The Iron Claw (2023)
Ik vind het inmiddels best jammer dat deze lang niet zo hard binnenkwam als dat ik hoopte (waren m’n verwachtingen te hoog?). Terwijl ik nu achteraf nog steeds pissig(er) word om die mega-toxische vader in het verhaal, wiens opvattingen ook nu nog voor velen vrij normaal zijn, helaas. Daarnaast is het acteerwerk ook erg goed, en moest ik de volgende dag in een gesprek met een vriend over opvoeden meermaals hieraan terugdenken…
Dus mogelijk is The Iron Claw – een waargebeurd verhaal over een worstelfamilie waarop een vloek lijkt te rusten – misschien wel té realistisch en/of dichtbij het waargebeurde verhaal gebleven (dat de Amerikaanse, primaire doelgroep mogelijk wél vooraf kende?). Ik vond de dramatische opbouw namelijk wat ’traag’, terwijl je op je vingers kunt aftellen dat er in zo’n Amerikaanse film natuurlijk altijd drama móet zitten…
Het verhaal
Het is eind jaren 70 van de vorige eeuw, als de zelf ‘mislukte’ showworstelaar Fritz Von Erich (Holt – Mindhunter (tv), Nightmare Alley – McCallany) eigenaar is van een worstelbond, en met z’n vrouw Doris (Maura – Liar Liar, Beautiful Boy – Tierney) maar liefst vijf zoons heeft. Zoons waar hij z’n eigen frustraties nogal op lijkt bot te vieren. Als Jack Jr. als kind overlijdt, horen we voor het eerst over de ‘Von Erich curse’, als top-worstelaar Kevin (Zac – The Beach Bum, Baywatch – Efron) aan z’n liefje Pam (Lily – Pride and Prejudice and Zombies, Baby Driver – James) vertelt over hoe z’n vader z’n eigen achternaam veranderde in die van z’n vrouw. Naast Kevin is ook broer David (Harris – Triangle of Sadness, A Murder at The End of The World (tv) – Dickinson) goed aan het trainen, terwijl het veel gevoeligere broertje Mike (Stanley Simons) óók door papa wordt gepusht om te worstelen (terwijl hij zich veel liever op z’n muziek stort).
Als blijkt dat David een stuk mediagenieker is dan Kevin, wordt hij door de blind-ambitieuze pa rücksichtslos naar voren geschoven voor een titelgevecht. Iets dat David maar moet zien te slikken, want hij weet ook wel dat in het showworstelen het in de eerste plaats om de SHOW gaat. En daar is broerlief beter in. Maar na een lange aanloop blijkt de familievloek dus niet gestopt bij de dood van Jack Jr., en als de Amerikanen de Olympische Spelen in Moskou in 1980 boycotten, voegt ook discuswerper Kerry (Jeremy Allen – The Bear (tv!!!) – White) zich weer bij de worstelclan.
Kevin begint steeds meer een leven náást dat van z’n pa te krijgen (met Pam en hun kinderen), maar de druk van ’toxic dad’ blijft het gezin stevig beïnvloeden. En dat levert uiteindelijk zeker wel heftiger drama op dan ík verwachtte, maar – nogmaals – misschien dat dat beter binnen was gekomen als ik vooraf meer over de Von Erichs had geweten..?
Schofterige ‘wétiko‘ en té realistisch?
Ja, ik kan nog altijd kwaad worden als ik terugdenk aan hoe die pa in de film door z’n eigen tekortkomingen en/of mislukte dromen het leven van z’n zoons compleet beheerst en/of verwoest. Koppel dat aan een behoorlijke trut van een moeder, die mogelijk als ‘excuus’ kan aanvoeren dat ze zó is afgestompt door haar mans toxische gedrag (gekoppeld aan een christelijk patriarchaal superioriteitsgevoel?) dat ze niet meer voor haar kinderen op kón komen. En dan krijg je dus een familie waarvan je hoopt dat die alleen in films bestaat. Maar mogelijk hield ik onbewust ook wel wat afstand van de film (en het drama), juist omdat het zo realistisch is en nog altijd voorkomt (helaas ook niet ver van m’n eigen belevingswereld). En dan heb ik het nare gevoel dat de film oproept misschien wel verkeerd geïnterpreteerd, want eigenlijk is dit natuurlijk een super-compliment. Al vond ik dus wel degelijk, dat de opbouw van het verhaal iets anders had gemogen. Ken je het verhaal van de Von Erichs voordat je deze film kijkt, dan zal die trage opbouw mogelijk juist spanning-verhogend werken. Maar de voornaamste reden waarom ik wist dat er echt nog wel iets heftigs zou moeten gaan gebeuren (en dat gebeurt dan ook ineens vrij snel achter elkaar!), is omdat het een Amerikaans-westerse film is, en daarin móet altijd dit soort drama zitten.
Cast & crew
Allereerst: ik begrijp wel dat deze film net buiten de Oscarnominaties is gevallen, ook al speelt Zac Efron beter dan ik hem ooit zag. Maar alleen voor die kapsels had de film van mij wel een Best Make-up & Hair-nominatie mogen krijgen. Daarnaast is Efron in sommige scènes ook bijna onherkenbaar door hoe z’n gezicht is opgemaakt (ik kan niet geloven dat hij ergens in een interview gezegd zou hebben dat er niets qua ‘prosthetics‘ aan z’n gezicht verbouwd zou zijn). En naast Efron tonen ook Dickinson, Simons en White dat regisseur Sean Durkins niveau van z’n debuutfilm uit 2011 – Martha Marcy May Marlene – qua acteerregie geen gelukstreffer was. Al ben ik in het geval van Jeremy Allen White mogelijk wat beïnvloed door ’t feit dat ik pas net begonnen ben met tv-serie The Bear, en die is in z’n subtiliteit inderdaad zo goed dat ie al die Golden Globe-winstpartijen rechtvaardigt. Dus mogelijk zit daar wat ‘waarderings-overlap’ in.
En ik zou natuurlijk ook niet zo pissig worden om zo’n toxische pa als die rol niet zo goed gespeeld werd. McCallany heeft zo’n hoofd dat jij waarschijnlijk ook wel ergens van herkent, waarbij z’n ‘grootte’ ook wel helpt om hem weg te zetten als schofterige bullebak. Daarnaast speelt Tierney de moeder zó ingehouden afstandelijk dat ik haar dus een “trut” noemde hierboven. Al voel je dus ook aan alles wel dat het voor haar ook een soort overlevingsstand moet zijn geweest, in een gezin met vijf (!!) zoons en een lompe pa.
Final credits
Om die “wétiko” uit de kop hierboven te begrijpen, verwijs ik je graag (wederom) naar Jack Forbes’ Columbus and Other Cannibals, want die Native American-schrijver heeft een eng scherpe blik op misschien wel het grootste gevaar in/voor de (westerse) wereld. Iets dat je ook direct kunt koppelen aan de (onfortuinlijke) opkomst van ‘witte leiders’ als Trump, Poetin, Orban of zelfs Baudetski.
Maar net als hoe Oliver Stone’s Wall Street (en ook Scorsese’s The Wolf of Wall Street) voor sommige opportunistische types geen waarschuwing maar een aanmoediging/bevestiging was, kan het ook zijn dat jij je juist volledig identificeert met die vader en z’n overambitieuze strijdbaarheid. En dan zul je deze film totaal anders beleven dan ik. Helaas/gelukkig kan ik me dat niet (meer) voorstellen – m’n empathie stopt wel een beetje richting mensen die dit totaal lijken te ontberen, zoals die pa in de film – en ik weet dat ik daarin in elk geval enorm verschil van de gemiddelde Amerikaan. En dus mogelijk ook wel van de primaire doelgroep van deze film…