La odisea de los giles (a.k.a. Heroic Losers – 2019)
La odisea de los giles is een vermakelijk Spaans-Argentijns antihelden-verhaaltje, dat in het kort een mix is van Ocean’s Eleven, Welcome to Collinwood en The Best Exotic Marigold Hotel. Overduidelijke boekverfilming (met veel ‘pratende-gedachten-exposé’), maar dan wel van een schrijver die met een eerdere boekverfilming de Oscar voor Best Foreign Language Film won (een film die ik in m’n vorige recensie ook reeds aanhaalde, om een totaal andere reden overigens). Dat gaat met deze niet gebeuren, maar Heroic Losers – zoals de internationalere titel luidt – is gewoon zo’n film die meer dan voldoende empathie oproept om je mee te nemen op een vermakelijke en soms ook gewoon spannende trip…
Het verhaal
Het is augustus 2001 als in het ingeslapen Argentijnse stadje Alsina de lokale (voetbal)held Perlassi (Ricardo – Nueva reinas, El secreto de sus ojos – Darín) met z’n vrouw Lidia (Verónica Llinás) en beste vriend Fontana (Luis Brandoni) besluiten de failliete graanfabriek nieuw leven in te blazen. Maar dan wel als coöperatie, zodat het financiële risico gespreid wordt, en ook iedereen belang heeft goed mee te werken. Onder de in het stadje overgebleven bewoners bevinden zich aardig wat aparte types (ideaal om een ‘klucht’ als deze mee te vullen), maar gelukkig ook de eigenaresse van een succesvol transportbedrijf (Rita – Wild Tales – Cortese), waardoor ze al snel ruim de helft van de benodigde 300.000 pesos bij elkaar hebben.
Perlassi brengt dit geld, opvallend genoeg (of plottechnisch noodzakelijk?) in de vorm van dollars naar de bank, waar het in een kluisje verdwijnt. Om de rest van het geld te kunnen lenen, wordt Perlassi echter medegedeeld, dat de kredietbeoordelaar dat geld dan wel graag op een rekening ziet staan. Dus leegt hij de kluis, en stort het geld op een Argentijnse bankrekening.
Maar wat blijkt: de volgende dag is de Argentijnse economie volledig ingestort (waargebeurd), waardoor de overheid besluit dat mensen niet meer dan 250 pesos per week van hun rekening mogen halen, waarmee de coöperatieplannen dus volledig de prullenbak in kunnen. Als Perlassi dan ook nog betrokken raakt bij een heftig auto-ongeluk, raakt ie volledig in de put. Maar dan komen ze erachter, dat de lokale patser Manzi (Andrés – Love in The Time of Cholera – Parra) nét na Perlassi’s storting zo goed als alle dollars van de bank heeft opgekocht (met voorkennis van wat er ging gebeuren?), en die mogelijk ergens in de buurt heeft verstopt…
Vermakelijke underdog-klucht
Weet je, La odisea de los giles is een fijn, warm samenraapsel van elementen die je al zo vaak gezien hebt, dat ze behoorlijk herkenbaar overkomen. Grote verrassingen zitten er niet in het verhaal, de shots zijn mooi en verzadigd van kleur, waarmee de Argentijnse (en vooral onderlinge) warmte versterkt wordt. Het verhaal wordt rustig verteld, met een aantal herkenbare plot-momenten en secundaire verhaallijntjes die de vele karakters meer nuanceren. Zo ‘meandert’ deze film, waarin de thematiek van het failliete Argentinië (en de schoften die ook dáár weer van wisten te profiteren) het geheel een wat grauwe urgentie geeft, op bijna sprookjesachtige wijze naar mogelijk iets van hoop. Ook al is het herdefiniëren van de naïeve ‘giles’ uit de titel – dit Argentijnse slang-woord betekent iets als “sukkels” – door onze voice-over stem aan het eind van de film ietwat zelfverheerlijkend en/of ‘amechtig optimistisch’ (wat wel weer wat naïef is ;)). Dus ja, eindigt de film nou met hoop, of is dat toch iets cynischer bedoeld? Die vrij grappige after-the-credits-scène doet vermoeden dat cynisme op z’n plek is, maar de film is verder net niet rauw en/of scherp genoeg om dat cynisme echt een memorabele ‘punch‘ te geven.
Cast & crew
Als ik tijdens een filmquiz de vraag zou krijgen om één Argentijnse acteur te noemen (of beschrijven), dan zou ik bij Ricardo Darín uitkomen. Hij lijkt Argentijnse ‘acteer-royalty’ te zijn, mede ook gezien de aanwezigheid van z’n zoon Chino (die in de film ook z’n zoon speelt), die in een bijrol als ‘spion’ de erg aantrekkelijke Ailín Zaninovich tracht te veroveren. En om ’t familieverhaaltje in dezen compleet te maken: Zaninovich heet in de film Florencia, wat in het echt de naam van Ricardo’s vrouw (en Chino’s moeder dus) is. Verder hangt er dus een wat ‘geriatrisch gevoel’ over het verhaal, juist omdat het zich in een door de industrie verlaten stadje afspeelt. Maar dat versterkt de underdog-kwaliteiten van het verhaal des te meer, en mede daardoor moest ik aan (het door mij nooit geziene) The Best Exotic Marigold Hotel denken.
Dat regisseur Sebastían Borensztein hiervoor voornamelijk TV-series regisseerde, dat verbaast me niet enorm. Niet dat de film zo fragmentarisch is en/of wat moeite heeft met de balans (al had ie mogelijk wel ietwat ‘strakker’ geknipt kunnen worden), qua opbouw en hoeveelheid karakters die aan bod moeten komen, begrijp ik wel dat de producenten bij hem uitkwamen. Borensztein schreef overigens het scenario samen met Eduardo Sacheri, die zijn boek dus vertaalde naar een filmscenario. In een meer cynische zeurbui zou ik ‘m kunnen bekritiseren dat die grote hoeveelheid ‘gedachten-exposé’ (een voice-over van onze hoofdrolspeler die vertelt wat ie denkt, zodat het plot makkelijker/sneller voortgestuwd kan worden) wel ietwat makkelijk is, en dat met nog een extra herschrijfronde veel van dit exposé mogelijk anders ingevuld had kunnen worden (of meer bij ons als kijker neergelegd). Maar ja, als ik dan ontdek dat hij ook zijn boek La pregunta de sus ojos (“De vraag in je ogen“?) bewerkte tot de indrukwekkende Oscarwinnaar El secreto de sus ojos, dan voel ik die kritiek ook wel weer wegebben, want wil nooit de arrogantie uitstralen dat ik hem misschien nog wel wat zou kunnen ‘leren’ inzake scenarioschrijven…
Final credits
Ja, gewoon een goed vermakelijke misdaadkomedie, die z’n kracht vooral haalt uit het willen meeleven met ‘gewone’ mensen, die in tal van crises aan het kortste eind trekken. Nu is dat voor velen niet al te lastig, denk ik. Daarnaast verwacht ik, dat dit coronatijdperk mensen mogelijk nóg makkelijker terug zal laten verlangen naar een tijd, waarin ‘wij’ nog gewoon zelf de baas waren (of in elk geval: dachten te zijn). Zoals in zo’n coöperatie, waarin de onmenselijkheid van economische prognoses en winstmaximalisatie nu eens niet op éénzame hoogte staan, maar waarin ‘winst’ een stuk breder wordt gezien…