The Dead Lands (2014)
Wauw, The Dead Lands is een epische Maori-samoerai-western-coming-of-age-‘mashup‘ over wraak, vergiffenis, eer en ‘het kwaad’, die juist vanwege het simpel houden van het thema toch universeel en dus vrij eenvoudig ‘inleefbaar’ aanvoelt. Daarnaast krijg je een kijkje in de cultuur van pre-koloniaal Nieuw Zeeland, waarin de geesten van voorouders een mythische laag over het verhaal gooien, maar wat ook geografisch én thematisch tussen ‘Oost’ en ‘West’ in ligt.
En dat deze film in de VS wordt uitgebracht, voorafgegaan door zeer lyrische aanbeveling van James Cameron, dat zegt mogelijk ook wel wat.
Het verhaal
Hongi (James Rolleston) is de wat ‘zachte’ zoon van een Maori-chief, die aan het begin van de film een zeer zware keuze moet maken. De overambitieuze Wirepa (Te Kohe Tuhaka), zoon van de chief van een nabijgelegen (en agressievere) stam, is namelijk op zoek naar eer – en dus naar oorlog – en grijpt alles aan om z’n naam te maken. Als Hongi’s vrijwel gehele stam uitgemoord wordt weet hij maar net te ontsnappen, maar niet voordat hij wraak heeft gezworen op deze Wirepa. Maar als pretty boy staat hij niet bekend om z’n vechtkunsten, dus mogelijk is het maar goed dat Wirepa en z’n volgelingen de weg terug naar huis door de zogenaamde ‘dead lands‘ maken, waar een mythisch vleesetend ‘monster’ schijnt huis te houden. Hongi kan weinig anders doen dan toenadering zoeken tot dit monster, op de credits vermeld als “The Warrior”, gespeeld door de meer dan imposante Lawrence Makoare. Maar het verleden van deze strijder is zo duister dat Hongi lange tijd niet zeker is of dit monster uiteindelijk ook hem zal doden en/of opeten. Lukt het hen om Wirepa en z’n mannen te achterhalen, en belangrijker nog, om ook z’n wraak uit te oefenen..?
Oost meets West
Door de combinatie van een pre-koloniale cultuur en de prachtige epische shots van Nieuw Zeelandse bossen, waar de film mee begint, moest ik al vrij snel denken aan films als Mel Gibsons Apocalypto (waar uiteindelijk ook een thematische link mee voelbaar is) of Nicolas Winding Refns Valhalla Rising, alhoewel deze laatste toch wel wat ‘duisterder’ en nog mythischer is. The Dead Lands is namelijk ook een keiharde actiefilm met een martial arts-techniek die mij nog vreemder was dan de Maori-cultuur. Een cultuur die ook met flink wat visionaire/surrealistische elementen wordt neergezet, waar je je mogelijk even overheen moet zetten. Wat volgt is namelijk een soort western-achtige queeste waarin een jongeman volwassen moet worden, maar tegelijkertijd ook samen dient te werken met iemand wiens bijnamen “monster” en “demon” onverwacht interessant worden genuanceerd. Daarnaast moeten ze het opnemen tegen een ogenschijnlijk oppermachtige tegenstander die vooral ook z’n ego in de weg heeft zitten, waar je waarschijnlijk zelfs een duidelijke link met onze huidige maatschappij in zou kunnen zien. Dat de film thematisch gezien behoorlijk universeel is en zowel letterlijk als figuurlijk gemaakt is “tussen Oost en West”, dat zorgt dus voor een nogal ‘rijke’ ervaring. En daarin is de invloed van grote filmmakers ook zeker voelbaar…
Crew & cast
Cinematograaf Leon Narbey schoot ooit Whale Rider, maar blijkt ook een grote liefde te voelen voor films van Akiro – The Seven Samurai, Rashomon, … – Kurosawa. En dat zie je wel terug in hoe hij niet alleen de weidsheid van de omgeving in beeld heeft gebracht, maar zeker ook in de manier waarop de vele gevechten zowel ‘intiem’ als overzichtelijk gefilmd zijn. Hierin wordt de film overigens ook naar een hoger plan getild door editor Dan Kircher, alhoewel ik verwacht dat regisseur Toa Fraser overal een aardige vinger in de pap heeft gehad. Frasers vader komt uit Fiji, en ondanks dat hij dus officieel geen Maori is (en het ook helemaal niet spreekt, ondanks dat de hele film in de Maori-taal gesproken wordt!) schijnen die culturen nogal op elkaar te lijken. Het opgroeien met epische verhalen over grote strijders was Fraser dus waarschijnlijk ook niet vreemd. Daarnaast sprak Fraser voorafgaand aan het draaien van The Dead Lands enkele malen met Gareth Evans, maker van die mega-action-packed Indonesische The Raid-films. Denk nu echter niet dat de film enkel uit heftige actie bestaat. Alhoewel de martial arts er echt geweldig uit ziet en er helemaal niet zoveel dialoog in de film zit, dus ook actieliefhebbers kunnen hun vingers aflikken bij deze film. Maar dat ie daarnaast ook op ‘menselijk’ vlak interessant en/of mooi is, dat is wel de reden dat ik écht onder de indruk was van deze film.
Rolleston was eerder dit jaar al te zien naast Cliff – Once Were Warriors, Colombiana – Curtis in The Dark Horse. Hier is hij goed gecast als een jongeman met ietwat vrouwelijke trekjes in z’n uiterlijk (vooral aan het begin van de film), maar die uiteindelijk wel uitgroeit tot iemand die z’n mannetje meer dan weet te staan in een heftig gevecht. Daarin wordt het geweldige voorbeeld trouwens gegeven door Lawrence Makoare, die in drie van de zes Tolkien-films van Peter Jackson drie verschillende karakters speelde, maar ooit z’n eerste rol had in het mooie Rapa Nui.
Final credits
Dat regisseur Fraser extra blij was met James Camerons aanbeveling komt waarschijnlijk ook doordat het The Warrior-karakter deels is gebaseerd op Arnold Schwarzeneggers meer ‘barbaarse’ doorbraakrollen, terwijl ‘Schwarzie’ later natuurlijk pas écht doorbrak in Camerons Terminator-films. En waar ik hierboven al meerdere redenen heb gegeven waarom ik nogal onder de indruk was van The Dead Lands, daar vond ik vooral ook die diepere kijk in de Maori-cultuur interessant. De traditionele haka, hier vooral bekend van rugbytoernooien waar Nieuw Zeeland aan deelneemt, is een zeer belangrijk en duidelijk onderdeel van hun klassieke vechttechnieken, waarbij die grote ogen en die uitgestoken tong voor mij nu veel meer betekenis hebben gekregen.
En dan vergeef ik het de film makkelijk dat in het begin de spiritualiteit met wat simpel ogende visual effects wordt neergezet. Zeker ook omdat de film een energie en ‘vetheid’ bevat die ervoor zorgde dat ik meer dan geboeid zat te kijken naar iets wat uiteindelijk ook thematisch behoorlijk interessant was…