The Killer (2023)
Hoe meer je naderhand over deze film nadenkt, hoe duidelijker je ziet dat er een meesterregisseur aan het roer stond. Maar wat voor jou mogelijk net zo, zo niet véél belangrijker kan zijn: The Killer is gewoon een vette en meeslepende actiethriller, gebaseerd op een Franse comic uit de jaren 90, waardoor alles ook een beetje ‘ouderwets cool mysterieus’ aanvoelt. Tekenend zijn de archetypische karakternamen, die mede tonen dat het minder om de specifieke personen gaat, maar meer om het ‘grotere’ verhaal waarin we mogelijk allemaal wel iets kunnen herkennen…
De maker (en schrijver) van Se7en heeft met The Killer een heerlijke old fashioned huurmoordenaars-wraakfilm gemaakt, die je na een zeer korte theatrical release inmiddels gewoon thuis op Netflix kunt kijken…
Het verhaal
Na een geweldig exposé tijdens de openingsmontage weten we direct met wat voor hoofdpersoon we te maken hebben: een high-end hitman (Michael – Shame, Prometheus – Fassbender) die volgens zeer strakke (zelfopgelegde?) regels z’n werk zo onaangeroerd mogelijk uitvoert. De goed-werkende voice-over lijkt initieel wat ‘uitleggerig’, maar die veelvuldige herhaling van zijn regels werkt ook als een soort mantra. Hij moet namelijk wel ultiem gefocust zijn om één van de beste huurmoordenaars van de wereld te zijn (en/of blijven).
Voor z’n meest recente opdracht verblijft hij dagenlang in een ‘uitkijkkantoorgebouw’ in Parijs, recht tegenover een duur hotel (of appartementencomplex), waar z’n ogenschijnlijk belangrijke doelwit wel eens te vinden zou moeten zijn. Een mooie openingsscène waarin het karakter direct gezet wordt, maar waarin we dus ook de eerste cracks in z’n professionalisme zien ontstaan. Waarbij David Fincher niet alleen geweldig gebruikt maakt van de geluidsmix (check hoe hij switcht in hoe we de muziek op de moordenaars airpods horen, die we in zowel zijn hoofd als ‘van buitenaf’ horen), maar zodra de hit ietwat anders uitvalt, blijkt de camera ook ineens een stuk dynamischer te bewegen…
En dat is maar goed ook, want na deze openingsscène gaat de film pas écht van start, en vliegen we via de Dominicaanse Republiek en New Orleans richting Florida, voor één van de vetste vechtscènes sinds die naakte Viggo Mortensen in Eastern Promises. En dan volgt die prachtige scène met Tilda – Problemista, We Need to Talk About Kevin – Swinton in New York nog (zie still hieronder), maar wordt ook Chicago niet overgeslagen…
The magic is in the details
Misschien wel het opvallendste aan deze film is het tempo: het hele verhaal loopt heerlijk soepel door en door, terwijl er toch best wat ‘verhaal’ verteld wordt. En dat is iets waar je makkelijk overheen kunt kijken, maar het toont wel een meester aan het roer. Ik had het al over hoe hij Trent Reznors en Atticus Ross’ musical score inzet, afgewisseld met een soundtrack waarin The Smiths uiteindelijk wel ietwat uitgemolken wordt (naar mijn mening althans), maar je ziet dus ook hoe minutieus er over camerawerk en montage is nagedacht. Zaken die je waarschijnlijk totaal niet opvallen als je de film beleeft, maar die beleving wordt wel zoveel beter als dit soort zaken zo goed bedacht en uitgevoerd worden.
En mede daardoor kreeg ik een wat ‘ouderwets’ gevoel, waarin ik terugdacht aan het beste van de Bourne-films, maar bijvoorbeeld ook aan klassiekers als Melville’s Le samouraï. En natuurlijk wordt er bij het maken van film altijd nagedacht over montage, cameravoering, muziekgebruik en geluid, maar daarop wordt door studio’s ook net zo makkelijk ‘beknibbeld’, als dit financiële voordelen oplevert. Gelukkig heeft iemand als Fincher zoveel macht, dat hij sowieso waarschijnlijk al efficiënter met de beste oplossingen komt, terwijl een productiemaatschappij mogelijk ook eerder geneigd is de wensen van zo’n meester in te willigen..?
Crew & cast
En dan kan het dus ook gebeuren, dat er keuzes worden gemaakt waar je je niet helemaal in kunt vinden, en dat dat dan totaal niet ‘erg’ is. Ik las ergens dat het Trent Reznor was die zei: “Every time we use The Smiths, it’s just funny.” Iets dat wederom aantoont dat humor waarschijnlijk het meest persoonlijke genre is, want bij mij ging die grappig bedoelde contrasterende muziek bij het zesde of zevende The Smiths-nummer wat in de weg zitten (en er zitten maar liefst elf nummers van Engelse rockband rondom Morrissey). Maar f^&( that, een kniesoor die daarop let, zeker als je je bijna twee uur lang keihard vermaakt hebt met deze comic-verfilming. De vertaling van Alexis ‘Matz’ Nolents en Luc Jacamons Le Tueur gebeurde overigens door Andrew Kevin Walker, die eerder ooit Se7ven schreef (en daarnaast ‘stiekem’ ook werkte aan scripts van andere Fincher-films). En ergens passen die enigmatische, ‘ouderwetse’ sfeer en archetypische karakternamen als The Killer, The Target en The Expert dan nog beter…
The Expert wordt gespeeld door Swinton, die wederom zó excelleert, dat je dat woord bij haar eigenlijk amper nog ‘kunt’ gebruiken. Maar zij vertegenwoordigt misschien wel een beetje zijn toekomstbeeld, waarin het dreigende lot altijd als iets Damoclesiaans in de buurt hangt. Maar er zit ook een acceptatie in die ‘lekker dramatisch’ aanvoelt. Daarnaast heeft Fassbender een screen presence waardoor hij extra moeite moet doen voor z’n gewenste ‘ongezienheid’ in veel scènes, maar dat zat mij nergens in de weg. Het is makkelijk meegaan met hem en zijn verhaal, en die vechtscène in Florida is nu al behoorlijk legendarisch. Het is in elk geval de meest memorabele van 2023…
Final credits
Zoals The Killer sowieso wel in m’n top 10 van dit jaar zal gaan komen, verwacht ik. Niet omdat ik na afloop met open mond van verbazing achterbleef met “Wat voor diepzinnig pareltje heb ik nu gezien?“, maar wel met de voldoening van bijna perfect gemaakt entertainment. En ja, in die eindscène zat iets waar je wel degelijk je eigen diepgang op kunt projecteren, en als ik deze film nog verder laat ‘marineren’, dan komt er mogelijk nog wel meer positiefs naar boven. Maar ik schrijf zulke recensies graag zo snel mogelijk na het zien. Niet omdat ik mijn beleving anders lichtelijk zou kunnen vergeten, maar vooral omdat ik jou wil kunnen aanraden om zo snel mogelijk je Netflix-account te gaan gebruiken.
Want wat een heerlijke film is dit om van iedere avond een topavond te maken..!