A Beautiful Day in the Neighborhood (2019)
Doordat ik de prachtige (maar raar genoeg niet gerecenseerde?) documentaire Won’t You Be My Neighbor? nog vers in m’n geheugen had, heb ik best lang gewacht met A Beautiful Day in the Neighborhood, waarvoor Tom Hanks’ rol als de über-kindervriend Mister (Fred) Rogers voor een Beste Mannelijke Bijrol-Oscar werd genomineerd. Juist door het zien van die documentaire snap ik ook wel, dat Hanks de Oscar niet won, maar wat ik daarmee vooral wil zeggen: de film gaat primair ook over Esquire-schrijver Tom Junod, in de film erg goed neergezet (overigens met de naam Lloyd Vogel) door Matthew – The Americans, The Post – Rhys.
Maar wauw, net als die documentaire is deze film ook zo prachtig, dat ik meerdere keren m’n wangen vochtig voelde worden…
Het verhaal
Lloyd is een nogal cynische schrijver van het Amerikaanse ‘mannenblad’ Esquire, dus hij is helemaal niet zo blij als hij van z’n hoofdredacteur Ellen (Christine – Chicago Hope, Studio 60 on the Sunset Strip (!!) – Lahti) de opdracht krijgt een 400-woorden artikeltje te schrijven over één van Amerika’s TV-helden: Fred Rogers. Vrijwel iedere Amerikaan boven de 25 is deels opgevoed door de mega-lieve surrogaat-vader uit Mister Rogers’ Neighborhood, een mierzoet tv-programma waarin Rogers als zichzelf kinderen volkomen oprecht en respectvol behandelde, maar ook zo’n beetje ieder onderwerp behandelde. Dus ook teleurstelling, terrorisme, woede, gescheiden ouders, et cetera. Onderwerpen die veel opvoedkundigen liever zo lang mogelijk weg houden bij kinderen, maar de manier waarop Rogers hiermee om ging, tovert direct weer een emotionele glimlach op m’n gezicht.
Maaaaaaar, terug naar het verhaal, want dat Lloyd nogal met tegenzin aan deze opdracht begint, dat zal je niet verbazen. Zijn cynisme heeft z’n vrouw Andrea (Susan Kelechi Watson) nog net niet weggejaagd, maar de relatie met z’n zus wel al redelijk onder druk gezet. Als hij op z’n zus’ derde bruiloft echter z’n lang geleden vertrokken vader Jerry (Chris – Adaptation, American Beauty – Cooper) weer ziet, slaan Lloyds stoppen aardig door, en komen we al snel achter de reden van zijn cynische houding. En met die stress/spanning in z’n lijf moet hij de über-vriendelijke Fred Rogers gaan interviewen…
Dit gaat initieel (natuurlijk?) behoorlijk mis. Maar doordat Fred allang heeft gezien dat het Lloyds gekwetste ego is, dat hem zo hard om zich heen doet slaan, weet hij uiteindelijk ook Lloyd in z’n cynische hart te raken…
De ‘stoere sukkel’
Best toevallig en/of eng, dat ik vorige week wat aantekeningen maakte voor een verhaaltje (?) over een ‘stoere sukkel’, over hoe lompheid van mensen/mannen/mezelf misschien wel altijd dient om een onzekerheid of onvermogen te maskeren of onderdrukken. Koppel dat aan een getriggerd ego en/of testosteron, en je hebt zo een kruitvat dat kan ploffen. Precies de staat waarin Lloyd verkeert aan het begin van de film. In de film zie je ook een scène, waarin Fred Lloyds vragen niet wil beantwoorden, maar hem een wedervraag stelt. Dat maakt Lloyd zo ongemakkelijk, dat hij direct terug sneert met een vileine vraag, over hoe moeilijk het voor Freds kinderen moet zijn geweest om met zo’n vader opgegroeid te zijn. Maar waar Lloyd felheid terug verwachtte (waaraan hij mogelijk gewend is, aan dat strijden; en waarom denk ik nu aan Donald T.?), reageert Fred dankbaar en met compassie. Het scherpe aan die scène is echter ook, dat Lloyd met die vraag de controle over het gesprek terug wil nemen, juist door hard en zakelijk te zijn (iets dat onze maatschappij ook ‘verwacht’ van mannen die succesvol willen worden?). Maar dat heeft Fred in al z’n wijsheid juist door, want hij ziet al snel het getroebleerde in Lloyd.
Cast & crew
Nu wil iets in mij (lees: mijn ego) bijna stellen dat dit mogelijk wat te zoetsappig simpel neergezet is, maar dat toont dan direct de worsteling die ik ook vaak genoeg in mezelf voel. Maar dat ik eerder al typte dat ik begrijp dat Hanks die Oscarrace niet van Brad Pitt (voor Once Upon a Time … in Hollywood) kon winnen, komt ook wel doordat Hanks Fred Rogers ook net iets té zoetjes neerzet. Hierin durf ik met zekerheid te stellen dat dit geen ego-reactie van mij is, want in Won’t You Be My Neighbor? zie je de echte Fred Rogers, en die is toch net iets minder ‘zoet’. Ik begrijp overigens wel, dat de makers ervoor gekozen hebben om dit een klein beetje aan te zetten, want daardoor werkt het contrast met Lloyds cynisme ook net wat beter. Overigens nog iets, dat ik geweldig vond om te ontdekken (doordat ik die docu dus heb gezien), is dat ik Fred Rogers’ weduwe in een cameo- of figurantenrol meende te herkennen, en dat bleek waar te zijn.
Prachtig hoe regisseur Marielle Heller deze Joanne Rogers in de film geplaatst heeft, precies in een scène waarin Fred aan Lloyd vraagt om even een minuutje te nemen om aan de mensen te denken die van hem houden (zie bovenstaande still). Overigens viel net m’n mond bijna open van verbazing, toen ik zag dat Heller niet alleen regisseur is, maar zeer recentelijk ook te zien was als pleegmoeder Alma Wheatley in de geweldige Netflix-serie The Queen’s Gambit..!?! Terwijl ze als regisseur dus ook al enorm veel succes heeft gehad, o.a. met Can You Ever Forgive Me?, dat Melissa McCarthy-oplichtersdrama dat maar liefst drie Oscarnominaties in de wacht sleepte. En nu ‘ontkom’ ik er dus ook echt niet meer aan, om The Diary of a Teenage Girl (uit 2015, met o.a. Kristen Wiig en Alexander Skarsgård) toch nog te gaan kijken. Stiekem omarmt ze in de film overigens ook wat surrealisme, waarmee ze subtiel toont dat film inderdaad zoveel meer kan zijn dan risicoloze Hollywood-conventies. Overigens is de ‘poppenkast-stijl’ uit Mister Rogers’ Neighborhood ook overduidelijk aanwezig in de film, want vrijwel elke verplaatsing in de film geschiedt met auto’s en vliegtuigen aan touwtjes, die van de ene maquette naar de andere ‘reizen’…
Final credits
De film is gebaseerd op het artikel, dat Lloyd Vogel/Tom Junod in de film uiteindelijk schrijft. Je kunt dit artikel uit november 1998 nog altijd lezen op de site van Esquire, door hierop te klikken (qua ‘spoilerigheid’ doe je dat beter nadat je de film gezien hebt natuurlijk). Nu kon ik niet zo snel vinden of één van de mooiste scènes uit de film – waarin de vader uitspreekt dat het oneerlijk aanvoelt, dat hij aan het eind van z’n leven pas ontdekt hoe te moeten leven – ook in het artikel vernoemd wordt (mogelijk is dat een mooie aanvulling van het scenaristenduo Micah Fitzerman-Blue en Noah Harpster), maar dat grijpt me weer aan, als ik eraan terug denk.
Zoals de hele film me dus heerlijk emotioneel raakte. Erg blij dat ik me over m’n lichte weerstand om ‘m te kijken heen zette, want wat een mooie film was dit zeg..!