Brave (2012)
Pixars nieuwste animatiefilm begint overweldigend mooi en leuk, lijkt wat kinderachtiger dan z’n voorgangers, is over het algemeen ontzettend vermakelijk, met een erg sterke ‘voice cast’ (Billy Connolly blijft natuurlijk één van de grappigste mensen op aarde), maar lijkt op ’t eerste gezicht ook meer een Disney-sprookje dan een Pixar-verrassing. Dat zullen de jongsten alleen maar geweldiger vinden, al zitten er wel wat enge actiescènes in voor de allerkleinsten, maar Brave miste voor mij wel dat onderscheidende Pixar-gevoel dat Toy Story, Up, WALL-E en Finding Nemo wel hadden. Aan de andere kant: naast de op één klein ding na geweldige state of the art-animatie las ik ’n essay over deze film dat ’t schijnbaar standaard recalcitrante-prinses-verhaaltje in ’n compleet ander daglicht zet…
Vuurrode tomboy
Okay, eerst even het eerste-laags-verhaaltje. Prinses Merida (Kelly – Boardwalk Empire – Macdonald) is de dochter van koning Fergus (Connolly) en koningin Elinor (Emma Thompson). Met haar vuurrode springerige krullenbol overwint ze in de openingsscène iedereen, en even later krijgt ze van haar vader een cadeau waar moeder het helemaal niet mee eens is: een boog. Een sprong vooruit, en Merida is op ’n leeftijd aangekomen dat ze zich moet gaan verloven. Helaas voor haar liefdevolle maar plichtsgetrouwe moeder houdt ze veel te veel van haar vrijheid, boogschieten en aanverwante zaken die niet echt ladylike zijn, dus als de drie kandidaten die naar haar hand dingen ook nog eens allen overduidelijke gebreken hebben, dreigt er een conflict tussen de vier clans van Schotland.
Verkeerde interpretatie?
Merida vlucht, komt uiteindelijk bij ’n heks terecht, waar ze ’n betovering ‘koopt’, maar die pakt natuurlijk helemaal verkeerd uit. Wat volgt is niet alleen een race tegen de klok om haar land te redden, maar ook een coming of age-verhaal dat grappig is uitgewerkt, maar ogenschijnlijk dus nogal voorspelbaar is. Toch intrigeert het eerdergenoemde essay mij in zoverre, dat ik me afvraag of ik deze film mogelijk óók enkel vanuit de overheersende mannelijke visie heb gekeken, terwijl een vrouwelijkere benadering van ’t verhaal misschien wel hele andere dieptes zou openbaren. Ik zou dat coming of age-verhaal ook makkelijk af kunnen doen als makkelijke boeketreeks-diepgang. Maar waarom raakte eenzelfde soort “bekijk de wereld eens vanuit ‘vrouwelijke energie’ en zie ’n minder destructieve tegenhanger van ’n wereld gedomineerd door ‘mannelijke energie’“-thema in bijvoorbeeld Avatar mij wel een stuk meer? Omdat ik ’t hier niet verwachtte, niet zag, of omdat het hier toch ook niet helemaal perfect is ingepast?
Shit, nu moet ik ‘m dus nogmaals gaan kijken, en dan trachten ’n compleet andere bril op te zetten…
Intrigerend genoeg voor ’n tweede viewing
Hoe meer ik er over nadenk, des te meer ik dus neig naar die uitleg waarin de titel op ’n hele andere manier uitgelegd moet worden. In eerste instantie lijkt het namelijk te gaan over mannelijke moed, gevangen in een meisje/prinses. Maar misschien gaat het wel over vrouwelijk moed, over hoe je je eigen wil en ego opzij moet zetten om de gemeenschap te helpen. Dat klinkt misschien wat ‘makkelijk’, en ik kan dus ook nog niet beoordelen in hoeverre dit in alle lagen van de film is verwerkt (wat dus een compleet andere visie op de film op zou leveren), maar het zet een aantal zaken waar ik vrijwel aan voorbij keek in de film wel in ’n heel ander daglicht.
En dat is intrigerend genoeg om ‘m dus nogmaals te gaan kijken…
Simpele kritiek leveren, of toch niet?
Okay, terug naar het vermakelijke aan de film. Zoals Merida’s drie broertjes die het woord “ondeugend” lijken te hebben uitgevonden. Of de namen van de drie clans die naar haar hand dingen, waar ik alleen bij “Dingwall” geen extra connotatie maakte. “Macintosh” kreeg namelijk ’n extra lading door het bedankje dat tijdens de eindcredits wordt getoond aan de overleden Steve Jobs, dat raar genoeg wat gelach opleverde in de zaal. En de derde naam, “MacGuffin”, deed me natuurlijk denken aan Hitchcock, want hij gebruikte in veel van z’n films ’n zogenaamde MacGuffin om het verhaal in gang te zetten, terwijl wat de MacGuffin precies is nooit duidelijk wordt. Mogelijk kan ik hier in de ‘vrouwelijke uitleg’ nog meer uithalen, maar ben bang dat ik dan teveel ga zoeken…
Conclusie
Ja, ik kan simpel meedoen met de meesten en zeggen dat Brave qua verhaal meer standaard Disney dan Pixar is, maar daarvoor intrigeert dat essay me teveel. En hoe dat m’n kijk op deze film ook nog kan veranderen, in eerste instantie zal Brave zeker één van de favoriete films van ’t jaar voor m’n achtjarige nichtje worden, verwacht ik. Daarnaast spat de cuteness en fun van het scherm, dus ook als je enkel vermaak wilt zul je zeker genieten. Misschien vergeet je ‘m daarna wel weer snel, mij gaat dat nu niet meer zo makkelijk lukken…