The Legend of Tarzan (2016)
Zo, het verhaal van Tarzan is in een wat moderner jasje gestoken, wat zowel positief als negatief uitpakt. Daarnaast biedt de film ook wat van die ouderwetse Hollywood-grandeur, waar het oude Hollywood-racisme overigens aardig opzichtig uitgefilterd is. Want in het originele verhaal kun je natuurlijk vrij makkelijk wat van die witte superioriteitsgedachte vinden, die in de tijd dat het geschreven werd helaas vrij ‘normaal’ was. Maar daar trachten ze hier toch iets sensitiever mee om te gaan.
Maar je mag ook wel een conclusie trekken uit het feit dat de marketinginspanningen rondom de release nogal beperkt waren, alsof het lijkt dat ze ook wel wisten dat dit niet de blockbuster van het jaar zou gaan worden. Daarnaast komt bij het terugdenken aan deze film continu het betere The Jungle Book in me op, heb ik aardig wat kritiek op de visual effects en zit er toch wel wat ongeloofwaardig gebrachte quatsch in het verhaal. En dat zeg ik, ondanks dat ik als jong manneke al door had dat ik niet al te kritisch moest zijn op dit verhaal, want wie hing toch altijd die lianen zo perfect voor Tarzan klaar..?
Het verhaal
Grotendeels gezet in Belgisch Congo, waar eind 19e eeuw de Belgische koning Leopold gruwelijk huishield onder de lokale bevolking, begint The Legend of Tarzan met een volwassen John Clayton (Alexander Skarsgård), die na z’n jungleopvoeding nu weer op het landgoed van z’n familie in Engeland woont. Inmiddels getrouwd met Jane (Margot Robbie) is hij best blij met z’n luxe leven, dus ingaan op een uitnodiging van de Belgische regering om naar de Congo te komen, daar heeft ie niet zo’n zin in. Als kijker weten wij dan al dat daar een valstrik achter zit, dus het is des te lulliger dat de Amerikaan George Washington Williams (Samuel L. Jackson) hem juist overtuigd wél te gaan en hem mee te nemen, omdat hij wil zien of de geruchten over wat de Belgen die Afrikaanse stammen allemaal flikken waar zijn. En voordat je je af gaat vragen of dit geen plottruc is om extra spanning toe te voegen: dat karakter is gebaseerd op een daadwerkelijke Burgeroorlog-veteraan die vanwege z’n eigen schuldgevoel (over wat ie in Amerika ooit de indianen aan deed) het onrecht in Afrika voor het voetlicht wilde brengen.
Het andere karakter in de film dat op een historisch persoon gebaseerd is, is Leon Rom (Christoph Waltz), die van Leopold de opdracht kreeg om de bijna failliete kolonie te redden. Daar ging ie zó gruwelijk in te werk, dat hij de inspiratiebron was voor Colonel Kurtz in Joseph Conrads Heart of Darkness, wat weer het boek is waarop Francis Ford Coppola later z’n Apocalypse Now baseerde. Maar om die kolonie te redden moest deze Rom de infrastructuur verbeteren en soldaten betalen, maar om dat te kunnen had ie bepaalde edelstenen nodig. En daar komt dan weer het overvolle plot van deze film om de hoek kijken: die edelstenen zijn te vinden in een gebied waar stamhoofd Mbonga (Djimon Hounsou) de scepter zwaait, en laat hij nou Tarzans aartsvijand te zijn. Vandaar het woordje “valstrik” in de vorige alinea…
Ratjetoe
Het ‘probleem’ met The Legend of Tarzan komt deels doordat er wederom teveel plot in gepropt is. En dat, terwijl de film exposé-technisch wel vrij goed in elkaar zit. Mensen die mogelijk niks van Tarzan weten (bestaan die?) worden in goed geplaatste flashbacks op de hoogte gebracht van het jungle-verhaal, maar daarin wordt niet alles verteld, wat het wel wat mysterieus houdt. Ikzelf ben opgegroeid met de zoveelste herhaling van die Johnny Weismuller-serie, en ook al geloofde ik vroeger alles natuurlijk veel makkelijker dan nu, ik heb toch het gevoel dat die serie een stuk geloofwaardiger was in wat Tarzan allemaal kon. Nu – mogelijk onder invloed van alle Marvel- en DC-superhelden – is hij ook wat meer een superheld geworden, alhoewel ze daarin wel nog een gepaste kwetsbaarheid toegevoegd hebben. Maar toch…
Wat ze ook hebben toegevoegd is een goede duidelijke ecologische boodschap, maar die zal voor velen waarschijnlijk wel ondergesneeuwd raken door het vele jungleslingeren. En ja, de ‘originele’ Tarzan-kreet zit er wel degelijk in, en ook nog met een aardig leuke knipoog. Daarnaast is er echt wel nagedacht over Tarzans motivatie e.d., en eigenlijk zit ook alles wel in het verhaal wat erin zou moeten, maar toch lijkt het script niet genoeg tijd gehad te hebben om volledig in elkaar te vallen.
Crew & cast
Dat zal dan waarschijnlijk door tijdsdruk zijn gekomen, want om nu te twijfelen aan het duo dat verantwoordelijk was voor het scenario, dat vind ik wat lastig. Okay, Adam Cozad schreef hiervoor enkel mee aan Jack Ryan: Shadow Recruit, maar Craig Brewer heeft z’n sporen toch al aardig verdiend, al was dat vooral het geval bij z’n eerste films: Hustle & Flow en Black Snake Moan, die hij ook regisseerde. Vijf jaar geleden maakte hij ook een remake die volgens mij vrijwel niemand gezien heeft: die van Footloose. Dus mogelijk is hij zó gezwicht voor het Hollywood-geld, dat z’n artistieke ziel allang dead & buried is..? Regisseur David Yates is vooral bekend van de laatste vier (!) Harry Potter-films, dus de cynicus in mij zou kunnen stellen dat hij voor een productiemaatschappij mogelijk een ideaal te regisseren regisseur is? Daarnaast zakte Warner Bros. eerder ook al aardig door de mand met Pan, dus ik snap wel dat een collega opperde dat Warner de live-action reboots voortaan beter overlaat aan Disney. Want – en nu maak ik de kanttekening dat ik ‘m in 2D keek, niet in het meer voor de hand liggende 3D – de visuele effecten waren af en toe behoorlijk slecht. Alsof men wel wilde, maar de expertise of het geld er gewoon niet was..?
Qua acteerwerk hoefde Skarsgård zich niet meer in te spannen dan voor een gemiddelde True Blood-aflevering, terwijl hij toch wel wat meer kan dan dat (zoals hij bewees in o.a. Von Triers Melancholia). Christoph Waltz laat wijselijk z’n inmiddels wat kenmerkende bad guy-overdrijving achterwege, waardoor de keuze voor hem in deze rol enkel voorspelbaar is. Samuel L. Jackson en Djimon Hounsou zijn gewoon okay in hun rol, alsmede Margot Robbie, maar zij heeft het ‘geluk’ dat ze sowieso al een erg prettige verschijning is. Haar schoonheid had natuurlijk nog meer ten dienste van Tarzans motivatie ingezet kunnen worden, maar als ik over dat soort dingen na ga denken, dan word ik negatiever over deze film.
Final credits
Want ja, The Legend of Tarzan is vrij makkelijk af te kraken, maar ik moet ook eerlijk toegeven dat de film me wel het makkelijke escapisme bood waar ik op dat moment behoefte aan had. Dat ik tijdens het schrijven van deze recensie erachter kom dat al m’n lichte kritiek vrij stevig wordt als ik daar verder in zou duiken, en dat ik dus best vaak aan het betere The Jungle Book moest denken, dat mag voor jou wel een waarschuwing zijn om je verwachtingen niet al te hooggespannen te maken.
En inzake dat witte superioriteitsding: het blijft natuurlijk een verhaal over een blanke man die met wat toegevoegde primitieve kennis de baas van alle dieren en een redder van nobele inboorlingen wordt. Mocht je een hogere mate van gevoeligheid voelen in zulke kwesties, dan kun je hier zeker nog wel een punt van maken hoor, ook al hebben ze dus wel getracht om hier iets van nuance in aan te brengen…