Pierrot le fou (1965)
Damn, wat pakte die keuze anders uit dan ik vooraf dacht…
Na drie/vier dagen Kerst, met veel lekker eten en teveel drank, wilde ik op derde Kerstdag weinig liever dan herstellen door te vluchten in een film. Omdat ik van andere Godard-films – zoals A bout de souffle en Le mépris – heerlijk genoten heb, was ik in de verkeerde veronderstelling dat Pierrot le fou me het gewenste ‘makkelijke’ escapisme kon bieden. Maar nogmaals damn!, want dit is een film waarvan ik nog niet half door heb waar hij precies over ging. Nu twee dagen later begint hij wel een beetje op z’n plek te vallen, maar dat het niet echt de juiste keuze was afgelopen dinsdag is wel duidelijk. Of toch wel..?
Natuurlijk heb ik genoten van de roadtrip die Jean Paul Belmondo en Anna Karina maken door een zonovergoten Frankrijk. Daarnaast bevat de film ook ontzettend veel leuke, verrassende en mooie scènes en shots die meer dan eens een glimlach op m’n gezicht veroorzaakten. Maar door hebben waar de film precies over ging, of wat Godard met de film ‘wil’, dat lukte me op het moment van kijken niet. Ergens past dat misschien juist ook wel weer perfect bij deze film, want als Ferdinand (a.k.a. Pierrot – Belmondo) aan Marianne (Karina) vraagt waarom ze zo sip kijkt, antwoordt ze: “Because you speak to me in words and I look at you with feelings.” En waarom verontschuldig ik me hier? Inderdaad: omdat ik m’n beleving niet in (rationele) woorden weet om te zetten, terwijl m’n emotionele beleving van de film zo’n beetje alle kanten op vloog…
Een opmerkelijke scène in dit licht is ook die van een reclamebureau-feestje ergens in Parijs, waar iedereen in reclameteksten praat en in monotone tinten getoond wordt, behalve één persoon. Hij stelt zichzelf voor als Samuel Fuller, een Amerikaanse regisseur die in Parijs is om een actiefilm te maken. Als Ferdinand aan hem vraagt wat hij van cinema vindt, antwoordt Fuller (de regisseur van o.a. The Naked Kiss speelt ook echt zichzelf): “Film is like a battleground. Love. Hate. Action. Violence. Death. In one word: Emotions.”
En dat is ook precies wat we als kijker te zien krijgen als Ferdinand besluit het feestje eerder te verlaten en thuis aangekomen babysitter (en ex-vriendin?) Marianne ziet en besluit met haar z’n saaie leventje te ontvluchten…
In de daaropvolgende roadtrip zien we niet alleen diverse links naar andere films/karakters (Laurel & Hardy komen voorbij, er zit een Buster Keaton-achtige scène in, etc.), maar ook een veelvoud aan scènes die weinig met elkaar te maken leken te hebben, maar die wel zeer vermakelijk waren. Zo richt Ferdinand zich ineens zeer kortstondig tot ons als kijkers, waarmee Godard wederom en graag één van de filmwetten overtreedt. Ook de verknipte dialogen, waarbij ze eigenlijk langs elkaar heen praten, maar ook door elkaar heen, zitten erg mooi in elkaar. Maar vooral die musical-achtige scène waarin Marianne “ma ligne de chance” zingt (over hoe kort haar ‘noodlotlijn’ wel niet is, en wat Ferdinand daarvan vindt), en hij antwoordt met dat zijn mening hierover niet belangrijk is, en hij eigenlijk vooral geïnteresseerd is in haar “ligne de hanche”, haar heuplijn; die blijft wel goed in m’n hoofd hangen. En ik ben absoluut geen uitgesproken fan van musicals, om even eerlijk te zijn.
Ja, Pierrot le fou is een film die je inderdaad moet beleven. Ik weet zeker dat er vele essays over geschreven zullen zijn, en dat je heel veel uit deze film kunt halen. Bij mij was het vooral een emotionele beleving die misschien wel iets raakte aan wat Godard er mee wilde bereiken, maar de lamsbout en Hertog Jan Grand Prestige lieten hun invloed ook nog teveel gelden. Dat betekent dus dat ik deze film gewoon nog zeker een keer moet gaan zien. Kan ik direct kijken in hoeverre de theorie van een ‘plot-pikker’ op IMDb hout snijdt, dat de film vrijwel één lange conversatie in bed is, nadat Ferdinand na het verlaten van het feest vreemd is gegaan met Marianne, en ze samen dus enkel fantaseren over de ‘romantische’ vlucht.
En ook al weet ik nu al dat ik daar na een tweede viewing ook nog geen zekerheid over zal hebben, wat ik wel weet is dat juist dit soort eigen interpretatiemogelijkheden de échte films van de standaard films onderscheidt.
Misschien moet ik maar eens een verzamelbox van Godards werk aanschaffen. Tips, anyone?