Anora (2024)
Wat persoonlijk mogelijk het duidelijkste opviel bij Sean – The Florida Project, Red Rocket – Bakers Anora is hoe heerlijk de vrije rauwe, sexy en ook lachopwekkend-lompe sfeer blijft hangen. Ik zag deze Gouden-Palm-winnende film over de avonturen van een stripper en sekswerker namelijk al ruim drie weken geleden (tijdens een Pathé Arthouse Cinema-festival), en het voelt bijna alsof dat gewoon gisteravond was.
Vooral knap dus hoe Baker deze beleving heeft weten te creëren. Iets dat vrij moeilijk te verklaren/duiden is, maar waarschijnlijk heeft het te maken met zijn hedendaags-sprookjesachtige manier om ‘onze’ rauwe human condition te tonen…?
Het verhaal
Ani (Mikey – Once Upon a Time … in Hollywood, Better Things (tv) – Madison) werkt als één van de meest zelfverzekerde, succesvolle en vrijgevochten strippers in een New Yorkse club. Goed snel en sterk gezet als sociale meid die logischerwijs ook jaloezie oproept van enkele (minder succesvolle) collega’s, maar voor haar baas Nick (Paul Weissman) één van zijn topverdieners. Hij introduceert Ani bij de jonge, nog bijna puberale Ivan (Mark – The Land of Sasha – Eidelshtein), die als zoon van rijke Russen continu op zoek is naar het ultieme feest. Eigenlijk zou hij moeten studeren om binnen afzienbare tijd papa’s business over te nemen, maar wat dat allemaal precies inhoudt, dat blijft aardig mysterieus.
Ivan weet Ani te verleiden om een week zijn vriendinnetje te spelen, en tussen de seks door lijken ze het ook best leuk te hebben met Ivans PlayStation en aanhangende vrienden. In een wilde bui besluiten ze naar Las Vegas te vliegen voor nóg meer feest (met “Russian rules, meaning NO rules“, zoals een Russische vriend van me in NY dat wel eens verwoordt), en daar aangekomen zijn de twee inmiddels zó verliefd dat ze vanuit hun roze liefde in een officieel liefdesbootje stappen. Maar dan krijgt Ivans oligarchische familie – via zijn Armeense beveiligers – er lucht van, en wordt de lompheid waarmee zulke ’traditionele’ families tegen sekswerkers aan kijken ineens duidelijk. Het huwelijk is namelijk zó’n schande, dat mama Galina (Darya – The Americans (tv) – Ekamasova) en papa Nikolai Zakharov (Aleksey – Nobody, Leviathan – Serebryakov) speciaal vanuit Moskou overvliegen om het geannuleerd te krijgen.
Maar ja, daar moeten dan zowel Ani als de inmiddels ‘gevluchte’ rijkeluiszoon wel mee instemmen. Dat wil zeggen, als die Armeense posse – onder leiding van pastoor-beschermer Toros (Karren – Baker-regular – Karagulian) – hem weet te lokaliseren voordat z’n ouders arriveren. Waarbij Ani ook niet echt behulpzaam is, hoe hard onder andere die wat verwarde Igor (Yura Borisov) haar ook tracht te bedwingen…
Indrukwekkend sprookje…
Mogelijk kun je Anora ’t makkelijkste vangen als “de Amerikaanse Assepoester“. De film bevat namelijk veel elementen van dat waarschijnlijk oudste sprookje ter wereld (het werd ruim 2000 jaar geleden al verteld). Maar dan wel gezet in de opportunistische Amerikaanse samenleving, met een Assepoester die zich niet zomaar meer laat onderwerpen aan ‘het gezag’. En dat levert bij vlagen wat verwarrende en heerlijk hilariteit op, maar ook een dynamische film die dus nogal blijft hangen. Er werd vooral gelachen om Ani’s vrijgevochtenheid, terwijl velen niet precies door leken te hebben wat ze met de film aan moesten. Maar geboeid was iedereen, en volledig. Dat heeft natuurlijk te maken met hoe ‘aantrekkelijk’ Baker die zelfkant weet te tonen, waarmee hij dus volgens mij vooral toont dat hij ‘ons’ aardig goed begrijpt. En daardoor ook weet te boeien met iets, dat in minder capabele handen direct een B- of C-film op zou leveren. En dat lichtelijk ‘onnavolgbare’ zorgde er waarschijnlijk ook voor dat ik dus ineens best stevig geraakt werd door de eindscènes, waarin – spoiler alert – Ani er volgens mij achter komt, dat intimiteit voor haar misschien wel té pijnlijk is. Mogelijk zelfs zó pijnlijk, dat ze (platte) seks juist gebruikt om zelf de macht en zo ook afstand te kunnen houden? Want waarom ging zoenen anders te ver? Is dat niet de ‘overgave’ die van platheid ineens iets zeer intiems kan maken? – einde spoiler alert. Ja, die laatste scènes lieten veel van het voorafgaande mooi in elkaar vallen, waardoor ik inmiddels een fanboy ben. Ook ben ik aardig benieuwd naar ‘meer’ uit Ani’s wereld. Niet dat ik de studio ook maar één milliseconde wil aanraden een vervolg te maken hoor, maar vooral om te tonen dat – ondanks de grove lompheid die ze ook ervaart – het wel een behoorlijk interessante wereld is waar we naar hebben mogen kijken. Juist misschien wel, omdat het niet ‘groots’ of ‘dramatisch’ is aangezet?
Cast
En daarin straalt dus vooral Madison als een malle! En nú herken ik haar wel van haar rol in Tarantino’s Once Upon…, maar dat zij dus dat blik hondenvoer tegen haar spreekwoordelijke snufferd krijgt gesmeten door Brad Pitt, dat laat wel zien wat voor range ze heeft. Ze speelde dat lid van die Manson-sekte met werkelijk nul enthousiasme. En dat contrasteert zó enorm met haar brightness in Anora, dat ik wel even door IMDb herinnerd moest worden. Maar geweldig hoe ze iemand speelt met genoeg zelfvertrouwen om haar eigen weg te banen, juist in een omgeving waarin het gevaar sowieso al wat meer op de loer ligt dan in mijn leven. Was afgelopen weekend bij een Dutch Design Week-event genaamd Striptopia (opgezet als social design-project om strippen, paaldansen en/of sekswerk te empoweren en/of uit de taboesfeer te halen), en ik verwacht dat alle Striptopia-performers (en -bezoekers?) keihard van Anora (en Ani’s fearlessness) zullen genieten.
Eidelshteins tegenspel was waarschijnlijk wel wat beter dan hoe ik het nu beoordeel, want in mijn oordeel kan ik de irritante onverschilligheid van z’n rijkeluispersonage niet helemaal loslaten (daar heb ik vaker ‘problemen’ mee, zoals je mogelijk weet). Maar eigenlijk zou dat dus wel eens een compliment kunnen inhouden. Verder zit ook Anora vol met onbekende acteurs (zoals Bakers vorige films), en hoef ik Madison ook niet te vergelijken met Simon Rex, die na z’n ontdekking door Baker dus wel ineens in ‘grotere’ films als Americana (alhoewel hier nooit uitgebracht, de schande!!) en Blink Twice te zien was; Madison zat dus al in Tarantino’s negende film.
Final credits
Yes, van het heerlijk sensuele openingsshot tot de prachtig pijnlijke eindscène was het één lange rit genieten. Ik wist vooraf niet echt wat ik moest verwachten (buiten dat ik van Baker dus enkel nog toppers zag), en was dan ook zeker verrast door de levendigheid, afwisselend kille-en-warme-production design, het losbandige verhaal en vooral dus door Mikey Madisons zelfverzekerde performance.
En dat dan allemaal samengepakt en weer heerlijk relativerend-cynisch-hoopvol-pijnlijk op het witte doek uitgesmeerd door één van de interessantste ‘nieuwe’ namen in het filmauteursregiment: Sean Baker…