I’m Still Here (2010)

De reden dat deze film in Nederland nog altijd niet/nooit is uitgebracht is waarschijnlijk vrij ingewikkeld, net zoals het recenseren van deze documentaire ongelooflijk lastig zal worden. Toen de film in Amerika uit kwam ging iedereen er vanuit dat men écht naar het heel snel afglijden richting zeer diepe afgrond van de Oscargenomineerde acteur Joaquin Phoenix zat te kijken, maar ook toen heerste er al wat twijfel, want mogelijk was het wel nep. En na het zien van I’m Still Here weet ik ’t ook nog altijd niet, maar ik vind het verdomd moeilijk om deze recensie niet alleen daar over te laten gaan…

Mocht het namelijk allemaal vooropgezet zijn (en dus nep), dan is dit misschien wel Phoenix’ beste acteerprestatie ooit. Terwijl hij toch aardig indruk maakte als Johnny Cash in Walk the Line. En ’t feit dat hij binnenkort te zien zal zijn in de nieuwe van Paul Thomas Anderson is geen bewijs dat z’n afscheid van het acteren en z’n poging om het als hip hop-artiest te maken niet gemeend was, om diverse redenen…

Ja, inderdaad: het verhaal gaat over een acteur die het zat is als trekpop gebruikt te worden in films. Redelijk cliché, maar cliché’s ontstaan niet voor niets. Dat hij er echter 100% van overtuigd is dat hij het als rapper wel even zal gaan maken doet je wenkbrauwen al wat fronsen, maar de hierop volgende passie en het doorzettingsvermogen dat hij laat zien zorgde er uiteindelijk voor dat m’n tenen bijna tot kramp aan toe kromden.

Deze documentaire is gemaakt door Casey Affleck, inderdaad: ook ’n acteur. Maar toevallig ook de zwager van Phoenix. Hij volgt Phoenix in diens meest intieme momenten, met een wat crappy camera, waardoor ’t beeld nog meer een home video-indruk achterlaat. Tijdens één of andere Hollywood-fundraiser (met ook Jack Nicholson, Sean Penn, e.v.a.) komt Phoenix al met een flinke baard langs, en na afloop vertelt hij op de rode loper aan een journalist dat dit z’n laatste publieke optreden als acteur is geweest. Dit wordt vanuit meerdere cameraposities getoond, waarbij Affleck gebruik maakte van TV-beelden van diverse omroepen.

Phoenix tracht daarna dus als rapper voet aan de grond te krijgen, en daarbij maakt hij nogal arrogant ‘gebruik’ van Sean – P. Diddy – Combs. De blik in de ogen van Combs als hij ziet hoe wereldvreemd Phoenix denkt wel even een rapplaat te maken is priceless, en z’n kritiek op Phoenix’ bijna enge muziek onverwacht respectvol. Maar dat zorgt er dus ook voor dat je je continu blijft afvragen: “Wanneer gaat ie nou eens écht op z’n bek?“. Want gedurende vrijwel de gehele film voel je hoe hard het mis gaat met hem; een combinatie van wereldvreemde arrogantie, waanzin, overschatting, onzekerheid en angsten zorgde er namelijk voor dat ik hoopte dat hij het raken van rock bottom nog mee zou maken, en dat hij niet al eerder z’n broer River achterna zou gaan, die in 1993 op de stoep voor Johnny Depps The Viper Room aan Sunset Boulevard in elkaar zakte en overleed aan een overdosis…

Ja, zo heftig waren de emoties die deze film bij me opriep. De vele cynische reacties die ik na afloop van deze film op IMDb las hebben mij nog zeker niet overtuigd dat alles vooropgezet was. Mogelijk herinner je z’n optreden bij David Letterman nog, waar hij compleet met de grond gelijk gemaakt werd. Maar in deze docu zie je hoe hij daar later in de limousine zelf op reageerde, en dat kan inderdaad geënsceneerd zijn, maar dan is dat wel erg goed gedaan. Ook werd ie aardig voor lul gezet door Ben Stiller bij de Oscaruitreiking (die met eenzelfde baard en onduidelijke stem verscheen), maar in deze docu zie je ook waarom Stiller dit niet alleen deed om grappig te zijn, maar ook om hem serieus hard terug te pakken, want Phoenix was in deze periode ook wel écht een klootzak…

Ik vond het een ontzettend interessante kijk in een al dan niet echte nervous breakdown van een groot acteur, maar ik wilde me dan ook graag mee laten voeren in de gedachte dat het allemaal echt was (en is). Ik had ook meerdere momenten het gevoel een ramptoerist te zijn, en m’n opluchting dat ie nu weer ‘gewoon’ aan het acteren is was dan ook best groot. Maar die opluchting kwam niet voordat ik genoot van die prachtige eindscène, waar Joaquins cirkel weer onverwacht rond werd gemaakt…

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt1356864