A Hologram for the King (2016)
A Hologram for the King is een mooie delicate film over de universaliteit van liefde, maar dan wel voor een doelgroep die kan genieten van een film die erg rustig is. Een verfilming van Dave Eggers’ boek, die eerder faam maakte met de scenario’s van Away We Go, Promised Land en Where the Wild Things Are, over een man die op een keerpunt in z’n leven staat, en op onverwachte wijze op de meest onverwachte plek weer iets positiefs vindt. Met een naar z’n leeftijd acterende Tom Hanks in de hoofdrol…
Het verhaal
Na een mooie surrealistische ode aan de Talking Heads’ Once in a Lifetime zien we hoe Alan (Hanks) in het vliegtuig naar Saoedi-Arabië zit, waar hij een presentatie moet gaan houden aan de koning uit de titel. Daar aangekomen blijkt de koning echter nogal op zich te laten wachten – sommigen wachten al maanden op zijn komst – maar dat geeft Alan wel voldoende tijd om via terugblikken en avonturen met z’n chauffeur en comic sidekick Yousef (Alexander Black) ons langzaam duidelijk te maken wat zijn achtergrond is, en waarom deze trip voor hem zowel zakelijk als privé nogal belangrijk is. Gescheiden van z’n vrouw moet hij in economisch lastige tijden wel het geld binnenbrengen om z’n dochter te kunnen laten studeren, maar dan moet die koning niet zo lang op zich laten wachten.
Nadat hij zelf een vetbult op z’n rug met een mes te lijf is gegaan besluit hij toch maar naar het ziekenhuis te gaan, waar hij de eveneens net gescheiden dokter Zahra (Sarita – Homeland, The Hunger Games: Mockingjay – Part 1 en 2 – Choudhury) tegen het vege lijf loopt. De wederzijdse interesse is direct voelbaar, en eigenlijk gaat de rest van de film grotendeels over hoe zij in een zwaar religieus land heel rustig nader tot elkaar komen…
Lichte kritiek
En daar zit direct de kracht, maar ook wel lichtjes de zwakte van de film. De kracht zit hem in de manier waarop cultuurverschillen makkelijk overwonnen worden als er instinctievere zaken als liefde en lust in het spel zijn. Maar de manier waarop vrij oppervlakkig en/of met humor met cultuurverschillen omgegaan wordt, daar zou je ook wel wat kritiek op mogen hebben. Al werkt de humor, vooral in de vorm van Yousef, best wel goed hoor. Maar door het ontbreken van wat scherpte stelde ik bijvoorbeeld wel wat vragen bij de spannendere scènes tussen de twee lovebirds. Nogmaals: dat hoort deels bij de universele thematiek van de film, maar ik kan me voorstellen dat als je de film niet ‘voelt’, dat je over zulke dingen kunt vallen. Qua thematiek zitten er overigens nog wel wat zaken in die lichtjes vragen oproepen, want er zitten nogal wat metaforen in de film. Mogelijk dat ik ze niet helemaal door heb, maar het lijkt alsof niet alles uit Eggers’ boek mee vertaald is. Zo kan ik best wel wat interpretaties loslaten op de scène waarin hij mee de woestijn in gaat en een wolf níet doodschiet (‘zijn vijanden in het Midden-Oosten mogelijk helemaal geen vijanden?’, ‘laat het leven maar begaan (als in: accepteer wat is), dan komt het wel goed?’, …?), of op de afwikkeling van de deal die hij daar moet maken, maar daarin voel ik niet genoeg ‘zekerheid’ of zo om daarin iets te stellen. Daardoor voelt het juist wel wat meer ‘uit het leven gegrepen’ aan, maar ben ik ook niet zo’n recensent die vaker zegt dat elk shot en elk woord in een goede film een functie heeft? En dat lijkt hier dus niet 100% het geval…
Crew & cast
Nogmaals: eigenlijk is dat maar een lichte kritiek op de film, maar het zorgde er mogelijk mede voor dat ik wel wat minder laaiend enthousiast was dan een vriendin van me, die meerdere keren zelfs moest huilen, zo mooi vond ze de film. Een reden daarvoor is natuurlijk de kwaliteiten van regisseur Tom Tykwer. Hij brak ooit door met de energieke cultfilm Lola rennt, waarna hij onder andere het prachtige Heaven en het intrigerende Perfume: The Story of a Murderer maakte. Zijn eerste ‘grote’ film was The International, waarna hij echter ook deelde in de misère die Cloud Atlas heette. Mogelijk dat die flop een reden was om terug te keren naar een ‘kleinere’ film, want dat is A Hologram for the King zeker, ook al zie je dat niet terug in production value en/of locatiekeuzes hoor. Maar qua verhaal is dit misschien wel het meest ingetogene wat Tykwer tot nu toe heeft gemaakt.
Hanks lijkt zich niet al teveel hebben hoeven in te spannen, al doet die openingsscène wel iets anders vermoeden. Maar zijn wat verongelijkte blik past perfect bij iemand die even de grip op z’n leven wat kwijt is, zonder al te wanhopig over te komen. Het is natuurlijk apart dat de Engels-Indiase Choudhury en de Amerikaanse Black twee Saoedi’s spelen, maar tijdens de film had ik geen enkele moeite met de invulling van hun rollen. Fans van Borgen zullen Sidse Babett Knudsen wel herkennen, maar herkenningtechnisch viel mij enkel nog de derde Tom op die bij de film betrokken is: Tom – Top Gun – Skerritt.
Final credits
Nee, A Hologram for the King valt niet op vanwege het acteerwerk, dat gewoon voldoende is, maar daarin wordt niet echt geëxcelleerd. Dat hoeft ook niet, want de kracht van de film zit in de subtiliteit van de vertelling en de universaliteit van de thematiek. Dat maakt de film niet echt geschikt voor een groot en/of jong publiek, en mijn eerste reactie na afloop was ook: “Sow, dat was een mooie rustige film over seniorenliefde, die vooral mijn moeder ook erg fijn zal vinden!”.
Let overigens wel op, want ik zag laatst de trailer van deze film, en die ‘veramerikaniseert’ de film wel wat. Verwacht niks spectaculairs, maar een delicaat verhaal over iemand die de hoop op zou kunnen geven, maar daar steekt het leven een mooi stokje voor…