Under the Skin (2013)
Damn..!
Ik kan je op allerlei (verkeerde) manieren naar deze film lokken, maar dat ga ik niet doen. Want Under the Skin is gruwelijk indrukwekkend, als je open staat voor dit ‘soort’ films. En dan kan ik zeggen dat het een intrigerende science-fiction-drama-thriller is, maar ook dan krijg je mogelijk de verkeerde verwachtingen. Misschien kan ik het beste zeggen dat je je voor moet bereiden op iets wat je waarschijnlijk nog nooit gezien hebt (of je moet een échte connaisseur zijn) en op iets dat zeker èn flink tegen haren in zal strijken. Daarbij zal het best moeilijk zijn om hieronder niks te verklappen, alhoewel ik me goed voor kan stellen dat het voor veel mensen juist wel fijn is om iets meer over deze film te weten dan ik vooraf wist…
Het verhaal
Scarlett Johansson (!) speelt een naamloze vrouw die de straten van Glasgow afstruint op zoek naar gewillige jonge mannen. Het zal niet als verrassing komen dat ze nogal succesvol is in het mannen verleiden in haar busje plaats te nemen. En dat herhaalt en herhaalt zich maar, waarbij je soms het gevoel hebt dat ze sommigen weer gewoon laat gaan, terwijl anderen meegelokt worden naar een vrij aparte/abstracte plek, waar iets nog veel abstracters lijkt te gebeuren. Want wat gebeurt daar eigenlijk, als ze aan hun zeer begrijpelijke “ik wil naakt zijn“-gevoel toegeven..??
Na verloop van tijd lijkt er echter iets te veranderen in het emotieloze gelaat van Scarlett (ik blijf haar maar gewoon bij haar echte naam noemen), die ook een nogal ambivalente relatie heeft met haar spiegelbeeld. Als ze besluit haar leven (en busje) achter te laten zien we echter hoe die bevriende motorrijder, die de gehele film door wat klusjes voor haar op lijkt te knappen, ineens wat meer vrienden heeft en haar niet zomaar zal laten gaan. Maar is dat Scarletts grootste gevaar..??
Lef
Under the Skin is overigens de nieuwe film van Jonathan Glazer, regisseur van het geweldige (en Oscargenomineerde) Sexy Beast en het wat ongemakkelijke en ondergewaardeerde Birth (met Nicole Kidman). Vanaf het allereerste shot weet je als kijker dat Glazer wel wat meer van jou verlangt dan “ga achterover zitten en laat je imponeren door m’n risicoloze entertainment“. Want wat zien we nou eigenlijk? Een oog, een kopje koffie dat langzaam gevuld wordt, or what? En dan die drone-geluiden die je af en toe richting hoofdpijn duwen? En waarom wordt er bijna niet gepraat in deze film? Allemaal zaken die tonen wat voor lef Glazer heeft. Want qua exposé durft hij wel erg veel, want het blijft vrijwel de gehele film onduidelijk waar het allemaal naar toe gaat. Het blijft zelfs vrij lang onduidelijk wat je überhaupt ziet…
Kritiek
En zo’n gedurfde aanpak zal niet bij iedereen in goede aarde vallen. Check de user comments op IMDb, en je ziet dat het publiek nogal heftig verdeeld is over deze film. Waarbij ik overigens van mening ben dat mensen die de film keihard afzeiken (omdat ze het concept niet vatten, wat helemaal niet raar en zeker niet erg is) een bepaalde arrogantie tentoonspreiden door te denken dat Glazer één of andere flapdrol is die niet over elk shot nagedacht zou hebben. Dat het niet is wat jij wilt zien, dat kan. En dat kan ik me bij een film als Under the Skin ook zeker voorstellen. Maar een film daarom afzeiken, dat is te makkelijk. Net als dat het te makkelijk voor mij zou zijn om dan te denken dat jij mogelijk murw gebeukt bent door risicoloze Hollywood-pulp en niet meer open staat voor iets wat niet standaard is…
Niet dat ik direct door had (en heb) waar de film precies over gaat, en mogelijk dat het kennen van de roman waarop de film gebaseerd is helpt, maar ik werd wel op een bepaalde manier geraakt en getriggerd om de film in elk geval in z’n waarde te laten. Zeker door een paar geweldige scènes, waaronder een scène met een baby op het strand (die menigeen de haren recht overeind zal doen staan), de scène waarin je voelt dat de relatie tussen de motorrijder en Johanssons karakter mogelijk toch wat anders in elkaar steekt dan je dacht, maar ook die scène met die meiden op de parkeerplaats, waar ik echt voelde wat Johanssons karakter gevoeld moet hebben, want ik werd er zelf ook wat onpasselijk van. Dat is echt hogeschool filmmaken.
Final credits
Dit is echt zo’n film waar ik nog veel meer over wil schrijven, maar laat ik dat (nu nog) niet doen. Ik vond het een zeer uitdagende film over een soort roofdier dat zich staande moet zien te houden in een vreemde omgeving waar ze maar weinig van begrijpt. En als ze dan wat menselijke trekjes begint te vertonen, dan blijkt dat ook niet de meest veilige ‘optie’ te zijn.
Is Johansson overigens niet op haar best in rollen waarin ze haar mystieke uiterlijk juist in- of aanzet? Voor een standaard rom-com is ze veel te ‘spannend’, maar hier zet ze dat mysterieuze juist perfect in. Want echt hoogte krijg je lange tijd niet van haar. Maar is haar menselijkheid haar ondergang, zoals bij dat meisje dat je in het begin van de film ontkleed ziet worden? Want wie was dat?
En over verdrinken in verleiding gesproken: welke man zou niet verblind worden als er zo iemand als Scarlett vrijwel naakt voor je staat..?