Knock Down the House (2019)
In deze Netflix-documentaire – en publieksprijswinnaar van ’t meest recente Sundance Film Festival – zien we de ogenschijnlijk onmogelijke strijd van vier debuterende vrouwelijke politici, die een aantal gevestigde Democratische congresleden uitdaagden. De meest in het oog springende van deze vier is natuurlijk Alexandria Ocasio-Cortez, inmiddels één van de meest opvallende, progressieve én inspirerende nieuwe politici van het land. Knock Down the House biedt dan vooral ook een kijkje in hoe deze Bronx-latina het in minder dan een jaar van New Yorkse barvrouw (als extra baan om haar ouderlijk huis te redden) schopte tot de lijst van 100 meest invloedrijke personen in de wereld, volgens TIME Magazine.
Maar het beste aan deze documentaire is dat het laat zien dat de politieke macht in Amerika nog niet voor 100% in handen is van het bedrijfsleven. En dat goed georganiseerde, normale mensen toch zeker nog wel iets kunnen veranderen. Er is dus toch nog hoop, in een land dat steeds meer de indruk wekt één van de meest corrupte westerse landen te zijn…
Het verhaal
Net nadat de Trump-verkiezing toonde hoe gevaarlijk het gesteld is met de Amerikaanse democratie, zocht de New Yorkse documentairemaakster Rachel Lears een aantal progressieve grassroots-organisaties op: Brand New Congress en Justice Democrats. Organisaties die af willen van ‘gekochte politici’, die door de ‘hulp’ van enorme donaties van grote bedrijven en special interest groups nooit meer onafhankelijk hun werk voor hun kiezers kunnen uitvoeren. Lears wilde een aantal charismatische vrouwelijke kandidaten gaan volgen, die juist niet tot de establishment behoorden, maar enorm geïnspireerd voor de belangen van hun eigen gemeenschap opkwamen. Of dit vooral iets vrouwelijks is, laat ik me daar niet aan wagen, maar Lears vindt uiteindelijk dus Amy Vilela (Nevada), Cori Bush (Missouri), Paula Jean Swearengin (West Virginia) en eerdergenoemde Ocasio-Cortez.
De rest is inmiddels al ‘geschiedenis’, want dat Ocasio-Cortez won van de op drie na machtigste politicus van de Democratische Partij; Joe Crowley, dat was – in mijn social media bubbel althans – allang bekend. En hoe zij haar beloftes waarmaakt, om de écht belangrijke vragen te stellen, dat maakt het bestaan van het fenomeen Trump voor mij al bijna een half jaar (sinds haar aanstelling in het Congres) een stuk draaglijker.
Mocht je geïnteresseerd zijn, check dan hoe ze in een paar minuten de corruptie in het Amerikaanse politieke verkiezingssysteem blootlegt. Of hoe ze Michael Cohen niet simpel aanviel – wat sommigen verwachtten – maar juist gebruikte om het onderzoek naar Trumps belastinggegevens/-ontduiking/-fraude te versnellen. Of volg haar op Instagram, waar ze ontzettend ontwapenend haar ervaringen als jong Congreslid deelt, en in de tussentijd ook belangrijke zaken aanhaalt. En dat doet ze dus schijnbaar zo goed, dat Fox News – ooit opgezet als propaganda-kanaal voor de Republikeinse Partij (zie Vice) – behoorlijk geobsedeerd is door haar.
Bijna té perfect?
Ik moet eerlijk toegeven: deze documentaire raakte me behoorlijk stevig. Nu was ik na een drukke week mogelijk ook wat ‘labieler’, maar ik voelde zeker één keer ook tranen opwellen in m’n ogen. De reden hiervoor, is dat Ocasio-Cortez’ verhaal een bijna perfecte tegenreactie lijkt tegen het cynisme en de schijnbare uitzichtloosheid rondom Trump. Maar daar raak ik dan ook m’n enige echte kritiekpunt op deze documentaire, wat eigenlijk best een raar kritiekpunt is: het verhaal ontspint zich zó perfect, dat het lijkt alsof het door een geweldige scenarist geschreven is. Alsof Ocasio-Cortez’ strijd (en winst) bijna ongeloofwaardig wordt, zeker als ze het verlies van haar vader ook nog in het verhaal verwerkt.
Maar eigenlijk zijn de verhalen van de overige drie wannabe Congresleden net zo schrijnend. Zo verloor Vilela haar dochter, enkel en alleen omdat ze niet op de juiste manier verzekerd was voor haar ziektekosten. En dat zorgde dus voor nogal wat ambitie om dat kapotte ziektekostensysteem van binnenuit aan te pakken. Bush woont op zes kilometer van Ferguson, waar in 2014 rellen uitbraken nadat de zwarte en ongewapende Michael Brown door een politieagent werd doodgeschoten. Swearengin woont in het hart van de West Virginiaanse kolenindustrie en verloor tal van familieleden aan de gevolgen van de slechte lucht daar. Ze nam het op tegen het zittend Congreslid en voormalig gouverneur Joe Manchin, een conservatief Democraat die ook vaak met de Republikeinen mee stemt, en die volgens Swearengin nooit écht voor z’n kiezers op kan komen, omdat hij aardig wat geld aanneemt van de grote koolmijnbedrijven…
Crew
Met een Kickstarter-budget van nog geen 30.000 dollar gingen Lears en haar documentairepartner Robin Blotnick aan de slag. Als je de aftiteling bekijkt, dan zie je ook hoe onafhankelijk/klein de crew was, want regisseur Lears deed bijvoorbeeld ook veel van het camerawerk (en de productie), terwijl mede-schrijver en -producent Blotnick ook de montage voor zijn rekening nam. En als je dan hun overige projecten bekijkt, dan lijken het net zo’n geëngageerd filmmakers te zijn, als dat de vrouwelijke politici in de film dat op hun maatschappelijk-betrokken vlak zijn. Dat kan ook nog wel eens in de weg zitten – denk hoe Michael Moore z’n mening toch vaak wel iets te opzichtig opdringt en/of ‘aankleedt’ met zijn feiten – maar bij Knock Down the House zat nogal veel mee. Ten eerste zijn de bewegingen, waar ze aanklopten om de juiste kandidaten te kunnen selecteren, echte grassroots bewegingen. Met andere woorden: politieke organisaties waarin de ‘gewone man’ het echt voor het zeggen heeft. Zeker in Amerika erg progressief (hier in NL lijkt de ‘gewone man’ meer voor een rechts-conservatieve SBS6/RTL5-kijker te staan) en ook de beweging die van Bernie Sanders hopelijk de volgende president van Amerika maakt. Daarnaast hoefden ze het verhaal van AOC natuurlijk enkel te volgen, om een geweldig dramatisch verhaal te krijgen. En dan zie je dus ook écht, hoe enorm en authentiek haar verbazing ook was, toen ze erachter kwam dat ze gewonnen had. Iets dat wij als kijkers natuurlijk al wisten, maar ook wel lichtelijk aan voelde komen, als je zag hoe Crowley steeds meer ging stuntelen in z’n optredens. Vet om te zien dat AOC zich ook afvroeg, of die machtige Democraat met iets totaal onverwachts zou gaan komen (wat zij niet kon voorzien), of dat hij – mede vanuit arrogantie? – een best grote blunder had gemaakt, door toe te geven aan een televisie-debat met een New Yorkse barvrouw, die het natuurlijk wel gewend was om lastige mannen op hun plek te zetten…
Final credits
Het enige dat ‘jammer’ is aan AOC, is dat ze te jong is om mee te mogen doen aan de volgende presidentsverkiezingen. Ik zou weinig liever zien dan hoe zij – met haar latin fury – Trump keihard op zou vreten. En zeker niet enkel vanuit volledig terechte passie, maar vooral ook met goed onderbouwde argumenten. Zoals ze laatst Trumps minister van Economische Zaken op een leugen betrapte, tijdens een hoorzitting van de Oversight Committee, waar ze inmiddels lid van is. Want hoe bang óók de Democratische gevestigde orde bang is van types als AOC (en Bernie), ze is na een paar maanden al toegetreden tot twee erg belangrijke commissies in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden.
De wereld heeft dit soort politici keihard nodig. In Knock Down the House kun je nu zien hoe één van de meest in het oog springende kandidaten het compleet onverwacht zo ver schopte. Fijn om te voelen dat je dus nog wél hoop mag hebben…