The Shallows (2016)

Voor een heerlijk en spannend stukje escapisme naar een prachtig strand ergens in Mexico is The Shallows perfect makkelijk gemaakt. Ga per ongeluk niet ‘dieper’ zoeken naar betekenissen, ook al hint regisseur Jaume Collet-Serra daar zeker wel naar hoor. Waarschijnlijk best slim dat hij zich ook niet aan iets meer waagt, en weet dat z’n kracht ligt in het creëren van laagdrempelige spanning. Iets wat hij eerder met Liam Neeson aan de lopende band deed, met films als Unknown, Non-Stop en Run All Night.
En om je verwachtingen op de juiste manier nog wat meer te temperen: hij brak ooit ‘door’ met die Paris Hilton-remake van House of Wax…

Het verhaal
Nancy (Blake Lively) is met een vriendinnetje op vakantie in Mexico, maar waar deze uncredited vriendin na een avondje stappen liever in bed blijft liggen, gaat Nancy alleen op pad naar de plek waar het deze reis eigenlijk om te doen was: een prachtig afgelegen strand waar haar onlangs overleden moeder ooit haar mooiste momenten beleefde. De vriendelijke Carlos (Óscar Jaenada) woont in de buurt en brengt haar op weg, maar als hij de naam van het strandje (en/of de baai) niet wil vertellen, wordt voor ons de spanning al opgevoerd. Zeker omdat wij in de openingsscène al een strandjuttend jochie zagen die een kapotgebeten helm mét een nog werkende GoPro ontdekte, en de beelden die hij daarop zag voorspelden niet veel goeds voor de avonturiers die in deze baai hun surfkunsten willen verfijnen.

Als Nancy het water op gaat en twee coole Mexicaanse surfers ontmoet (waarvan er één een helm met GoPro draagt, wink wink, hunch hunch), toont ze wel dat dit surfavontuur voor haar meer is dan enkel een bucket list-item voor backpackers. Ze contempleert over de vorm van een nabijgelegen eilandje, waarin ze de rondingen van het lichaam van haar zwangere moeder ziet. En na de dood van haar moeder heeft Nancy haar studie tot arts stopgezet, omdat ze wat zaken op een rijtje moet zetten. Een telefoontje met een toch wat bezorgde vader (Brett – Under the Dome, The Dark Knight Rises – Cullen) levert de interessante quote “Maybe she fought for too long” op, maar zoals ik al zei: ga niet op zoek naar iets meer dan lekker vormgegeven vermaak. Want voordat je er erg in hebt zwemt er een niets-ontziende haai de baai in, en niet veel later ligt onze Blake wat bleekjes op een rots uit te puffen, nog net lively na een beet van deze nogal agressieve en flink uit de kluiten gewassen vis…

Thematisch relativeren
Ja, deze flauwe opmerkingen maakte ik met een vriend van me tijdens de film ook al. Deels om de spanning wat te breken, maar vooral ook omdat het niet echt erg was om ‘uit’ het niet zo belangrijke verhaal getrokken te worden door zoiets flauws. Nu heeft The Shallows net niet de ondraaglijke spanning die ik heel even voelde bij Open Water (waarbij ik echt tegen mezelf zei: “Ik hoop niet dat we nu de hele nacht bij die twee in dat water blijven, want dat trek ik niet!“), maar dat is wel het vlak waarop Collet-Serra gespecialiseerd is. Toch werd ik tijdens de film wel vaker ietwat uit de spanning getrokken, mede ook doordat ik mezelf afvroeg waarom die haai zo kwaad was. Ik vraag me ook echt af of het ooit voorkomt in de natuur, dat een haai vanuit iets als sadisme achter mensen aan gaat, of dat dit wederom het projecteren van menselijke gedragingen op dieren was (een ontnuchterende gedachte die me ook uit de ‘schoonheid’ van March of the Penguins trok). Daar kun jij dan direct op reageren met “Ja, maar als je zo gaat denken, dan vind je Jaws zeker ook kut?“.
Op Spielbergs klassieker kun je echter vrij makkelijk diverse interpretaties loslaten die je vrij ver door kunt voeren – van een metafoor voor het Watergate-schandaal, een visie op de strijd tussen mens en (z’n eigen?) natuur, een metafoor voor een straffende God die tegen de vrijere seksuele moraal optreedt tot aan een kritiek op de sterke/grove Israëlische Jood (Jaws/Jews…), om slechts een paar ‘bekende’ uitleggen te noemen – maar dat lijkt hier toch niet zo wijs. Nu haalt Collet-Serra wel best vaak het verhaal van Nancy’s moeder erbij, en mogelijk is z’n ‘boodschap’ dat Nancy eens moet leren om wél echt door te zetten. Op zich is dat best een ‘voldoende’ thema, maar verwacht niet dat dit veel dieper gaat dan dat. Dus heel memorabel is The Shallows niet, helaas…

Cast
Natuurlijk zit de film vol met veelal totaal onnodige shots van Lively’s fijne rondingen, en hoe gratuit dat allemaal ook is, daar kan ik weinig kritiek op hebben. Ergens past het ook wel bij de surfcultuur van babes & beaches, want deden bijvoorbeeld Blue Crush en zelfs Pointbreak dat niet ook ooit? En wat is er dan cooler dan als zo’n mega-babe zichzelf ook nog eens geweldig staande weet te houden op een plank? Alhoewel er wel een heel vet shot in de film zit (zie still hierboven) waarin we het silhouet van de haai door een golf zien, en niet veel later staat ze niet meer. Buiten Lively bevat de film overigens enkel kleine bijrolletjes, wat het des te makkelijker maakt om deze personen als haaienvoer op te laten draven natuurlijk. Eerdergenoemde Cullen zul jij ook wel herkennen, want hij heeft zo’n hoofd dat overal opduikt (hij zat bijvoorbeeld ook in Lost). Jaenada was eerder te zien in Che: Part Two en het prachtige The Limits of Control, waarna hij het heerlijk stereotype rolletje van the Spaniard speelde in Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides. Veel kan ik echter niet zeggen over zijn acteerkwaliteiten (of die van de overige bijrolacteurs), want zoals ik al zei: Lively is eigenlijk de enige persoon die echt moet acteren. Alhoewel die zatlap op het strand wel op de juiste manier voor wat afleiding zorgde…

Final credits
Ja, ik verwacht niet dat mensen méér verwachten dan wat ze krijgen van The Shallows. Afgezet tegen andere standaard-Hollywoodfilms zit deze net wat boven het gemiddelde, en aangezien ik niet al te lang geleden nog in Mexico was (en een paar jaar geleden op vergelijkbare strandjes in Colombia), herinnerde ik me dat avontuurlijke van zo’n reis wel weer heerlijk.
Daarnaast is de film bij vlagen dus gewoon goed spannend en opvallend kort, om eerlijk te zijn. En mocht je je toch iets teveel af gaan vragen (de eindgevechtscène vraagt ook zeker wel wat van jouw bereidwilligheid je ongeloof aan de kant te zetten (a.k.a. willing suspension of disbelief)), probeer dat dan te voorkomen door gewoon maar naar Lively’s schoonheid te kijken of zo. Dan vermaak ook jij je wel, denk ik…

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt4052882