The Florida Project (2017)
The Florida Project is het ietwat behapbaardere jongere broertje (of zusje) van American Honey, de film die vorig jaar mijn top 15 van het jaar aanvoerde. De mooie rol van Willem Dafoe, als soort surrogaatvader en/of morele rots in de branding in het leven van de voornamelijk zeer jonge karakters in de film, werd gelukkig genomineerd voor een Oscar voor Beste Mannelijke Bijrol. Want daardoor krijgt deze erg mooie film van Sean Baker heel wat meer aandacht dan deze indie filmmaker normaliter gewend is.
Over armoede en de zelfkant van de Amerikaanse samenleving, maar wel gezien vanuit de ogen van heerlijk (on)schuldige kinderen, die gevolgd worden tijdens een lome Floridase zomer…
Het verhaal
Moonee (Brooklynn Prince) woont met haar single mom Halley (Bria Vinaite) in een wat shabby motel in de schaduw van Disney World, in Kissimmee, Florida. Zo’n hotel waar mensen wonen die op het randje van dakloos zitten en moeite hebben om iets van eindjes aan elkaar te knopen. Veel last lijken Moonee en haar vriendjes Scooty en Dicky daar niet van te hebben, want zij gaan dagelijks op strooptocht, heerlijk kattenkwaad uithalen e.d. Sociaal en opvoedkundig gezien is Halley niet de ideale moeder, om even een eufemisme te spuien, dus Moonee steekt net zo makkelijk middelvingers op naar iedereen als haar moeder dat doet. Maar Moonee is ook nog zo’n meisje dat door een strenge volwassene net zo goed de auto weer wil poetsen hoor, die ze net ondergespuugd hebben. Met andere woorden: in haar zie je nog wel iets van hoop op een sociaal wat geaccepteerder leven, iets wat haar af en toe hoererende moeder allang opgegeven heeft.
Het motel wordt beheerd door Bobby (Dafoe), die de zorggevoelens die wij als kijkers voor die kids voelen mooi vertegenwoordigt. Ik voelde tijdens de film namelijk continu die spanning dat het elk moment mis kon gaan met die kids, misschien wel omdat het lijkt alsof moeder Halley totaal niet geschikt lijkt (of gewillig is?) om die zorg te voelen. Maar Bobby heeft logischerwijs een zwak voor die kinderen, waardoor hij af en toe ook net iets minder hard optreedt tegen Moonee’s wetovertredende moeder. In de loop van de zomer verkent Halley echter steeds meer de grenzen van het toelaatbare, waarbij je als kijker op een gegeven moment ook wel voelt dat er een of nadere confrontatie aan zit te komen. Maar betekent dat het einde van dat zomerse avontuur..?
Realistisch to the max
De kracht van deze film zit in het bijna documentaire-achtige realisme. Ik las in een interview met de maker ook dat ze ontzettend veel takes hebben moeten weggooien, omdat hij en z’n minicrew het gewend waren gewoon overal te starten te filmen (zoals hij dat in z’n eerdere onafhankelijke films soms zelfs in z’n eentje deed, met een paar acteurs), maar dat veel van de nietsvermoedende passanten ineens hoorbaar riepen en/of in de camera keken met: “Hey, there’s a camera! Are you filming?“. En ook al is de locatie behoorlijk uniek en zie je personages die je vrijwel nooit in zulke grote rollen in films ziet, het is Sean Baker gelukt om een universeel invoelbaar verhaal te vertellen. Hij wilde vooral een statement maken over de Verenigde Staten er aan toe zijn, en daarom moest hij natuurlijk wel zo puur en rauw mogelijk te werk gaan. Verwacht dus geen Hollywood-opsmuk en nette dialogen, maar rauw realisme en het échte leven van veel Amerikanen die in onze hedendaagse maatschappij niet kunnen ‘winnen’. Maar dan wel gezet in die prachtige zomerse neonkleuren die alom aanwezig zijn in Florida…
Cast & crew
En om dat realisme te bereiken kon Baker natuurlijk geen grote sterren gebruiken. Bria Vinaite is niet voor niets een naam die jou zeker niks zal zeggen, want Baker heeft haar helemaal niet via reguliere casting audities of zo ontdekt, maar via haar Instagram-account. Als behoorlijk volgeïnkte dame toont ze daar nogal veel foto’s van haar tattoo’s en dergelijke, en de uitstraling die ze daar heeft was voor Baker genoeg om haar uit te nodigen. Brooklynn Prince maakt hier ook haar debuut, en wat een geweldige uitstraling heeft zij zeg. Die ondeugende oogjes die wat verlegen rond lijken te kijken deden mij in elk geval makkelijk terugdenken aan mijn jeugd, waarin we in ons hoofd misschien wel net zoveel kattenkwaad uithaalden, maar dat volgens mij toch allemaal iets meer binnen de perken hielden. Dafoe is natuurlijk een grote ster die makkelijk alle aandacht naar zich toe had kunnen trekken, maar aan alles voel je dat hij zich heel graag ten dienste van het verhaal opstelde. En dat geeft de film ook een goede balans of zo. Nu weet ik niet helemaal zeker of dat puur Dafoe’s verdienste als acteur is, maar dat zal wel een van de belangrijkste redenen zijn waarom hij het over anderhalve week bij de Oscaruitreiking mag opnemen tegen Sam – Three Billboards Outside Ebbing, Missouri – Rockwell.
Ik heb nooit eerder iets van Baker gezien, maar door de diverse interviews met hem die ik las ben ik wel erg benieuwd geworden naar bijvoorbeeld z’n vorige film Tangerine, die volledig is opgenomen met drie iPhones, een clip-on lens en een appje van acht dollar. Maar hij schijnt dus altijd zulke films over het echte leven van ‘vergeten’ Amerikanen te maken. Vaak met een crew van twee of drie man. Waar hij dan ook het meest aan moest wennen bij het maken van deze film, die wel volgens de Hollywood-regels gemaakt is (waarschijnlijk vanwege de betrokkenheid van een grotere producent, productiemaatschappij of distributeur?), is dat hij van de vakbonden ineens make-up-mensen en dergelijke in moest gaan huren, die op de set vaak helemaal niks te doen hadden. Als co-producent van een paar onafhankelijke films én productieassistent op een grotere Nederlandse tv-film voor mij erg herken- en/of invoelbaar…
Final credits
Yes, The Florida Project is ondanks het rauwe onderwerp een heerlijk frisse film, waarin je ook fijn weg kunt dromen naar tijden met mooier weer. Want ook al is het dus een film over het leven van mensen die onder de armoedegrens leven – in het rijkste land van de wereld leven maar liefst vijftien miljoen kinderen net als Moonee onder die grens! – doordat je het bijna mee beleeft vanuit de kinderen, blijft het toch allemaal ‘handelbaar’ licht, en geweldig nostalgisch avontuurlijk.
Aanrader..!