Welcome to Me (2014)
Ik heb het al vaker gesteld, dat de beste en leukste komieken zich kenmerken door juist erg goed te zijn in serieuzere tragikomische rollen. Dat ik Kirsten Wiig de grappigste vrouw ter wereld vind heb ik al vaker gesteld, maar ik weet het nu, na haar tweede serieuzere rol van dit jaar (na The Skeleton Twins), dus zeker. Samen met een geweldige ondersteunende cast levert ze met Welcome to Me niet alleen één van de betere mediasatires van de laatste jaren, maar ook een mooi ingetogen karakterschets van een geestelijk nogal instabiel persoon. Al zit die subtiele ingetogenheid de film commercieel misschien ook wel wat in de weg. Want ondanks z’n ongemakkelijkheid en heerlijk aparte premisse is Welcome to Me vooral een vrij duistere tragikomedie, die ik bijna in filmhuizen zou verwachten…
Het verhaal
Alice Krieg is verslaafd aan TV, en dan vooral aan talkshows als die van Oprah. Ze heeft alle (?) afleveringen op videoband staan en kijkt deze dagelijks terug, waarbij ze al die inspirational oneliners van mevrouw Winfrey mee opdreunt. Dat er geestelijk iets niet helemaal in orde met Alice is voel je als kijker meteen, en als blijkt dat ze al een tijdje haar medicijnen niet genomen heeft, wordt haar psychotherapeut Daryl (Tim Robbins) wel wat ongerust. Maar geen nood, want als Alice onverwacht 86 miljoen dollar wint in een loterij, dan lijken al haar problemen voorbij. Zeker als ze erachter komt hoe louterend een toevallig optreden voor een TV-camera werkt. Als blijkt dat het lokale TV-station, gerund door Rich (James Marsden) en Gabe Ruskin (Wes Bentley), vanwege wat financiële problemen wel open staat voor haar ideeën, dan krijgt Alice een geweldig idee: “Waarom geen TV-programma maken à la Oprah, maar waar eigenlijk alle onderwerpen gerelateerd zijn aan haar zelf..?”
Wat zich dan ontvouwt is bij vlagen even ongemakkelijk als hilarisch, maar overal voel je de grote psychische problemen van Alice doorheen. Want ook al groeit haar zelfvertrouwen, mede doordat het ontzettend weirde programma wel iets van een vaste fanbase opbouwt, langzaam zie je ook haar waanvoorstellingen en ‘gekte’ toenemen. Dat zijdelings de suggestie wordt gewekt dat er mogelijk een relatie is tussen zelfvertrouwen en waanvoorstellingen maakt de film sowieso al interessant, ook voor psychiaters/psychologen, maar dit is ook zo’n kleine aanwijzing dat het qua menselijk- en geloofwaardigheid heel subtiel wel goed zit. En dat Alice door haar toenemende succes ook steeds asocialer wordt, dat zorgt ervoor dat het vrij ‘kleine’ verhaal wel mooi en vrij logisch afgerond wordt. Want exact op het moment dat ik hoopte dat ze de film zouden eindigen, eindigde die ook…
Mediasatire
Hoe bekendheid mensen knettergek kan maken zien we vrijwel dagelijks op TV, maar hier wordt dus iets omgekeerds gedaan: iemand die geestelijk sowieso al behoorlijk ‘challenged‘ was denkt al die aandacht juist te kunnen gebruiken om zo’n beetje alles te uiten wat er in haar op komt, mogelijk hopende dat het programma daarmee veel beter werkt dan alle inspanningen van haar familie, vrienden en vooral psychotherapeut. Dat wij via social media ook steeds meer onze eigen psychische problemen openbaar ventileren is mogelijk wat kort door de bocht, maar dat er nogal wat problemen zichtbaarder worden doordat iedereen overal zijn/haar mening kan spuien, dat staat aardig buiten kijf. Daarnaast lijkt de eigenaar van het TV-station werkelijk niets te schuwen om z’n bedrijf te redden, en zeker als de kijkcijfers best acceptabel blijken is er voor hem verder weinig aan de hand. Hoe hard z’n broer en het overige personeel ook hun twijfels hebben.
Cast & crew
Op het moment dat je de wat rare premisse geaccepteerd hebt, dan zijn alle acties en talkshowonderwerpen die Alice verzint eigenlijk best ‘logisch’. Zo logisch zelfs, dat ik de term “willing suspension of disbelief” veel te sterk zou vinden om die hier te gebruiken. Het is meer de “willing suspension of wanting simple comedy” die nodig is om vol van Welcome to Me te kunnen genieten. Want dán zie je waarschijnlijk pas hoe goed Wiig hier is, want eigenlijk klopt echt álles aan haar rol. Naast haar duidelijke problemen is het vooral haar ongeremde eerlijkheid die de film bij vlagen hilarisch, maar net zo goed pijnlijk invoelbaar maakt. Ze is namelijk ook erg eerlijk over haar eigen tekortkomingen en gemis. Naast Wiig is Tim Robbins leuk in z’n rol als ietwat te eerlijke psychotherapeut. Wes Bentleys rol had van mij wel wat groter mogen zijn, wat zijn relatie tot Alice nóg grijzer had kunnen maken. Want samen met Alice’ beste vriendin Gina (Linda – Freaks and Geeks, ER, Mad Men – Cardellini) is hij toch wel degene die het meeste lijdt onder Alice’ groeiende zelfvertrouwen. James Marsden excelleert als opportunistische TV-producent, waarbij Jennifer Jason Leigh en Joan Cusack goede ondersteunende rollen vertolken. En mogelijk de opvallendste bijrol is die van Thomas Mann, die na z’n wat sullige hoofdrol in Project X toch wel aardig volwassen aan het worden is.
Dat die voice-overstem af en toe wat bekend klonk komt waarschijnlijk doordat Welcome to Me geregisseerd is door Shira Piven, de oudere zus van Jeremy – Entourage – Piven. Broerlief heeft waarschijnlijk een uurtje in een soundbooth doorgebracht om z’n zus wat te helpen. Shira is als filmregisseur dan mogelijk wat onervaren (dit is pas haar tweede speelfilm), maar ze verdiende wel al flink wat sporen in het theater. Knap dat de film zelf daardoor nergens theatraal wordt, maar mogelijk was dat juist iets waar ze vanwege haar achtergrond extra op gelet heeft. Schrijver Eliot Laurence maakt hier overigens wel z’n speelfilmdebuut…
Final credits
Als zeer groot fan van Wiig hoop ik dat het wat ‘gewicht’ krijgt als ik zeg dat dit waarschijnlijk haar beste rol is. In Saturday Night Live toonde zal al haar enorme komische bereik, en na The Skeleton Twins toont ze hier haar dramatische bereik nog duidelijker. Iets wat mogelijk ook al aan de basis lag van het grote succes van Bridesmaids.
Welcome to Me is thematisch gezien eigenlijk een mooi klein en vrij duidelijk verteld verhaal. Door de ongemakkelijkheid en humor is het ook een aardige oddball comedy, en door juist zo dicht bij Alice te blijven voelt het voor ons als kijkers extra stevig aan als haar beste vriendin haar móet confronteren met het feit dat ze alleen nog maar met zichzelf bezig is. Dat daarbij een subtiliteit gebruikt wordt waar je als kijker mogelijk net wat meer moeite voor moet doen, dat zal de reden zijn dat dit vooral een critics’ favorite is. Ik verwacht namelijk dat ‘het grote publiek’ toch wat minder ingetogenheid en wat duidelijker neergezette satire wil…