Insurgent (2015)
Voordat ik gisteravond naar dit tweede deel in de Divergent-franchise ging moest ik het plot van het eerste deel even terughalen, want die dacht ik wat vergeten te zijn. Nu viel dat best mee, maar omdat ik die ergens in een vliegtuig zag heb ik daar nooit een recensie over geschreven. Ik had gisteravond ook zin in even wat escapisme, en daarin stelde Insurgent me zeker niet teleur. Ik denk dat ik ‘m zelfs beter vond dan het eerste deel van deze distopische tiener-/jongvolwassenenfranchise, juist omdat de schrijvers wat meer afstand hebben gehouden tot de wat pretentieus ogende thematiek van de oorspronkelijke boekenserie. Waardoor ik nu zelfs geïnteresseerd ben geraakt in de derde delen, waarvan ik overigens vrees dat die juist daardoor wel weer wat tegen gaan vallen…
Het verhaal
Nadat Tris (Shailene Woodley), Four (Theo James) c.s. aan het eind van Divergent Jeanine (Kate Winslet) maar half tegen hebben kunnen houden in haar drang om de factie Zelfverloochening te vernietigen, houden ze zich schuil bij de factie Vriendschap, die onder leiding staat van Johanna (Octavia Spencer). Terwijl ik dit typ voel ik al dat iemand die het eerste deel niet gezien heeft geen bal snapt van bovenstaande zin, dus even kort een uitleg. 200 Jaar na een heftige oorlog leeft dat wat er nog over is van de mensheid achter een hoge muur in iets wat ooit Chicago was. De bevolking is opgedeeld in vijf facties, gebaseerd op de ‘karaktereigenschappen’ eerlijkheid, onverschrokkenheid, zelfverloochening, vriendelijkheid en intelligentie. Daarnaast heb je nog de factieloze outcasts én de titulaire divergents: degenen die afwijken, omdat ze juist alle vijf karaktereigenschappen bovenmatig bezitten. Tris is daar natuurlijk onze heldin in, die waarschijnlijk de beste ‘afwijkende’ is van het hele stel, want hey: zij is onze hoofdpersoon.
Jeanine is een nogal evil bitch die de macht over wil nemen over alle facties, maar daarvoor dient ze één of ander apparaat geopend te krijgen, waarin ooit een boodschap is opgeslagen door de stichters van de distopische stad. Maar dat openen kan dus enkel gebeuren door een afwijkende, dus dat je aan alles aanvoelt dat ze daar uiteindelijk Tris voor nodig heeft, dat zal geen verrassing zijn. Voordat we daar zijn is Four (Tris’ vriendje) echter eerst op zoek naar de overgebleven onverschrokkenen, om samen mogelijk een vuist te kunnen maken tegen Jeanine en haar ‘leger’. Op weg daar naartoe komt hij er bij de factielozen echter achter dat iemand die hij lang dood waande helemaal niet dood is, en dat oude zeer is waarschijnlijk iets wat een belangrijke verhaallijn gaat vormen in het laatste deel, dat in twee films is opgesplitst.
Intrigerender (wan)hoop
Meer vertel ik niet over het verhaal, juist omdat de schrijvers dat ook knap spannend hebben weten te krijgen. Natuurlijk zou ik keihard kunnen zeuren over het feit dat deze Divergent-franchise schaamteloos inhaakt op de door The Hunger Games ingezette trend, waartoe ook The Maze Runner behoort, maar ergens vind ik het wel interessant dat dit soort films nu gemaakt worden. Dat betekent toch dat het besef, dat als we op deze visieloze manier doorgaan onze toekomst mogelijk niet zo rooskleurig zal zijn als ons recente verleden, ook bij het grote publiek begint door te dringen. En ik noemde The Maze Runner ook met een andere reden, namelijk omdat het einde van die film vrijwel hetzelfde gevoel opriep als het einde van Insurgent. Met dat verschil, dat in deze film de hoop een stuk ‘sterker’ aanvoelt, juist omdat ze al twee films hebben kunnen inzetten om die distopische wanhoop goed voelbaar te maken.
Cast & crew
Shailene Woodley is mogelijk (nog) geen Jennifer Lawrence, maar als jonge nieuwe actrice toch zeker interessant. Iets wat ze ook al toonde in The Spectacular Now, waar ze toevallig ook samenspeelde met Miles – Whiplash – Teller, die in deze franchise zichtbaar geniet van z’n klootzakkenrol. Theo James vond ik niet echt goed, maar denk dat de doelgroep (voornamelijk tienermeiden en jonge vrouwen?) daar weinig problemen mee zal hebben. Opvallende bijrol is er van Naomi Watts, terwijl Kate Winslet best goed iemand speelt waarvan je begrijpt dat Tris haar wil vermoorden. En daar zit ook zeker een kracht van de film, in hoe de twijfel van Tris – ook over haar eigen geestelijke gezondheid – is neergezet. Dat maakt de film wat minder plat en daarmee ook menselijker.
Nu weet ik niet in hoeverre dat regisseur Robert – Flightplan, The Time Traveler’s Wife, Red, R.I.P.D. – Schwentkes verdienste is, of de aanwezigheid van Akiva – I Am Legend, The Da Vinci Code, Cinderella Man, I, Robot, A Beautiful Mind – Goldman in het schrijversteam, maar het viel mij dus op dat de film verhaaltechnisch best goed in elkaar zit. Wel met de kanttekening dat het bronmateriaal misschien niet al te opvallend is en de dialogen wel af en toe té simpel zijn hoor. Maar mogelijk komt dat mede doordat het schrijversteam verder bestond uit de debuterende Brian Duffield en Mark Bombach, die een nogal ‘gevarieerde’ carrière heeft, om het eufemistisch te zeggen. Bombach schreef eerder onder andere Unstoppable, maar ook het best verschrikkelijke vierde deel in de Die Hard-franchise, de Total Recall-remake en The Wolverine, maar ‘gelukkig’ ook Dawn of the Planet of the Apes.
Final credits
Ja, mogelijk mede door m’n wat lage verwachtingen werd ik aardig verrast door dit tweede deel. Natuurlijk is de thematiek – dat individualisme het ‘samenleven’ in de weg staat – een veel te interessant/groots idee om zo simpel te vertellen, maar er zijn genoeg tienerfranchises die helemaal geen dieper liggende thema’s als basis hebben. Maar waarom hij dus in mijn ogen beter is dan het eerste deel, is dat het hier juist wat meer onbeschreven gelaten wordt, waardoor het weer wat ‘mysterie’ krijgt waar je zelf je eigen invulling aan mag geven. Vandaar ook mijn ‘vrees’ voor de eindfilms, als dit mogelijk toch weer allemaal duidelijker bij elkaar gebracht moet worden. Maar soit, laat ik me daar nu nog geen zorgen over maken.
Oh ja, om nog even positief te eindigen: ik vond de diverse simulaties zijn wel goed en groots gemaakt. Een beetje als games van de toekomst, waarin werkelijk alles mogelijk is…