Doctor Sleep (2019)
Allereerst een geruststelling voor alle fans van die Kubrick-klassieker: Doctor Sleep is eerder een ode aan The Shining, dan dat de film er opzichtig van wil profiteren. Veel meer een Stephen King-horror-fantasy dan een Kubrick-wannabe. En het respect dat regisseur Mike Flanagan voor Kubricks klassieker heeft, dat voel je vrijwel de gehele film. Daarnaast lijkt Flanagan intelligent genoeg om te weten dat hij ook niet met Kubrick moest gaan ‘concurreren’, en is Doctor Sleep vooral een origineel verhaal dat je volgens mij ook best los van The Shining kunt zien/kijken.
Al kreeg ik tijdens het kijken naar Doctor Sleep wel vrij snel zin om The Shining weer eens te gaan kijken…
Het verhaal
De film begint een paar weken na alles wat er gebeurde met pa Jack in het Overlook Hotel. De jonge Danny (Roger Dale Floyd) is met z’n moeder Wendy (Alex Essoe) verhuisd van het koude Colorado naar Florida, want ze hoeven eigenlijk nooit meer sneeuw te zien. De jonge Danny wordt nog altijd lastig gevallen door die rottende vrouw uit kamer 237, maar met de hulp van de geest van Dick Hallorann leert Danny haar gevangen te zetten. Dan springen we 30 jaar verder naar het ‘nu’, en speelt Ewan McGregor de volwassen versie van de driewielerfietsende Danny, die nu als Dan door het leven gaat. Net als pa Jack vlucht hij echter veelvuldig in de drank, tot hij aardig rock bottom raakt en besluit op de bonnefooi te vertrekken naar een klein stadje ergens in New Hampshire.
Ondertussen hebben wij als kijkers al lang door dat er een nogal duivelachtige groep, genaamd The Knot, leeft van iets dat ze ‘stoom’ noemen: energie die vrijkomt als (vooral) kinderen met Dans ‘shining’-capaciteiten pijn voelen en/of sterven. Als ze de talentvolle basketballer Bradley (Jacob – Room – Tremblay) van z’n stoom ontdoen, wordt dat echter gevoeld door zowel Dan als de jonge Abra Stone (Kyliegh Curran). Abra lijkt een nog veel sterkere ‘shining’ te hebben, waardoor de leider van The Knot, Rose the Hat (Rebecca – Mission: Impossible – Rogue Nation – Ferguson), haar ook ‘voelt’. Als zij door middel van een Carlos Castenada-/The Dude-achtige trip Abra’s locatie ontrafelt, stuurt ze haar henchmen op haar af. De groep is namelijk in dire need voor wat stoom, zeker als opa Flick (onze eigen Carel – The Giant uit Twin Peaks! – Struyken) toont dat deze vampierachtige wezens toch wel een erg creatieve dood kúnnen sterven.
Gelukkig krijgt Dan nog een laatste boodschap van Hallorann, waarna hij Abra besluit te gaan helpen. Samen vertrekken ze naar de plek waarvan Dan denkt dat Rose ook wel angstig zal zijn: het hotel van z’n jeugdtrauma…
Meer originele horror-thriller dan rip-off
Natuurlijk is het voor mij, als best groot fan van Kubrick, vrij lastig inschatten in hoeverre kennis over The Shining (ik heb bv. ook tal van interessante documentaires over die film gezien) wel of niet nodig is. Initieel dacht ik dat je deze ook zeker los kunt zien van The Shining. Maar als je die film wél kent, dan vergroot Doctor Sleep dat verhaal veel meer, dan dat het ergens afbreuk aan doet, if you ask me. Qua thematiek blijft Flanagan wijselijk ver van Kubricks meesterwerk. Hij heeft gekozen om een vrij originele horror-thriller te maken, en in dat genre is ie wel vet hoor, met een goede bad girl in Rose the Hat en die eerdergenoemde geweldige manieren van sterven. Daarnaast viel de rustige opbouw me positief op, waardoor ik ook direct dacht: “Oooooooooh, die trailer doet veel meer een simpele rip-off/sequel met simpele schrikmomenten verwachten!“, terwijl je dat dus eigenlijk helemaal niet krijgt. Overigens wel de reden dat ik deze film pas twee weken ná z’n bioscooprelease zag: ik moest door een mede-film-fan overtuigd worden dat dit niks negatiefs zou doen met m’n The Shining-beleving, iets dat ik met deze recensie ook bij jou tracht te bereiken :).
Cast & crew
Natuurlijk moest Flanagan op zoek naar acteurs die de rollen van Jack, de jonge Danny en Wendy in ‘het origineel’ vertolkten. Want hoe goed het grotendeels ook werkt in Scorsese’s The Irishman, ik denk niet dat ze Jack Nicholson, Shelly Duvall en vooral Danny Lloyd (die naast z’n The Shining-credit als de jonge Danny enkel nog in één andere film te zien is geweest, maar in Doctor Sleep ook gecredit wordt als ‘Toeschouwer’?) geloofwaardig jonger hadden gekregen. De acteurs die Flanagan heeft gevonden lijken zeker erg veel op hun ‘originelen’, maar het zijn ook duidelijk andere én zelfverzekerde acteurs. En dat werkt goed. Jacob Tremblay, die hier overigens slechts een bijrolletje heeft, wacht in deze film dus nog een wat lomper lot dan in het prachtige Room. En dat doet hij met zoveel verve, dat actrice Rebecca Ferguson zich ineens besefte dat ze ook op haar top moest gaan acteren, want hij deed haar schijnbaar nogal achterover slaan qua acteerprestatie. Ferguson zelf viel mij overigens eerder al zeer positief op in de Mission: Impossible-films, en hier is ze ook erg nice als ‘hoofd-heks’. McGregor is altijd goed in het spelen van volwassenen die nog lang niet klaar zijn met iets uit hun verleden, maar hij lijkt dan ook bijna “getroubleerd verleden” op z’n voorhoofd te hebben staan. Daarnaast zijn de bijrollen ook goed ingevuld, met o.a. Cliff – Sunshine, Whale Rider, Once Were Warriors – Curtis en Bruce – Star Trek, Thirteen Days – Greenwood.
Mike Flanagans IMDb-lijst is behoorlijk lang en qua functies enorm gevarieerd, dus waarschijnlijk is hij begonnen als onafhankelijk filmmaker die heel veel zelf deed (of wilde doen). Naast schrijf-, regie- en producer-credits, is z’n editor-lijst nog het langste. Maar hij heeft ook als cameraman en componist gewerkt, wat mijn vermoeden dat hij graag de touwtjes in handen heeft en/of een sterke eigen visie heeft, allemaal maar vergroot. En dat levert dus vaker originele films op, dan bij filmmakers die enkel als ‘regie-radertje’ in een groter (studio)geheel mee mogen draaien…
Final credits
Haha, waar ik eerst nog typte dat je die Kubrick-classic mogelijk nog eens niet gezien hoeft te hebben, verwijs ik hierboven wel bijna twintig keer naar die film. En Doctor Sleep voegt wel degelijk iets toe aan The Shining, hoe onnodig dat voor mij (en veel fans waarschijnlijk) ook was/is.
Hoe het ook zij: ik was fijn verrast door Doctor Sleep. Natuurlijk doordat ik ook vrij snel de opluchting voelde dat de film nergens zou proberen om mijn herinnering aan The Shining – die ik overigens voor het eerst zag op m’n middelbare school tijdens een filmmarathon, maar volgens mij waren we toen 13 of 14 (!) – te vernachelen. Maar zeker ook door de rustige opbouw, de creatieve manier waarop de baddies aan hun einde komen, een paar leuke nieuwe en/of mij onbekende acteurs en een paar ‘gearriveerde’ acteurs in de hoofdrollen.
Aanrader dus!