Fury (2014)

Naast het feit dat Fury op nogal grafische wijze laat zien dat oorlog gruwelijk is en enkel verliezers oplevert, valt de film vooral op doordat ie een stuk rustiger en minder heldhaftig is dan ik verwachtte. De rauwheid werkt zeker wel en de film maakt daardoor ook behoorlijk wat indruk, al miste ik wel iets van urgentie. Maar mogelijk is het wel een compliment dat ik bij zo’n grootste productie nog ‘serieus’ ga zoeken naar een reden waarom de film gemaakt is. Al zit dat waarschijnlijk al opgesloten in de eerste zin van deze alinea…

Het verhaal
Brad Pitt speelt sergeant Don ‘Wardaddy‘ Collier, leider van een tankcrew die zich aan het eind van de Tweede Wereldoorlog een weg door het maar niet opgevende Duitsland moet zien te banen. Ze hebben zich al vaak uit onmogelijke situaties weten te redden en zijn er dan ook trots op dat hun tankeenheid nog de meeste complete van alle eenheden is. Ook al blijkt één van de vijf mannen bij de laatste missie overleden, waarna diens plaats wordt ingenomen door het übergroentje Norman (Logan – Percy Jackson – Lerman). Zijn snel verdwijnende groenheid is het coming of age-verhaal waaraan de film is opgehangen. Want in een omgeving waarin Hitler alle Duitsers heeft opgeroepen voor de Totalkrieg, waarin dus werkelijk elke Duitser verplicht werd te vechten, is er geen tijd voor twijfel, menselijkheid of naastenliefde. Of toch wel..?

Rauwe invoelbaarheid
Ja, daarin is Fury op z’n best, in het laten zien dat oorlog ook de ‘zachtste’ mensen tot harde moordenaars kan maken. Zoals letterlijk ook gezegd wordt zijn de gruwelijkheden zó grof dat je hersenen dat niet kunnen verwerken en je dus zo afgestompt mogelijk je werk moet doen. Hopende dat de oorlog voorbij is voordat je écht helemaal post-traumatisch niets meer kunt dan in een hoekje aan je vingers knagen. De onuitgesproken spanningen die dat oplevert worden door regisseur David Ayer behoorlijk goed neergezet, wel af en toe geholpen door iets té geplaatste opmerkingen. Als in: je voelt een beetje aan dat dat op dat moment gezegd móet worden in plaats van dat het direct en logisch volgt uit acties/gedachten/gevoelens van één van de karakters. Maar dat vergeef ik Ayer wel, juist omdat hij nergens op z’n ‘Tarantinoos’ voor platte coolheid gaat.

Cast & crew
Ayer brak ooit aardig door met het schrijven van Training Day, waarin hij ook al iets van ‘nuance’ aanbracht in de bad cop-movies. Ook gaf hij daarmee aan in elk geval iets van inzicht te hebben in de psyche van mensen die onder gruwelijke druk staan. Daarnaast regisseerde hij – met wisselend succes overigens – eerder Harsh Times, Street Kings, End of Watch en Sabotage, waarvan ik enkel End of Watch heb gezien. En ook al was ik niet zo onder de indruk van deze Jake Gyllenhaal-Michael Peña-film als veel van m’n collega’s, die film viel zeker wel op. Qua scenarioschrijver lijkt hij iets stabieler te zijn, want naast bovengenoemde films valt in het rijtje U-571, de eerste The Fast and the Furious, Training Day, Dark Blue en S.W.A.T. eigenlijk alleen die laatste wat buiten de boot. De rest is, in hun respectievelijke genres, toch wel gemiddeld tot bovengemiddeld goed.
Zoals bij alle films waar Ayer de laatste dertien jaar bij betrokken was, was het ook deze keer schijnbaar niet al te lastig om een vrij stevige cast bij elkaar te verzamelen. Michael Peña is wederom van de partij, en hij wordt geflankeerd door Jon – The Walking Dead – Bernthal en Shia – Transformers, Lawless – LaBeouf. Samen met Pitt en Lerman vormen ze de vijfmans tankcrew. Een mooie mix van acteurs die elkaar ook vrij goed aanvullen. Want zeker die irritante onderliggende spanning, wat een ontzettend logisch gevolg is van het feit dat je als mens eigenlijk nooit met zoveel gruwelijkheden om kunt gaan zonder door te flippen, die werkt in sommige scènes behoorlijk goed.

Final credits
Ja, ondanks dat ik me dus wel wat afvroeg waarom deze film nú gemaakt is en de film een paar opmerkingen bevat die ietwat onnatuurlijk aanvoelen, was ik toch ook zeker onder de indruk van Fury. Ik was vooraf bang voor een Inglourious Basterds-wannabe film, maar dat is Fury zeker niet geworden. Mogelijk verdient Ayer daar wel meer credits voor dan ik hem hier geef, al toont hij met deze film ook dat hij sterk genoeg in z’n schoenen staat dat hij zich niet hoeft op te trekken aan andere filmmakers. En dat toonde hij met End of Watch ook al aan. Niet dat hij wereldschokkende en/of foutloze films maakt, maar je voelt ook dat hij zich niet teveel laat sturen door hypercommerciële Hollywoodbazen.
En alleen dat al verdient waardering in deze tijd…

IMDb: http://www.imdb.com/title/tt2713180