The Nun (2018)
Als prequel van The Conjuring 2 is dit dus de zoveelste film in die horror-franchise, die overigens wel gruwelijk spannend begon, maar waarover ik inmiddels vooral hóór dat de films eng zijn. Iets wat bij The Nun zo gehypet werd (de trailer zou zelfs van YouTube zijn gehaald na teveel klachten van mensen die ‘m te eng vonden?), dat ik met samengeknepen billen m’n IMAX-stoel opzocht. Maar wat bleek, ondanks dat ik wel wat meer praatte dan normaal: ik vond er weinig engs aan. Mogelijk doordat ik eigenlijk geen moment in het verhaal kwam, en helemaal niet meer toen ik ontdekte dat het kwaad in deze film helemaal geen logisch doel lijkt te hebben, en daardoor vooral pesterig overkomt, door allemaal schrikmomenten voor onze karakters te creëren. Met andere woorden: ik vond The Nun een beetje schaduw-achtervolg-horror, en vrees ik dat de enige reden om deze film te maken een vrij cynische is: geld verdienen door de Conjuring-hype zo volledig mogelijk uit te melken. En dan vrees ik dat we er nog niet vanaf zijn…
Het verhaal
Gezet begin jaren 50 van de vorige eeuw, zien we direct hoe er in een duister klooster in Roemenië een groot gevaar huist achter een deur met de welluidende tekst “God eindigt hier“. Waarom de twee nonnen in het begin die kamer toch ingaan, dat wordt wat terloops afgedaan (zou er iets teveel uit de film geknipt zijn?), maar eigenlijk is dat al het moment dat je je moet beseffen: “Niet te kritisch zijn!“. Want natuurlijk gaat het mis met die twee nonnen, en als het Vaticaan te horen krijgt dat een non zich in Roemenië heeft opgehangen, wordt ‘wonder-jager’ Burke (de Oscargenomineerde (!) Demián Bichir) erheen gestuurd, om te onderzoeken of dat klooster nog wel op gewijde grond staat. Hij wordt in z’n queeste vergezeld door de jonge novice Irene (Taissa Farmiga), die vanwege visioenen uit haar jeugd geschikt zou zijn (hoe het Vaticaan dit vóór het onderzoek van Burke al wist, vraag je dat maar niet af), maar die begin jaren 50 van de vorige eeuw als bijna-non ook gewoon met nagellak rondliep…
Laat dat je echter niet uit het verhaal trekken, want als even later de Frans-Canadese boer Frenchie (Jonas – Elle – Bloquet) – die het lijk van de non eerder vond – bij het zien van iets opmerkelijks volledig ongestraft de woorden “Holy shit!” mag bezigen, dan weet je al dat de periode waarin het verhaal gezet is totaal niet van belang leek voor de schrijvers, maar enkel gekozen moest worden om deze film vóór de The Conjuring-films te kunnen plaatsen. Maar zij lijken hun werk dus niet zo heel serieus genomen te hebben.
Maar ik dwaal af, want onze helden beleven in het klooster toch een aardig eng/spannend avontuur. Terwijl Burke zich steeds meer verdiept in het kwaad dat daar schijnbaar ooit opgeroepen werd, raakt Irene wat aan de praat met de overige nonnen in het klooster (waarvan er een paar wel echt erg ‘modellerig’ uit zagen). Natuurlijk komen deze zaken samen, en gedrieën moeten ze al hun krachten combineren om het kwaad te verslaan. En natuurlijk weet je dan allang dat het einde zeker iets van open moet blijven, want door een paar cameo’s (van Patrick Wilson en Vera Farmiga) hebben we al gezien dat er tussen deze film en The Conjuring misschien nog wel wat dollars aan een tussenstap-film verdiend kunnen gaan worden…
Vette ode, maar dat ‘verhaal’
Nu was ik na afloop dus niet al te positief (misschien ook niet zo negatief als bovenstaande alinea’s doen vermoeden hoor, maar ik was toen ook vooral blij dat ik ‘m niet te eng had gevonden), maar een klassiekehorrorliefhebbende vriendin van mij juist wel. Zij kijkt zo’n beetje alle oude horrorfilms, en schijnbaar hebben ze wel goed de sfeer van 50-ies horror weten te vangen. En natuurlijk zeur ik hierboven wat veel, maar als ik niet in een verhaal getrokken word, dan vind ik het ergens wel m’n taak/plicht om trachten te achterhalen waarom dat komt. En de reden hier: er is totaal niet nagedacht over het feit, dat de titulaire non natuurlijk wel een logisch doel moet hebben, waar ze met haar kwaadaardigheid onze helden mee voor de voet zou lopen. Hier ontbreekt dat doel dus (of het wordt nergens duidelijk), waardoor het dus net lijkt alsof die non gewoon een pestkop is, die continu achter mensen gaat staan die haar niet door hebben, maar dat wij als kijkers daar dan wel van moeten schrikken. Maar waarom zou zo’n kwaadaardig monster zo roerloos in een hoekje blijven staan? Inderdaad: omdat de makers weten dat dat een eng shot is! Niet omdat het logisch volgt uit het kwaadaardige plan van de ‘slechterik’. En wat me dus ook erg opviel – mede misschien omdat ik niet meegezogen werd in het verhaal – is dat zo’n beetje alle karakters de hele tijd achter aparte schaduwen, sinistere geluidjes e.d. aan gaan, iets wat zonder logica zo dom overkomt, dat ze daar in Scream nog een grapje over moesten maken…
Cast & crew
Ja, de oplettende kijker zag natuurlijk al dat ik hierboven twee keer de achternaam Farmiga typte. Waar het logisch is te denken dat de actrice die novice Irene speelt, Taissa Farmiga, de dochter van Vera Farmiga is (die je kent uit de andere The Conjuring-films, maar bijvoorbeeld ook uit Scorsese’s The Departed), blijkt het haar 21-jaar jongere (!) zusje te zijn. Ze speelt de rol overigens gewoon voldoende, maar ik denk dat haar uiterlijk ons wel een beetje moet doen vermoeden dat ze misschien een jongere versie van Farmiga’s karakter uit de The Conjuring-films is. En dan zou zo’n tussenfilm – waarin ze bijvoorbeeld Patrick Wilsons karakter ontmoet – ineens weer een stuk aannemelijker worden. Verder vind ik het wat jammer dat een acteur als Bichir zich voor een rol als deze leent, want zijn Oscarnominatie voor het prachtige A Better Life was zeker verdiend, en hier zit hij in scènes waar ik een paar keer tenenkrommend naar keek.
Hoe goed de schrikeffecten ook geregisseerd en/of gemonteerd zijn hoor, want schrikken deed ik zeker wel een enkele keer. Maar ergens klopte er teveel niet aan deze film, en dat komt wel op het bordje van de regisseur. Hij beslist namelijk of die dialoog- en kledingstijl bij de beoogde tijdgeest, of die overdreven rook over de vloer in de openingsscène niet wat lachwekkend simpel was, et cetera. Zaken die best gebruikt mogen worden in films hoor (ik hou zelfs wel van surrealisme om kijkers extra uit hun comfort zone te halen), maar dan moet het wel beter in balans zijn allemaal. En mogelijk was dat allemaal opgelost als ze een uurtje langer hadden nagedacht over waarom die non alle dingen doet die ze doet…
Final credits
Misschien dat de hype-marketing voor deze film – dat ie zo gruwelijk eng zou zijn – uiteindelijk ook wel voor wat teleurstelling heeft gezorgd hoor, maar dat ik de afgelopen nachten echt geen seconde minder heb geslapen om deze film, dat valt me wel tegen. Bij een (veel betere) film als Hereditary was dat wel anders, al lijk ik de laatste jaren dus ook wel iets ‘volwassener’ te worden in het niet meer angstig worden van zulke films. Nu klinkt dat voor sommigen mogelijk logisch/normaal/nastreefbaar, maar het ‘beperkende’ daarvan vind ik juist wat jammer aan het ouder worden.
Okay, genoeg getyp: velen zullen The Nun echt wel vet vinden (de IMAX-zaal zat ook goed vol), want zeker als je je wél mee kunt laten voeren in het verhaal, dan zul je best wel af en toe de ballen uit of de urine in je broek schrikken…