Star Trek Beyond (2016)
Mogelijk kwam het doordat ik niets meer dan simpel escapisme verwachtte, maar ik was best wel aangenaam verrast door Star Trek Beyond. Okay, het verhaal is makkelijk te vergeten en de film voelt voornamelijk aan als een zeer vette aflevering in een serie, met werkelijk adembenemende decors/set pieces/CGI, maar de positieve uitleg van die ‘verhaalkritiek’ is dat het plot eindelijk eens ondergeschikt lijkt aan de thematiek. En dat in zo’n grote zomerblockbuster…
Dus nee: de film neemt je misschien niet boldly mee naar nieuwe frontiers waar no man has gone before, maar thematisch gezien rekent de film wel af met een menselijke eigenschap die onze vooruitgang juist in de weg staat. Met andere woorden: in deze film wordt één van de laatste hindernissen genomen om in volgende films vrijelijk nieuwe grenzen te kunnen gaan verkennen. En ja, daar heb ik nu al best veel zin in…
Het verhaal
Aan het eind van Star Trek Into Darkness gaat onze gevarieerde crew op een vijf jaar durende missie om het universum te verkennen. De film begint in het derde jaar van die missie, waarin zowel Kirk (Chris Pine) als Spock (Zachary Quinto) beide aan iets van een existentiële crisis ruiken. Kirk verveelt zich eigenlijk wel wat, en Spock – zeker na de mededeling dat zijn oudere versie (in de vorige films nog gespeeld door de inmiddels gestorven Leonard Nimoy) is overleden – voelt de verantwoordelijkheid om z’n Vulcan-ras te gaan helpen herpopuleren. Als ze onderweg aanmeren in het prachtig conceptueel vormgegeven Yorktown (Elysium, eat your hart out!), ontmoeten ze echter een gestrande alien, die de hulp van de Enterprise-crew vraagt om haar achter een nebula (een soort niet-verkende ruimterotzooi-nevel) gestrande schip te redden.
Kirk ziet de ideale kans om hun verveling te doen vergeten, maar voordat ze goed en wel door de nevel heen zijn, worden ze aangevallen door een wel heel heftige vijand. Het gevolg: ook de Enterprise maakt een crash-landing op een planeet waar mensen gelukkig gewoon adem kunnen halen, maar niet voordat iedereen in ontsnappingsmodules het schip heeft verlaten. Kirk, Chekov (de onlangs helaas overleden Anton Yelchin), Scotty (Simon Pegg), Spock en Bones (Karl Urban) zijn de enige die ook echt de planeet bereiken, terwijl de rest van de modules wordt onderschept door de troepen van super villain Krall (Idris Elba), die nogal snode plannen heeft met niet alleen die mensen en Yorktown, maar met het hele universum. En laat daarin nou de (overigens best overduidelijke) thematiek zitten die van deze film juist méér dan enkel een tussenfilm maakt…
Beyond menselijk geneuzel
De negatieve uitleg van wat ik juist als iets positief zie, is dat de film (als je die geweldige actiescènes even weg denkt) niet echt meeslepend kan aanvoelen. Maar dat komt dus juist doordat het plot niet echt belangrijk ge(br)acht wordt. Dit is meer een reboost, qua verhaal dus een beetje een aflevering – en net zoals het in de Star Trek-serie vaak gebeurde, stranden onze helden nu ook op een planeet, waar ze eerst elkaar weer terug moeten vinden, voordat ze weer de ruimte in kunnen – maar qua thematiek wel de juiste film om de toekomst van de franchise volle bak in gang te trekken. Star Trek Beyond neemt je dus mogelijk niet mee naar een new frontier, maar de film sluit wel iets af (onze agressieve oorlogszucht), wat mogelijk nodig is om als verenigde mensheid juist nieuwe grenzen te kunnen gáán verkennen. Die “Beyond” in de titel kun je dan ook zien als voorbij menselijke futiliteiten, die in onze huidige maatschappij nog altijd keihard de geopolitieke verhoudingen definiëren…
Crew & cast
En in hoeverre die interpretatie enkel in mijn hoofd ontstaat weet ik niet, want de regie was wel in handen van Justin Lin: de man die verantwoordelijk was voor vier delen uit de The Fast and The Furious-franchise. Lin staat namelijk niet bekend om z’n diepere bedoelingen, maar mogelijk is hij daarin wel geholpen door acteur Simon Pegg (waarschijnlijk de reden dat deze nieuwe serie, ingezet door J.J. Abrams, ook wat luchtiger is?) en Doug Jung, die ooit doorbrak met de niet zo veel geziene misdaadthriller Confidence (met een topcast onder aanvoering van Dustin Hoffman, Paul Giamatti, Rachel Weisz en Edward Burns, uit 2003). Leuk trouwens hoe Lin een soort knikje naar één van z’n F&F-films maakt met misschien wel de coolste beam me up Scotty!’s uit de Star Trek-geschiedenis. Daarnaast verdienen de visual effects-teams wel een Oscarnominatie, en is de muziekkeuze in de film ook heerlijk. Zouden de Beastie Boys inderdaad ooit onder klassieke muziek geschaard gaan worden..?
Op acteervlak hoef ik de vaste namen natuurlijk niet te benoemen, want als kijker van de vorige twee films weet je wel dat zij redelijk goed in hun rol passen. De enigen die extra aandacht verdienen zijn natuurlijk Nimoy en Yelchin, die beiden zijn overleden sinds de vorige film. Yelchin vorige maand bij een of ander freak-auto-ongeluk op z’n eigen oprit, en de “for Anton” in de aftiteling overschaduwt het “in loving memory of Leonard Nimoy” behoorlijk. Niet zo verwonderlijk natuurlijk, gezien de jonge leeftijd van Yelchin en het feit dat zijn dood minder lang geleden is, maar toch. Fijne toevoegingen aan de cast zijn die van Elba en Sofia Boutella, een Algerijnse actrice die ook al in Kingsman: The Secret Service te zien was. Herkennen daarvan zul je haar waarschijnlijk niet, zeker gezien de nogal aanwezige make-up. Elba’s make-up is overigens nog verhullender, maar zijn natuurlijke charisma zou volgens mij zelfs door een loden masker heen stralen…
Final credits
Yes, een goede door-/kickstart into new adventures, na het letterlijk en thematisch gezien overduidelijke loslaten van onze drang om te vechten. Natuurlijk moet je wel wat quatsch for granted nemen, doordat bijvoorbeeld nergens wordt uitgelegd hoe het Krall lukt om de levensenergie over te nemen van mensen, maar als je niet te pietje-precies op dit soort details let, dan biedt Star Trek Beyond dus – naast geweldig entertainment – ook nog iets meer. Daarbij komt de film opmerkelijk genoeg niet boven de twee uur uit qua lengte, en dat is gezien de vele actiescènes en het zeker wel aanwezige (maar dus minder belangrijke) overvolle plot best opmerkelijk…