is dit dus de eerste film die niet direct op een Tom Clancy-boek is gebaseerd, maar enkel voortborduurt op door Clancy gecreëerde karakters. Het is ook de eerste Jack Ryan-film die ruim onder de twee uur blijft (die andere zitten daar, op één na, allemaal ruim boven), plus dat ik na het zien van de film wel kan stellen dat hier eindelijk weer eens een keer een geweldige trailer bij gemaakt is. De trailer zet je namelijk op de juiste manier lichtjes op het verkeerde been, maar pakt de sfeer van de film wel goed. En zijn dát niet de beste trailers, die niks van het plot verraden maar je wel introduceren in de sfeer van de film..?