The Salvation (2014)
Ondanks dat de titel op een andere manier verklaard werd dan ik vooraf dacht is The Salvation uiteindelijk toch heel wat meer dan een simpele western. Ten eerste is het overigens wel een heerlijk heftige western met een duidelijk onderscheid tussen goed en kwaad en genoeg motivaties om sterke karakters neer te zetten, maar daarnaast zegt de film heel scherp iets over hoe de Verenigde Staten nog altijd die (gecorrumpeerde) cowboy is, die als bully de wereld z’n wil oplegt.
Dat het scenario daarnaast geschreven is door de verantwoordelijk scenarist van o.a. In a Better World, Red Road, Adam’s Apples en Old Men in New Cars toont niet alleen de Deense roots van de makers (met een wat kritischere afstand tot dat immense land?), maar zal de echte filmfreaks waarschijnlijk al voldoende zeggen…
Het verhaal
Peter en Jon zijn twee broers die na de verloren oorlog van Duitsland tegen Oostenrijk-Pruisen in 1864 hun geluk gaan beproeven in het Wilde Westen van Amerika. Na zeven jaar is Jon (Mads Mikkelsen) ingeburgerd genoeg om z’n vrouw Marie en 10-jarige zoon Kresten over te laten komen. De liefdevolle geilheid is van Jons en Marie’s gezichten af te lezen als ze eindelijk aankomt, maar in de koets naar hun nederige onderkomen worden ze helaas vergezeld door een net vrijgekomen outlaw Paul (Michael Raymond-James) en z’n maat. Deze Paul ziet de schoonheid van Marie ook, en na wat strubbelingen wordt Jon uit de koets gegooid en Marie verkracht. In paniek rent Jon nog achter de koets aan, maar te laat komt hij bij de inmiddels gestrande koets aan. Z’n zoon is lafhartig vermoord en z’n vrouw uiteindelijk ook. Uit wraak weet Jon de twee outlaws om te leggen, niet wetende dat Paul de broer is van ex-kolonel Delarue (Jeffrey Dean Morgan), die in opdracht van wat hoge heren een stadje terroriseert. En nu dus extra op zoek is naar wraak…
Aan motivatie geen gebrek
Het is wel even geleden dat ik het leven in het Wilde Westen zo lomp hard neergezet zag worden. Zeker door het grove onrecht dat deze Delarue aanricht, met als gevolg een angst in dat stadje waardoor ‘goede mensen’ tot wanhoop worden gedreven, levert dat een vrij rechtlijnig scenario op. Maar dat scenario zit dus wel vol met duidelijke en in dit geval toepasselijk onsubtiele motivaties, zodat je aan alles aanvoelt dat de film naar een ‘climactische’ shootout toewerkt. Ik verwacht dat dat ietwat lage punt op IMDb (momenteel een 6,8) deels komt doordat juist die shootout wel ‘vet’ is, maar mogelijk ook net wat te ‘klein’. Als in: ik had ook wel iets meer dramatisering en mogelijk zelfs wat meer sadisme in de uiteindelijke wraak verwacht/gehoopt. Maar juist het feit dat regisseur Kristian Levring daar niet voor gekozen heeft zou je al duidelijk moeten maken dat de film daar eigenlijk niet over gaat. Waar deze vergelijkbare structuur in bijvoorbeeld No Country for Old Men een stuk sterker wordt neergezet, maar dan vergelijk ik deze film mogelijk ook wel met één van de beste films van de laatste 20 jaar, daar zat dat me hier overigens vrijwel niet in de weg hoor. Zeker omdat het eindshot van de film ineens exact duidelijk maakt waar de film dus écht over gaat, en dat shot rondt het verhaal van Anders Thomas Jensen eigenlijk perfect af.
Cast
Mikkelsen toont wederom wat voor geweldenaar hij is, want ook in deze rol verdwijnt hij als het ware perfect. Z’n broer wordt op de juiste manier erg stoer gespeeld door Mikael – In a Better World, The Hobbit – Persbrandt, die overigens ook de haar- en make-up-afdeling wel mag danken. Jeffrey Dean Morgan ziet eruit alsof hij in het Wilde Westen geboren is en ook Jonathan Pryce komt erg geloofwaardig over als de burgemeester annex begrafenisondernemer van het stadje. En waar Eric Cantona als Fransman een leuke sneer aan Duitsers uit mag delen, wordt de show toch ook deels wel gestolen door de prachtige Eva Green. Knap ook hoe ze haar ogen kan laten spreken, want na een akkefietje met wat Indianen is ze letterlijk haar tong verloren, dus ze heeft enkel haar ogen en lichaam om te communiceren. Fijn om zo’n sterke vrouw te zien in een film waarin juist ook heel duidelijk wordt getoond dat het toen best een normale gewoonte was dat een vrouw vrijwel altijd een man koos omdat er voor haar (en eventuele kinderen) gezorgd moest worden…
Final credits
Maar daar ligt ook de grootste kracht van de film, dat deze schijnbaar oude gewoontes (als ook het recht van de sterkste en meest onverschrokkene) nog altijd hun sporen nalaten in het huidige Amerika, en daarmee in de gehele wereld. En vanwege die krachtige basis vind ik het helemaal niet erg dat er wel gerefereerd wordt aan dat prachtige lange shot uit Once Upon a Time in the West, maar dat die hommage niet doorgevoerd wordt. Waarbij ik overigens wel dien te vermelden dat de film wel degelijk prachtige shots en beelden van dat immens grote land bevat hoor…
Hoe jammer is het dan ook dat in dat prachtig uitziende Wilde Westen dus mogelijk ook de zaden zijn geplant voor een mentaliteit van waaruit Amerikanen nu nog altijd denken dat ze als nietsontziende (en schofterige) cowboys de wereld naar hun hand kunnen zetten.