Wind River (2017)
De derde film in scenarists Taylor Sheridan ‘frontier trilogy‘ ging hem zo nauw aan het hart, dat hij ditmaal geen Denis Villeneuve (Sicario) of David Mackenzie (Hell or High Water) ‘nodig had’, maar ervoor heeft gestreden om dit verhaal ook zelf te regisseren. En dat gaat hem voor zeker 80% ruim voldoende af. Dat hij als regisseur wat minder ervaren is merk je in een paar scènes echter net iets te duidelijk (soms moet je al ‘bij’ een gevoel zijn, voordat je de tijd/ruimte hebt gekregen daar te komen), al is dit qua vertelling en dialogen weer een zeer sterke misdaadthriller. Wind River deed me ook wat aan Villeneuve’s Prisoners denken, vooral in de manier waarop mannen met verdriet omgaan en de menselijkheid waarmee de gevolgen van een tragedie voelbaar worden gemaakt…
Het verhaal
De film opent met een gewond meisje, dat op blote voeten door het besneeuwde landschap van indianenreservaat Wind River in Wyoming rent. Als de lokale jachtopziener Cory (Jeremy Renner) de volgende dag op jacht is naar een bergleeuw/poema ontdekt hij het levenloze lichaam van Natalie (Kelsey Asbille), het meisje dat we eerder zagen rennen. Dat Cory een speciale band heeft met Natalie, waardoor zijn motivatie om zich met de zaak te gaan bemoeien nogal groot is, dat leren we verderop in de film.
Nadat de lokale reservaatpolitiecommissaris Ben (Graham Greene) is ingelicht, wachten ze rustig de komst van de FBI af. Tekenend voor de manier waarop de Amerikaanse overheid met de voornamelijk in armoede levende indiaanse gemeenschappen omgaat, sturen ze de onervaren Jane Banner (Elizabeth Olsen) vanuit het warme Las Vegas naar het koude Wyoming. Met een combinatie van eagerness to prove oneself en professionaliteit gaat ze nogal lomp aan de slag, waarna al snel duidelijk is dat ze zonder de hulp van Cory niks uit de lokale bevolking gaat krijgen. Samen trachten ze de inmiddels tot moord gebombardeerde dood op te lossen, terwijl Cory ondertussen met z’n eigen verleden in het reine moet zien te komen, voorzichtig opererend in een gemeenschap waar veel pijn wordt geleden, en waar de zichzelf superieur achtende witte man (met kapitalistische motieven) nog altijd de baas speelt…
Rustig menselijk
Kenmerkend voor Sheridan zit de film vol met rake dialogen, waarmee hij duidelijk z’n inzicht in ons handelen toont. Hier krijgt dat een extra laag, omdat Sheridan zelf ooit in zo’n reservaat woonde en daar nog altijd veel vrienden heeft. Er zit dan ook een erg mooie uitleg in de film over de rauwheid in die uitgestrekte wildernis (beetje vergelijkbaar met de rauwheid in veel Australische films), dat het daar overleven of opgeven is. Het leven is daar niet “eerlijk”, en “geluk” is zo’n ding dat je enkel in de stad tegenkomt: in de wildernis doden wolven niet de herten die pech hebben, maar de zwakke herten. Het geleden verdriet wordt mooi getoond, waarbij het mij opviel dat ‘de vrouw’ in het begin juist de ongevoelige was, waarmee Sheridan nogal met een stereotype breekt. Om daarin nou iets van een link te zoeken naar hoe bij (Five Nations) indiaanse stammen vrouwen ook aan het hoofd stonden, dat gaat mogelijk wat te ver. Maar ergens raakte het wel iets nostalgisch bij me: hoe vroeger onze moeders ons ook streng/rechtvaardig/direct terechtwezen op wat wij als jochies/jonge haantjes fout deden. Iets wat in mijn ogen de ‘wereld’ nu mist; denk hoe fijn het zou zijn als Wall Street-brokers af en toe een moederlijke draai om de oren kregen omdat ze enkel met hun eigen gewin bezig zijn, en niet aan anderen denken. Maar waarschijnlijk neem ik hiermee een te persoonlijke zijweg. Wat me in dezen in elk geval wel opviel: er wordt opvallend veel gehuild in de film.
Cast
Renner en Olsen kennen elkaar van een aantal projecten die in het allergrootste contrast staan met een menselijke thriller als deze: de films uit het Marvel Cinematic Universe (Avengers: Age of Ultron en Captain America: Civil War). Olsen brak ooit prachtig door in het ontzettend mooie Martha Marcy May Marlene en heeft sindsdien al diverse keren getoond dat het échte talent in haar familie meer bij haar ligt, dan bij haar eeneiige tweelingzussen Mary-Kate en Ashley. Goed te zien hoe ‘breed’ Olsen actief blijft, want ook in de volgende Marvel-film zal ze weer te zien zijn als Wanda Maximoff/Scarlett Witch, maar daarnaast werkt ze ook aan drama’s als Kodachrome (over het verdwijnen van Kodak als fotorolletjesproducent) en het mogelijk ook wel hilarische drama Ingrid Goes West (met een stalkende Aubrey Plaza?). Renner ken je natuurlijk ook van de Bourne– en Mission: Impossible-franchises, maar net als in Arrival toont ie dat hij toch wel ontzettend veel meer in z’n mars heeft dan enkel actierollen. Doordat de emotionele spanningsbogen van de verschillende karakters in deze film vrij duidelijk/strak zijn, lijkt hij zich helemaal niet zo in hoeven te spannen. En dan was het dus bij zeker één van zijn scènes dat hij zich ineens in een emotionele toestand bevond, waarbij de regisseur leek te zijn vergeten om die in te leiden. Dat is echter geen ‘fout’ van Renner natuurlijk, maar het straalt wel (heel lichtjes overigens) af op z’n performance hier…
Final credits
Sheridans doel met deze film was om ons/mensen weer te laten voelen wat geweld aanricht, en dat is hem meer dan gelukt. Geholpen door vet sound design voel je behoorlijk goed met alles mee (al was het ‘geluidsontwerp’ in één scène iets te duidelijk aanwezig), ook al is de film – mogelijk vanwege Sheridans onervarenheid – dus niet 100% in balans.
Maar ik vrees dat ik hier alweer veel kritischer ben dan nodig, want voor velen zal dit toch wel een van de aangrijpendere misdaadthrillers van het jaar zijn. Zie het een beetje als mix tussen eerdergenoemde Prisoners en die andere film met een rivier in de titel: Clint Eastwoods Mystic River. Maar dan wel in de sneeuw en met een (kwaadmakende) gevoeligheid voor wat ‘wij’ al die indianen ooit hebben aangedaan, en hoe die scheve sociaaleconomische verhoudingen hun leven nog steeds behoorlijk vernachelen.