The Two Faces of January (2014)
Beetje een aparte film, zeker als je ‘m in de sneak preview van een mainstream bioscoop ziet. Maar helaas was dit regiedebuut van de schrijver van het geweldige Drive uiteindelijk nogal teleurstellend. Deels vanwege de mogelijk hoge verwachtingen na Drive (ik wist vooraf niet dat hij ook de scenario’s van best slechte films heeft geschreven) en deels vanwege de wel degelijk aardig opgezette sfeer en spanning, maar nadat één scène tegen het eind m’n ogen juist positief deed vergroten, was de ‘verlossingsscène’ zo in your face, dat ik me bijna beledigd voelde. En die scène haalde voor mij de gehele film stevig onderuit, helaas…
Het verhaal
Gebaseerd op een boek van Patricia Highsmith, die meer bekendheid verwierf als schrijfster van boeken over (die getalenteerde) meneer Ripley, vertelt The Two Faces of January over een Amerikaans koppel dat door Europa reist en hun ontmoeting met een Amerikaans-Griekse gids die z’n neus iets teveel roert in zaken die een stuk ingewikkelder lijken dan hij vooraf hoopte. Gooi daar nog wat onverwerkte vader-zoon problemen doorheen, wat alcoholisme én seksuele frustratie, en je hebt alle ingrediënten voor een intrigerend verhaal.
En als ik eerlijk ben: als ik het zo bekijk dan bevat de film dus inderdaad de juiste basis voor een interessante film. Maar toch komt de film niet verder dan interessant lijken, want dat wordt het nergens/nooit echt. De hele film door voel je hoe spannend het boek waarschijnlijk is geweest voor schrijver-regisseur Hossein Amini, maar het lijkt alsof hij bij de adaptatie van het boek vergeten is om het verhaal allereerst compleet uit te kleden tot één (simpele) essentie, waar je daarna dan het (nieuwe) verhaal aan op gaat hangen, alles vanuit die ene sterke premisse. En juist door het missen van die ene cruciale stap voel je nergens écht mee, voel je nergens wat hij je eigenlijk zou willen laten voelen, en daardoor kwam dat einde mogelijk ook zo banaal over. Terwijl er dus echt wel véél meer in zat…
Geweldige scène
Qua exposé – de manier waarop de filmmaker het verhaal ontsluit, waarin je dus een keuze moet maken tussen wat je vertelt en wat je de kijker zelf laat ontdekken/concluderen – zit er namelijk één prachtige scène aan het eind van de film, die dus gruwelijk in contrast staat met die ‘verlossingsscène’ helemaal aan het eind. Enkel door het gebruik maken van een bepaald type aansteker laat één van de karakters namelijk aan een ander weten dat hij weet wat deze persoon geflikt heeft, zonder daar één woord aan vuil te maken. Dat is een sterk staaltje gedurfd weglaten wat mijn aandacht ineens weer volledig bij de film terugbracht. Zo van: “Wow, als de maker dit durft, dan zou het einde wel eens geweldig kunnen worden“. Maar daar kwam ik dus van een nogal koude kermis thuis.
Cast en crew
Doordat Amini geen begincredits gebruikt had ik heel even het gevoel dat dit wel eens een nieuwe van David – Videodrome, Eastern Promises – Cronenberg kon zijn, zeker ook vanwege de aanwezigheid van Viggo – A History of Violence – Mortensen. En in het licht van A History of Violence verwachtte ik ook bijna dat Kirsten Dunsts karakter wel eens achter wat vervelende zaken van haar man (Mortensen) zou komen, maar zó ver gingen de parallellen gelukkig niet. De link met Oscar – Inside Llewyn Davis – Isaac in de rol van Amerikaans-Griekse gids zal ook wel iets te maken hebben met hun gedeelde Drive-ervaring, maar het zijn ook niet de acteurs die iets te verwijten valt. Vrees toch dat Amini na Drive wat te gehaast z’n volgende projecten is gestart en ook snel z’n eigen film wilde regisseren, maar daarvoor niet genoeg tijd heeft genomen. Terwijl in Drive dat weglaten van de juiste informatie zó goed gebeurt dat je veel meer mee gaat voelen, doordat je zelf van alles in moet vullen en je betrokkenheid dus veel groter wordt…
Na Drive heeft Amini overigens eerst nog de scenario’s geschreven van Snow White and the Huntsman (wat te makkelijk) en het zeer teleurstellende (en beledigende?) 47 Ronin. Ook schreef hij eerder al de scenario’s voor Shanghai (mislukte mix van thriller en historisch drama), Killshot (niet gezien), The Four Feathers (avontuurlijke tienermeidenfilm met Heath Ledger, toch?), The Wings of the Dove (waarvoor hij een Oscarnominatie kreeg!) en Michael Winterbottoms Jude (niet gezien). Qua schrijven heeft hij dus wel degelijk genoeg ervaring, maar qua regisseren nog zeker niet…
Final credits
Het lijkt dus alsof Amini iets te gehaast z’n succes van Drive heeft willen gebruiken om bijvoorbeeld dit project van de grond te krijgen. Maar het lijkt dan wel alsof iemand tegen hem gezegd heeft dat die verlossing aan het eind wel bij iedereen DUIDELIJK moet zijn, en niet zo’n lastige als bij die film met Ryan Gosling. En daarin gaat de film de mist in.
Nu wil ik nog wel een slag om de arm houden en me afvragen of een film als deze wel in een sneak preview in een commerciële bioscoop tot z’n recht komt, terwijl hij nu in filmhuizen draait, maar ik vrees toch dat m’n kritiek hetzelfde zou zijn geweest als ik ‘m in de plaatselijke arthouse-bioscoop had gezien…