Blade Runner 2049 (2017)
Is het ’t geweldige respect voor dé vraag uit het origineel of het feit dat er nog zoveel dingen in m’n hoofd broeden dat dit schrijven mogelijk veel te vroeg komt? Is het de ’trots’ die ik voel vanwege de geweldige doorbraak van ‘onze’ Silvia in Hollywood of het werkelijk overweldigende visuele spektakel? Of is het de gruwelijk interessante materie, die nét wat toegankelijker lijkt dan in het origineel, wat ik in dezen niet echt als negatief zie?
Weet niet wat precies de reden is (meer dan waarschijnlijk is het een combinatie van al het bovenstaande (en meer)), maar direct na afloop van het meesterlijke Blade Runner 2049 typte ik zo groot mogelijk “DAMN..!!!” in m’n digitale notitieblokje. Want wát een filmervaring is deze nieuwste van deze nieuwe ‘master of cinema’: Denis – Arrival, Incendies – Villeneuve. Oscarpolls lijken dit jaar een stuk makkelijker in te vullen in elk geval..!
Het verhaal
Uit de titel leid je natuurlijk direct af dat het verhaal zich 30 jaar na Ridley Scotts originele klassieker (uit 1982) afspeelt. Hoofdpersoon is agent K6-3.7 (Ryan Gosling in mijn nieuwe winterjas!), waarvan direct duidelijk wordt dat hij tot de nieuwste generatie replicants behoort. Zijn belangrijkste taak: replicanten opsporen van een oudere generatie, die iets té menselijk bleken en daarmee ongehoorzaam konden worden. Hij werkt voor de LAPD, maar overal voel je dat de macht van bedrijven in de toekomst nóg groter is geworden, want net als in bv. de Alien– en Terminator-films is hier één bedrijf eigenlijk écht de baas: Wallace. En dan in het bijzonder Niander Wallace (Jared Leto), eigenaar van dit van oorsprong landbouwbedrijf, dat de ontwikkeling van replicanten naar een hoger (en gehoorzamer) plan heeft getild.
Na een bezoek aan een nogal uit de kluiten gewassen replicant (Dave Bautista) ontdekt ‘K’ een kist met daarin de vergane botten van een vrouw die waarschijnlijk is gestorven bij de geboorte van haar kind. Dat wekt niet alleen de interesse van K’s baas Joshi (Robin Wright), maar ook van Wallace zelf, die z’n favoriete hulpreplicant Luv (Silvia Hoeks!!!) opdracht geeft K in de gaten te houden. K’s zoektocht roept ontzettend veel interessante existentiële vragen op, wat deze film sowieso boven 98% van alle sci-fi films ooit doet uitstijgen, maar alles wat ik daarover vertel is eigenlijk al teveel. De film is namelijk het allervetste als je zelf alles ondergaat, voelt en interpreteert (en ja: het is raar om hier dus eigenlijk te zeggen dat je deze recensie vooraf helemaal niet moet lezen, en zeker de volgende alinea niet, vandaar deze – SPOILER ALERT!!.)
Perfect vervolg?
Ik vind het bijna ‘raar’ om dit een sequel te moeten noemen, juist vanwege de negatieve connotatie van het woord “vervolg”. Maar dat even terzijde. Het vette aan het origineel is dat je achteraf met minstens één ontzettend interessante vraag bleef zitten (“Was Deckard zelf misschien ook wel een replicant?”), en die vraag heeft in het vervolg een prachtige rol. Daarmee zou ik bijna willen stellen dat ‘2049‘ een uitbreiding op of mogelijk zelfs verbetering van het origineel is, maar zo ‘ver’ ben ik nu nog niet. Deze film is misschien net wat minder filosofisch (verwacht geen overpeinzing zoals Rutger Hauer in het origineel (grotendeels geïmproviseerd!) bezigde), maar daardoor iets ’toegankelijker’. Terwijl de sfeer van het origineel er prachtig (en ietwat geüpdatet) in zit, maar ook het metafysisch/mythisch spirituele. En die voor het origineel zo kenmerkende duisternis zit er zeker ook in, maar dan aangevuld met iets van hoop, hoe vergezocht dat voor sommigen ook zal aanvoelen. Maar juist het feit dat het wat ongemakkelijk en/of niet helemaal juist aanvoelt, daarin zit precies de kracht van de film. Ik heb namelijk nog flink wat vraagtekens; zoals bij het ouder worden van de replicanten, evenals bij de noodzaak om hen juist zó menselijk te maken (met inwendige organen, verliefd-mogelijkheden e.d.) dat ze – na een soort van ‘identiteitsevolutie’ – wel moeten gaan rebelleren. Moet je dat aspect niet té veel analyseren, of zit daarin juist een nog diepere betekenis die ik wel lichtjes denk te voelen, maar nog niet kan verwoorden..?
EINDE SPOILER ALERT – Zoals ik al typte: mogelijk schrijf ik deze recensie wel te vroeg. Maar dat is vergelijkbaar met hoe dat andere mega-meesterwerk uit 2017 nog altijd heerlijk in m’n hoofd rondspookt, en waar ik mogelijk nooit één ‘antwoord’ op wil: David Lynch’ Twin Peaks: The Return.
Cast & crew
Dat Gosling één van mijn favoriete acteurs van dit moment is, dat las je al in m’n recensies van La La Land, The Nice Guys, The Big Short, Drive, Only God Forgives, The Place Beyond the Pines, Crazy, Stupid, Love. en natuurlijk Blue Valentine. Hij brak voor mij al ooit geweldig door (in het pré-Filmofiel-tijdperk) met Half Nelson en Lars and the Real Girl, en zijn enige misser lijkt tot op heden Gangster Squad. Hier past z’n stoïcijnse gezicht natuurlijk geweldig bij een ‘robot’ die niet weet of ie wel emoties kán voelen, en combineer dat met z’n ietwat ‘zielige’ oogopslag en je gaat natuurlijk heel makkelijk met hem mee. In Ana – War Dogs – de Armas heeft hij een prachtig (maar illusionair) vriendinnetje, waarbij het nogal oppervlakkige gebruik van haar schoonheid juist perfect past. Naast het feit dat haar ‘identiteitsontwikkeling’ ook meer dan interessant is trouwens. Jared Leto lijkt zich niet zo in te hoeven spannen, en ook Robin Wrights rol is niet echt groot genoeg om echt iets mee te doen. Harrison Ford speelde niet lang geleden al een ‘oudere’ variant van één van z’n iconische rollen (als Han Solo in Star Wars: The Force Awakens), en hier gaat het hem net zo makkelijk af. En als ik eerlijk ben: ik weet niet of het (wat overdreven) trots is, dat ik Silvia Hoeks zo goed vind in deze film, maar ze houdt zich keihard staande in een rol die haar volgens mij een plek in Hollywood garandeert (mocht ze dat overigens willen). De metafoor die ik lichtjes voelde bij de eindscène van De Bende van Oss blijkt ‘waarheid’ te zijn geworden.
Ik denk dat m’n waardering voor Denis Villeneuve hierboven al meer dan duidelijk is geworden. En volgens mij is Ridley Scott ook fan van hem, want deze regisseur van het origineel is als producent dan wel betrokken bij 2049, maar ik wil graag denken dat hij in Villeneuve z’n meer dan gekwalificeerde opvolger ziet (misschien omdat hij zelf de roos de laatste jaren nogal eens wil missen?). Daarbij klopt zo’n beetje alles aan 2049, en dat is toch zeker de verdienste van Villeneuve en z’n visie. Die hij dan weer perfect kon laten uitvoeren doordat hij met Roger Deakins als cameraman mocht werken. De iconische Vangelis-muziek uit het origineel is met respect geüpgraded door Benjamin Wallfish en Hans Zimmer, terwijl je aan veel voelt dat de scenarist van het origineel – Hampton Fancher – ook een belangrijk aandeel had aan deze film. Bijgestaan door Michael – Alien: Covenant, Logan – Green overigens. Maar de ‘zekerste’ Oscar voor Blade Runner 2049 zal toch wel naar het visual fx-team gaan, want ik denk dat ik nu voor ’t eerst in m’n leven aan een seksscène terugdenk en dan niet als eerste aan de seks denk, maar aan hoe het er ’technisch visueel’ uit zag…
Final credits
Ja, hands down dé aanrader van het jaar en zeker in mijn persoonlijke top 3. En buiten die voor sommigen mogelijk wat zweverige overpeinzingen hierboven is Blade Runner 2049 ook een ontzettend vette film hoor. Natuurlijk beleef je deze het beste als je fan bent van het origineel en je al decennialang de thematiek uit die film in je hoofd hebt gehad zoals ik (en op een zo groot mogelijk scherm!!), maar ik verwacht dat ook velen zonder die ‘voorkennis’ zullen genieten van deze film, en na afloop mogelijk ook helemaal niet door zullen hebben dat ie bijna drie uur duurde.
Want wát een rit is dit zeg..!