The Last Black Man in San Francisco (2019)
Ah shit. Was ik op zoek naar broodnodig escapisme, zet ik ‘per ongeluk’ deze mooie poëtische film op, die veel te ‘meanderend’ was om me even af te leiden van de zaken waarvan ik afgeleid wilde worden. Terwijl alles aan deze bij vlagen licht-surrealistische film liefde voor cinema en prachtige creativiteit uitstraalt.
Soms wordt me wel eens verweten dat ik mijn ‘context’ teveel meeneem in mijn recensies (een opmerking die ik best kan begrijpen, maar het is nooit mijn bedoeling geweest om ‘objectieve’ reviews te schrijven), en bij The Last Black Man in San Francisco geef ik ook eerlijk toe: ik had deze mogelijk beter in een ‘rustigere’ tijd gekeken. Want dan was ik waarschijnlijk beter meegegaan in dit ontzettend persoonlijke verhaal over gentrificatie (van één van de gaafste steden waar ik ooit ben geweest), het vinden van je stem, desillusies en wat het betekent om een zwarte man te zijn in Amerika…
Het verhaal
Jimmie (Jimmie Fails) is bevriend met Montgomery (Jonathan – White Boy Rick, Hostiles – Majors), en omdat je er langzaam achter komt dat Jimmie veelal op straat leefde (al dan niet met z’n vader (Rob – Mudbound, Stranger Things – Morgan)), woont hij ook bij Montgomery in huis. Daar kijken ze vooral films met Monts blinde opa (Danny – Lethal Weapon!! – Glover), waaraan Mont met alle liefde en plezier vertelt wat er in beeld gebeurt. Samen zijn Jimmie en Mont echter ook vaak onderweg, al dan niet samen op één skateboard, want Jimmie heeft een ogenschijnlijk nogal aparte hobby: hij onderhoudt een prachtig huis in één van San Francisco’s betere wijken. Het aparte daaraan: de bewoners van dat huis zijn daar eigenlijk helemaal niet zo van gediend.
We komen er echter al vrij snel achter, dat Jimmie’s opa – in de volksmond ‘The First Black Man in San Francisco’ genoemd – het prachtige huis ergens in de jaren 40 gebouwd zou hebben. Al gaat Jimmie hiermee wel in tegen de verhalen van een op Segways rondrijdende hipster, die andere blanke hipsters op de mooiste huizen van de stad wijst. Daarnaast komen onze protagonisten ook nog meerdere keren een groepje stereotype-bevestigende hangjongeren tegen, al zorgden vooral de scènes met hen ervoor dat ik hierboven “licht-surrealistisch” typte. En ondertussen blijft Mont maar in z’n notitieblokje krabbelen, want hij is eigenlijk toneelschrijver…
Persoonlijk to the max
Het viel me direct al op, dat hoofdkarakter Jimmie gewoon z’n eigen naam gebruikt. In de film heet ie namelijk ook Jimmie Fails. En wat blijkt: samen met regisseur Joe Talbot hebben ze zo’n tien jaar aan deze film gewerkt, voor een belangrijk deel gebaseerd op Jimmie’s eigen leven. Nu weet ik niet of ik té zelfbewust doe, maar ik was verrast toen ik erachter kwam dat Talbot blank is. Dat bedoel ik niet ongevoelig en/of politiek correct of wat dan ook, ik typ enkel m’n gevoel. Net zoals ik nu voel, dat hoe meer ik over deze film schrijf (en bovenstaande trailer voor het eerst keek), hoe groter m’n waardering wordt. Veel meer een gepassioneerd kunstwerk dan een plotfilm, en ergens voelt het nu juist super-passend dat ik me tijdens dit schrijven ook laat beïnvloeden door m’n context. Dus is het wel ‘jammer’ dat ik deze keek in een tijd dat m’n hoofd met hele andere zaken bezig was/is, of past ook dát juist weer geweldig bij hoe Talbot, Fails c.s. deze film gemaakt hebben?
Haha, mogelijk kun je me niet helemaal meer volgen, and I don’t blame you: ik herken het ;).
Cast & crew
Fails zelf herkende ik niet, maar aangezien hij dus in feite zichzelf speelt, speelt ie dus mogelijk ook helemaal niet. Oftewel: veel authentieker wordt het niet. Daarnaast zet Jonathan Majors een prachtige rol neer, als hyper-gevoelige en wat wereldvreemde schrijver. Waarschijnlijk ook de reden dat ik hem totaal niet herkende van z’n rol uit het indrukwekkende Hostiles en het ook meer dan geslaagde White Boy Rick. Danny Glover speelt de fragiele blinde opa zo geweldig dat ik bijna mantelzorg-gevoelens kreeg, en zijn stem hoor je ook in bovenstaande trailer. Van Morgan was ik al erg onder de indruk als pa Hal in Mudbound, en hier speelt ie weer een meer dan dubbel gelaagde vader. Mike – All About the Benjamins, Resident Evil: Apocalypse, The Hangover – Epps komt in een bijrolletje voorbij, als opportunistische ‘auto-overnemer’, en zo komen er meer acteurs in korte maar genuanceerde rollen voorbij. Beetje zoals Queen & Slim ook veel verschillende en/of iconische karakters opvoerde, maar met net zo’n goede reden: om te tonen dat je zwarte Amerikanen natuurlijk ook totaal niet over één (Hollywood-)kam moet scheren. Iets wat in Monts toneelstuk in de film uiteindelijk ook een prachtig thema blijkt…
Joe Talbot heeft volgens IMDb slechts één eerdere credit, de kortfilm American Paradise. Ook met Fails, over een ‘vergeten man’ die in het Amerika van Trump de perfecte misdaad poogt te ondernemen. Zou ‘m graag zien, want de trailer doet eenzelfde sfeer vermoeden als ie in The Last Man in San Francisco neerzet. Een sfeer die overigens wordt ondersteund door prachtige cinematografie (dat shot – zie ook de trailer – van een skatende Jimmie van één van San Frans steile straten!) en een mogelijk nog mooiere soundtrack. Met daarop het door Mike Marshall (die je zult kennen van de vocals in Luniz’ I Got 5 On It) live in de film gezongen San Francisco (Be Sure to Wear Flowers in Your Hair). Een soundtrack die overigens al een week m’n Spotify-algoritme aan ’t beïnvloeden is…
Final credits
Zo, aan het eind van dit schrijven ben ik overtuigd: The Last Black Man in San Francisco voldeed dus wél aan m’n vrij hooggespannen verwachtingen, ook al was het mogelijk niet het juiste moment om ‘m te kijken. Qua context glimlach ik wel eens om vrienden die de nieuwste film van een ‘belangrijk’ regisseur vooraf laten gaan door het herkijken van het hele oeuvre van die regisseur, terwijl ik vaak juist compleet onvoorbereid in een film wil stappen. Hier zou ik dus misschien iets meer die dramatischer aanpak hebben moeten hanteren. Maar f… it, ik laat me altijd best graag ‘leiden’ door ’t leven, zonder te denken zelf al te veel controle te hebben.
Met andere woorden: kijk deze opmerkelijke film gewoon, zeker als je van arthousefilms houdt. En daarnaast zie je inderdaad een vrij onbekende kant van een geweldige stad, die ik zo’n 20 jaar geleden bezocht, en waarvan ik sindsdien altijd beaamd heb, dat het inderdaad een stad is, waar ik best graag ooit/even zou willen wonen. Al zou ik dan dus ook net zo’n bijkarakter kunnen zijn, als waar Jimmie zich aan het eind van deze film nogal aan ergert…