Wildlife (2018)
Wildlife is niet alleen het mooi klein gehouden regiedebuut van Paul – There Will Be Blood, Little Miss Sunshine – Dano, met zeer sterke rollen van Jake Gyllenhaal en Carey Mulligan, het is vooral ook een coming-of-age verhaal van een puber die met de scheiding van z’n ouders moet zien om te gaan. En daarin voel je wel hoe gruwelijk pijnlijk zoiets kan zijn, zeker als je letterlijk getuige bent van onder andere het geflirt van je moeder, waar een overigens wel weer een best geloofwaardige motivatie achter zit…
Het verhaal
Zoals ik al zei: Wildlife is een ‘kleine’ film. En dat houdt ook in dat het verhaal erg kort samen te vatten is. Jeannette (Mulligan) en Jerry (Gyllenhaal) zijn getrouwd en hebben een zoon Joe (Ed – The Visit – Oxenbould). Ze zijn net verhuisd naar Great Falls, Montana. Het is ergens in de jaren 60 en Jerry heeft ogenschijnlijk een perfecte baan als caddy/conciërge op de sjieke lokale golfclub. Jerry is echter iets te amicaal met de spelers, en als hij ontslagen wordt, merk je direct dat ook hun verhuizing eerder al te maken had met wrijving tussen Jerry en het leven als arbeider. Jeannette weet echter maar al te goed, dat je als vrouw in die tijd een succesvolle man nodig hebt, wil je een beetje een relaxed leven hebben. Jerry voelt aan alles dat ze hem dus ook nog eens verwijt dat hij ontslagen is, maar hij is ook te trots om z’n caddy-baantje terug te nemen, als blijkt dat ze niet zonder hem kunnen.
In de achtergrond volgen we nieuwsberichten over een grote bosbrand in de bergen buiten de stad, en omdat Jerry de spanning van z’n huwelijk niet meer trekt, neemt hij een baan als brandweerman. Het betaalt weinig en is gevaarlijk, maar het betekent ook dat hij een paar maanden weg van huis zal zijn. Mogelijk denkt Jerry dat dit z’n huwelijk wat fris elan kan geven, en ook aan Joe zie je dat hij die hoop deelt. Maar als Jeannette een baantje als zweminstructrice neemt en wel erg opzichtig begint te flirten met de wel succesvolle autodealer Warren Miller (Bill Camp!), legt ze ook best eerlijk aan haar zoon uit dat ze geen andere mogelijkheid ziet. Uitgedaagd om met een beter idee te komen moet Joe een antwoord/idee schuldig blijven, dus hij ziet het allemaal maar met lede ogen aan. En dan komt Jerry terug van de bosbrand…
Joe’s verhaal
Ja, veel meer gebeurt er niet in de film. Verwacht ook geen grootse climaxen e.d., want juist doordat het verhaal zo dicht bij Joe blijft, is ook die eindscène eigenlijk best logisch. Hij heeft z’n eigen pad in het leven gevonden, ‘gebruikt’ z’n ouders nog even voor z’n eigen belang, en dan is het verhaal (van de film) ook wel mooi afgerond. En ik ben blij dat ik dat verhaal op een gegeven moment ‘ontdekte’, want ik begon wel een steeds rotter gevoel te krijgen bij hoe moeder Jeannette zich gedroeg. Hoe duidelijk dat ook een andere tijd was, waarin de motivaties van vrouwen voor het vinden van een man (hopelijk) nog een stuk anders waren dan nu het geval is. Maar mogelijk heeft deze single recensent daar ook wel weer een te romantisch beeld bij, en zou wat meer pragmatisme in dezen best handig zijn..?
Enige lichte kritiek die ik overigens op deze film heb, heeft betrekking op de rol van ma’s flirt Miller. Zijn rol lijkt nogal ‘modern’ geschreven, of hadden succesvolle zakenmannen in de jaren 60 van de vorige eeuw wel degelijk al de ‘ruimte’ om licht New Age-y in het leven te kunnen staan? Bill Camps rol toont in elk geval een zelfreflectie die ik 100% herken uit recentere films, maar ik vrees ook een beetje dat dit wat vrijgevochten karakter iets teveel ‘2018-projectie’ bevat, voor een verhaal dat zich in de 60-ies afspeelt. En ik weet echt wel dat films in die tijd minder preuts e.d. waren dan hedendaagse films, maar de relaxtheid waarmee deze Miller in het leven staat, dat is toch echt meer iets van (zelfbewuste en/of progressievere mensen uit) onze tijd, dan van het plattelands-Amerika van die jaren 60…
Cast & crew
Mulligan speelt haar rol eigenlijk net iets te goed, waardoor ik een beetje een naar gevoel kreeg bij haar. Dat is natuurlijk een ontzettend groot compliment, want de enige actrices waar ik dat ook bij heb (gehad) zijn Meryl Streep (vanwege Sophie’s Choice volgens mij, die ik té jong zag) en Glenn Close (vanwege Fatal Attraction natuurlijk). En als ik deze voorbeelden dan typ, dan besef ik me echt wel dat ik natuurlijk ook nog best wel wat conventionele ‘patriarchale’ gedachtes heb, en dat dit ‘nare gevoel’ mij dus ook nog best wat mag leren over mijn gedeeltelijke ‘onvrijheid’ in deze materie..?
Gyllenhaal speelt een beetje zo’n standaard ‘stille man’ die niet over z’n gevoelens kan praten. Ik heb jaren geleden al zeer bewust ontdekt dat ik op moet letten om filmkarakters om die reden te ‘veroordelen’. Zo had ik tijdens het kijken naar About Schmidt destijds niet zozeer medelijden met Jack Nicholsons karakter daarin, maar vroeg ik me continu af: “Hoe dom is het als je tot je pensioen gewacht hebt om uit te zoeken wat je wél echt wilt zelf, en wat je allemaal voelt bij wat er in je leven gebeurt?” Gelukkig heb ik in de afgelopen zestien jaar (sinds About Schmidt uit kwam) wel wat meer inzicht gekregen in hoe juist dit niet durven/kunnen uiten een nogal generiek probleem is voor héél veel mannen, maar het valt me dus op dat ik bij zulke karakters in m’n hoofd nog altijd gedachtes hoor als “Zeg nou gedomme eens wat je ervan vindt man, dat is toch de liefde van je leven??!“. Ook in deze film was dat dus het geval, maar ik weet inmiddels dat dit niet kunnen uiten ‘menselijker’ en geloofwaardiger is dan wél alles kunnen/willen/moeten uiten…
Dat de film gebaseerd is op een boek, dat zal niet echt een verrassing zijn. Paul Dano bewerkte het boek met z’n vriendin, Zoe Kazan, tot een mooi subtiel scenario. Soms is het volgens mij moeilijker om een verhaal juist zo klein te houden, en om dat dan zo’n anderhalf tot twee uur interessant te houden, dan om een propvol gevulde plotpuzzel te verzinnen waarin alles kan. En dat Dano goed heeft opgelet op de sets van al die topregisseurs waarvoor hij gewerkt heeft, dan zie je aan alles. Ik kan me echt niks ongeloofwaardigs herinneren, en dat is natuurlijk net zo goed de verdienste van de regisseur als van de schrijver. En als dat één en dezelfde persoon is, dan getuigt dat misschien wel van nog meer talent (sommige scenarioschrijvers vinden het maar wat fijn dat een regisseur nog met hun script aan de gang gaat om het nog sterker te krijgen)…
Final credits
Ja, ik typ hierboven heel wat meer dan ik vooraf dacht dat ik zou gaan typen. Juist omdat het dus zo’n klein filmpje is, dat zeker de moeite waard is, maar dat in deze tijd van Oscarkanshebbers ook vrij makkelijk ondergesneeuwd zal raken. Zeker niet de beste film van het jaar en ook zeker geen film die je per se in de bioscoop moet zien. Misschien dat ie thuis zelfs wel beter werkt, op een vrij rustige middag of avond waarin je je even onder kunt dompelen in een tijd waarin de wereld nog wat simpeler én patriarchaler was, en misschien ben jij na afloop dan ook wel wat positiever over onze tijd – waar zat mis mee is hoor – maar waarin mannen inmiddels toch wel iets makkelijker kunnen communiceren over hun gevoelens. Of leef/denk ik nog steeds teveel in/vanuit m’n eigen wereldje..?