Star 80 (1983)
Dat Bob Fosse de koning van de tragische vertellingen is, kan ik mogelijk het beste illustreren door te vertellen dat zijn Lenny (over ‘komedie’-held Lenny Bruce) mijn nummer 1 film aller tijden is. In Star 80 – een film over de daadwerkelijke moord op Playboy-model Dorothy Stratten – herkende ik zijn vertelstijl en/of choreografie ook direct. De vloeiende vertelling en soepele montage voeren je smoothly langs dit toch wel lugubere verhaal, dat zich slechts drie jaar voor de release van de film afspeelde. Met een Hollywood-link die het verhaal sowieso al smeuïger maakt. Zo smeuïg zelfs, dat ik de film ook vooral ‘ontdekte’ doordat Tarantino & Avary het er over hadden in hun The Video Archives-podcast…
Het verhaal
Dat Dorothy Stratten vermoord is, dat stond op het moment dat de film uit kwam nog vers op het netvlies van waarschijnlijk iedere filmkijker in die tijd. Dus dat je als kijker direct weet dat het niet goed afloopt met dit Canadese Playboymodel (ouders Simon en Nelly Hoogstraten emigreerden vanuit Nederland naar Canada), dat was vooral een stijlkeuze, want de rest van de film vertelt dus in flashback hoe het zo ver is gekomen, en waarom we de voice-over van Strattens man Paul Snider (een geweldige Eric – Runaway Train, The Expendables – Roberts) horen. Een voice-over die ook direct een bekentenis insinueert.
Maar we gaan dus vrij snel terug naar dat yoghurtwinkeltje in Vancouver, waar de jonge Dorothy (een eveneens geweldige Mariel – Manhattan, Deconstructing Harry – Hemingway) wordt ontdekt door stadgenoot, hustler en pooier Snider. Hij weet de jonge Dorothy van haar sokken te blazen en voordat ze het weet, poseert ze voor naaktfoto’s, die via via bij Playboy terechtkomen in Los Angels. Niet veel later hebben ze haar moeders handtekening vervalst en zitten ze in het vliegtuig naar Lalaland, waar Hugh Hefner (Cliff – Escape from L.A., (oom Ben in) Spider-Man – Robertson) inderdaad zo snel onder de indruk is als Snider hoopte en/of voorzag.
De problemen ontstaan echter, als Dorothy’s carrière zó goed gaat, dat inmiddels echtgenoot en manager Snider (en vooral z’n ego) eigenlijk meer in de weg staat, dan dat ie helpt. En als Dorothy ook nog een filmcarrière start en wel heel innig omgaat met regisseur Aram Nicholas (Roger – Robin Hood: Men in Tights, The Prestige – Rees), dan loopt de spanning aardig op…
Waargebeurde tragedie
In het waargebeurde verhaal, waarop deze film gebaseerd is, had Stratten een affaire met Peter Bogdanovich (regisseur van o.a. The Last Picture Show, Paper Moon en Targets, maar als acteur ook te zien in o.a. While We’re Young en onlangs nog in tweede deel van die It-remakes). Of het nu kwam doordat het te kort na de moord was, of dat er andere zaken speelden, dat weet ik zo niet (daarvoor luister je beter naar QT’s podcast (zie hierboven)), maar net als Hugh Hefner wilde Bogdanovich niets met deze film te maken hebben. En ondanks dat Hefners broer Keith wel in de film zit, mochten ze niet filmen in de Playboy Mansion (al komen er wel tal van daadwerkelijke bunny’s in de film voorbij. Maar wat dan wel weer best luguber is, is dat de heftigste scène van de film wél geschoten is op de plek waar deze daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.
Fosse zal overigens best wat gedramatiseerd hebben, want waar er in real life nog best wat mysterie rondom haar dood hing, daar laat hij er in Star 80 geen enkele twijfel over bestaan over het hoe en vooral waarom van deze moord. Zoals onlangs ook (alhoewel veel subtieler) in Oppenheimer getoond werd, kunnen er ook rondom ‘grote’ evenementen nog altijd onzekere mensen actief zijn. En sommigen zijn daar zó bang van, dat ze zelfs de loop van de geschiedenis beïnvloeden vanuit zoiets persoonlijks (en ‘kleins’). In dat licht zou ik best graag willen roepen: “Accepteer die onzekerheid nou gewoon eens mensen; dat scheelt zoveel ellende in de wereld..!” Maar wat ik hier vooral mee wil zeggen: Fosse’s keuze om zich vooral te focussen op Snider en zijn beweegredenen, dat past ook best goed bij onze huidige tijd. Want volgens mij durven, willen of kunnen veel mensen die onzekerheid ook nu nog altijd niet accepteren. Waardoor ze bijvoorbeeld ‘steun’ zoeken bij populisten of ‘complotisten’ die claimen wél een zwart-witte zekerheid te bieden..?
Cast
Ik ben als tiener opgegroeid met de gedachte dat Eric Roberts enkel acteur was geworden in het kielzog van z’n zusje Julia. Nu wist ik inmiddels wel al dat hij meer kon dan die Best of the Best-films (waarin ik hem ‘ontdekte’). En z’n rol in deze film is één van zijn ‘vroegere’ toprollen, waardoor ik inmiddels denk dat zusje Julia eerder via hem het wereldje in is gerold. In elk geval zeker niet andersom. Hij is hier ook wel echt creepy goed. En dat leverde hem een Golden Globe-nominatie op (net als Pacino voor Scarface (die ‘m overigens ook niet won!!)). Maar bij de Oscars werd hij helaas overgeslagen. Nu dacht ik dat mogelijk ‘snel’ te verklaren met dat het verhaal mogelijk iets te close to home kwam voor Hollywood-insiders en/of Academy-leden, maar als je even in de Oscarnominaties van dat jaar duikt, dan kom je toch wel eng veel topfilms tegen (denk o.a. Tender Mercies, Terms of Endearment, The Right Stuff, Return of the Jedi, Zelig en Yentl). En naast Roberts schittert Mariel – yes, kleindochter van Ernest – Hemingway met haar pure, onschuldige uiterlijk. Oftewel: de perfecte girl next door. Ze moest overigens wel flink wat over hebben om de rol te krijgen, want naast het continu bellen naar en schrijven van brieven aan Fosse, heeft ze ook vier keer auditie gedaan. Vlak voor de opnames heeft ze zelfs een borstvergroting ondergaan, al vertelde ze in een interview dat dat wel meer voor haarzelf dan voor de rol was (okay Filmofiel Boulevard, genoeg geroddel). Maar van onschuldige meid tot superster: ze speelt het allemaal zeer geloofwaardig (of althans: ik wilde haar graag volledig geloven in haar rol).
Final credits
Star 80 bleek overigens Bob Fosse’s laatste film te worden. Hij overleed namelijk in 1987. Maar wát een oeuvre/legacy heeft hij zeg. Als danser en choreograaf was hij al succesvol (hij maakte bijvoorbeeld ook All That Jazz en Cabaret), maar als regisseur heeft hij bij mij dus wel een bijzondere plek.
Doordat ik hem zo waardeer, moet ik echter ook toegeven dat Star 80 – ondanks de goede performances en het opvallende waargebeurde verhaal – het niveau van Lenny niet haalt. Dat is ook vrij lastig, plus dat ik Lenny óók geweldig vind juist vanwege Lenny Bruce (heb ik nu ‘meer’ met een verhaal over het een maatschappijkritische cabaretier/kunstenaar dan met een Playboy-model??? ;)).
Maar qua urgentie vond ik Star 80 dus wel interessant, mede door de link die ik legde met Oppenheimer, die ook toont dat we de invloed van die (witte)mannenonzekerheid steeds meer en beter weten te duiden..?