Will & Harper (2024)
Voor iedereen die moeite heeft met hoe de wereld (continu) verandert, en zich inmiddels wel eens hardop afvraagt wat ie nog wél mag zeggen of denken, raad ik deze documentaire (met Will – Anchorman, Eurovision Song Contest: The Story of Fire Saga, Saturday Night Live (tv), Stranger Than Fiction – Ferrell en Harper – SNL-schrijver – Steele) ten zeerste aan. Het volgende schoot namelijk continu door m’n hoofd: “Ja, je kunt zo makkelijk ‘problemen’ voorkomen, als je vanuit liefde voor je medemens gewoon open en zelfkritisch durft te zijn; jammer dat een groot deel van de bevolking zo continu in strijd lijkt te moeten zijn (met de ander (?)), dat zelfbewustzijn als iets ‘slechts’ gezien wordt…”
Maar verder geen anti-anti-woke-woorden van mij hoor, want wat een prachtige documentaire is Will & Harper, met ontzettend veel zelfspot, een achter-de-schermen-blik in Studio 8H (van SNL!!!!) en onbevreesde eerlijkheid. Waarbij m’n enige ‘kritiek’ is dat het misschien allemaal net iets té perfect wordt getoond. Of doe ik nu eenzelfde ‘zelfpest’ als Harper in het verhaal..?
Het verhaal
Volledig vierdemuurdoorbrekend neemt Will Ferrell plaats voor een camera, om te stellen dat dit het begin van een documentaire over z’n vriendin Harper Steele is. Of duidelijker: over de transitie van z’n voormalig SNL-collega en levenslange vriend Andrew Steele naar een trans vrouw die voortaan als Harper haar leven leidt. Of misschien nog wel duidelijker: over hoe deze twee oude vrienden omgaan met deze toch wel opmerkelijke verandering in hun leven. Want hoe praat je dan ineens tegen één van je beste vrienden? Welke vragen durf je wél direct te stellen, en waarover ga je eerst ongemakkelijk grapjes maken om de spanning er wat af te halen? En hoeveel fouten ga en mag je daar wel niet in maken..?
Al snel besluiten de vrienden dat het wel mooi/interessant zou kunnen zijn, als ze een oude hobby van Andrew oppikken: dwars door het land rijden en onderweg in talloze plaatsen gewoon lekker de kroeg ingaan om met locals te praten, over wat voor koetjes dan ook kalveren, so to speak…
Zo gezegd, en na een geweldige reünie met SNL-castleden in New York zo gedaan, stappen de vrienden in de auto en gaan op pad, waarbij met geslaagde grappen direct de diepte van hun vriendschap teruggevonden wordt. En dan leveren die 100% Trump-barretjes onderweg natuurlijk de meeste spanning op, toch? Of is deze reis misschien wel meer nog een ontdekkings- en/of acceptatietocht voor zowel Ferrell als Steele zélf..?
Te perfect bewust?
Ja, ik denk dat iedereen zo’n openminded, lieve vriend als Will Ferrell zou willen hebben in zo’n situatie. Hoe hij – met genoeg gezonde twijfel – zich afvraagt of dit hun vriendschap zal veranderen, dat hij niet precies weet hoe te reageren, dat hij zich vooral zorgen maakt over hoe hij van één van z’n beste vrienden niet wist dat die haar hele leven al met zo’n groot geheim rondliep, dat is precies hoe je wilt dat je beste vriend op zo’n levensgrote verandering reageert. En daarin had de film wat mij betreft iets minder ‘perfect’ mogen zijn. Je voelt namelijk ook wel een paar keer dat ze duidelijk naar de perfecte reactie hebben gezocht, als in: sommige reactieshots lijken ook pas tegen het eind van de productie opgenomen te zijn, toen het ‘acceptatie- en zoekproces’ een stuk verder gevorderd was dan waar ‘we’ in het documentaireverhaal zitten op dat moment. Al kruip ik nu deels ook in deze ‘kniesoor-rol’, omdat ik vrees dat er toch mensen zullen zijn die dit verhaal niet trekken. Maar mogelijk doe ik nu hetzelfde als wat Harper in de documentaire doet: mijn eigen ‘angst’ op de maatschappij projecteren, terwijl die maatschappij misschien helemaal niet zo lomp lijkt te zijn als media en politici ons willen doen geloven? Als in: Harper krijgt nul negatieve reacties op haar transitie, en zo rooskleurig kan ik me niet voorstellen dat haar reis kán zijn geweest. Of hebben de makers bewust gekozen om enkel positieve reacties te tonen..?
Crew
Deze documentaire is geregisseerd door Josh Greenbaum, wiens opmerkelijkste filmcredit de regie van de Kristen Wigg & Bridesmaids–buddy Annie Mumolo’s Barb & Star Go to Vista Del Mar. Dat was echter zó’n flauwe incrowd komedie dat ik die zelfs nooit heb gerecenseerd (in de veronderstelling dat hier toch vrijwel niemand die film zou zien). Nu ken ik Greenbaums George Lazenby-bio-docu Becoming Bond niet, maar dat lijkt me wel een goede ‘opmaat’ naar deze ingetogen gemaakte documentaire. Want als Greenbaum dus één ding niet doet, dan is het wel over-dramatisering. Zo had hij de scènes bij de dragrace of in die Trump-kroeg echt wel ‘spannender’ kunnen maken, maar het lijkt dus wel, dat hij die “I’m afraid of hating myself“-openbaring van Harper zó belangrijk vond, dat hij dit eerder onder- dan overdramatiseerde. Al weet ik nu niet, of dat ik mogelijk wederom wat van m’n eigen (natuurlijk beperkte, want heb geen echte trans vrienden) visie hierop projecteer. Waarmee ik dus ook direct m’n verontschuldiging wil maken, als ik vanuit m’n geprivilegieerde én cis-gender hetero positie de gevoeligheden bij zulke onderwerpen totaal niet blijk te begrijpen.
Final credits
Aan de andere kant: ik ‘moet’ bovenstaande wel typen van mezelf, ondanks dat ik dus de halve film met een goede brok in m’n keel onder de indruk zat te wezen van alle open- en eerlijkheid in het verhaal. En zo uniek zie ik mezelf niet, dus ik verwacht dat ik niet de enige ben die bovenstaande zal voelen, inzake die gepercipieerde ‘perfectie’.
Maar wie weet is zo’n mooi geschetst beeld wel nodig om hardcore-anti-LGBTQI+-personen de ogen te openen. Als dát de bedoeling (en dan hopelijk ook het geval) is, dan doe ik nog liever wat ik allang van plan was, en dat is deze documentaire van harte aanbevelen. Mogelijk opent het wel deuren naar gesprekken die in sommige gezinnen, families of vriendengroepen niet zo snel gevoerd worden…