Chaos Walking (2021)
Zoals de mega-interessante trailer al deed vermoeden, is Chaos Walking een ‘high-concept film’ met een ontzettend uitdagend gegeven. Ik ging dan ook aardig mee in het behoorlijk voorspelbare maar ook vermakelijke verhaal, maar toen ik naderhand pas leerde dat de film gebaseerd is op een zogenaamd ‘young adult‘-boekenserie en het zéér waarschijnlijk de bedoeling is (of was?) dat dit de start van een nieuwe franchise zou worden, toen voelde ik eens een behoorlijk cynisme opkomen. Want hoe leuk de chemie tussen Tom – Spider-Man – Holland en Daisy – The Last Jedi – Ridley ook is, het initieel gedurfd aanvoelende exposé bleken dus vooral haakjes naar vervolgdelen, maar ik vraag me steeds meer af of die er wel (moeten) gaan komen…
Het verhaal
Todd (Holland) leeft op New World, een bewoonbare maar andere planeet dan de onze. Het is ergens in de 23e eeuw, en de mensheid heeft zich schijnbaar verspreid over het heelal. Iets wat echter direct opvalt, is hoe rond Todds hoofd allerlei visual fx te zien zijn, begeleid door een hoorbare voice-over. Wat blijkt: op deze planeet is het onmogelijk onze gedachten voor ons te houden, want deze worden om onze hoofden heen ‘geprojecteerd’. En wat blijkt nog meer: Todd heeft z’n hele leven nog geen vrouw gezien, buiten een paar wazige herinneringen aan z’n moeder…
Todd woont bij z’n pleegvaders Ben (Demián – A Better Life, The Hateful Eight – Bichir) en Cillian (Kurt – Sons of Anarchy – Sutter) net buiten het dorpje dat de naam draagt van z’n burgemeester Prentiss (Mads Mikkelsen), en beide vaders hebben nogal een tyfus-hekel aan deze burgemeester. Is dat omdat hij die gedachtenprojecties – ietwat simpel ‘Noise’ genoemd – ontzettend goed weet te controleren, of is er iets anders gebeurd?
Vragen waar uiteindelijk wel (helaas vrij voorspelbare) antwoorden op komen, maar het beantwoorden daarvan raakt behoorlijk ondergeschikt als er een ruimteschip in de buurt van Todds boerderij crasht en hij ineens de goudharige Viola (Ridley) ontdekt: een meisje..!!
Beter zonder enige voorkennis
Direct na afloop typte ik “een beetje als Elysium en Oblivion meets Hunger Games“, maar dat was dus voordat ik wist van die franchise-wens. Neem ik dat mee in m’n oordeel, dan mag je best The Maze Runner (en die slechte vervolgen) in dat rijtje meenemen. Toch ‘stom’, dat het voelt alsof ik een losstaand verhaal anders moet beoordelen dan een wannabe-franchise-starter. Ik zat het eerste deel van de film namelijk best goed mee te leven (juist door het zelf invullen van wat zaken), en vond Todds ‘drollerigheid’ ook ergens wel schattig. Maar na de onvermijdelijke onthulling over waarom er enkel mannen in Prentisstown wonen en je per ongeluk iets teveel gaat nadenken over details, dan roept dat vooral ook iets teveel verneukeratieve vragen op, zeker als je achteraf over de film na gaat denken.
Wat ik overigens nog wel een vernuftig en/of intrigerend plotlijntje vond, was – spoiler alertje – dat Todds uiteindelijke ‘superkracht’ (er wordt nogal geïnsinueerd dat Todd ‘speciaal’ is, iets wat waarschijnlijk vooral in de vervolgboeken duidelijker wordt?) voortkomt uit zijn herinnering aan zijn moeder (en andere vrouwen), wat in zijn babygeheugen is geplant met een slaapliedje – einde spoiler alertje. Dat triggert genoeg scenario’s in mijn hoofd waarover ik graag fantaseer (en wat mijn filmbeleving ook verrijkt/-sterkt), maar die werden dus behoorlijk weggespoeld door het idee dat deze film ‘altijd’ (voor)al bedoeld was als start van een nieuwe melkkoe-franchise…
Cast & crew
Maar zoals ik al zei: de film werd voor mij wel gered door de goede acteurs (en het ‘kale’ concept). Holland speelde Spider-Man al als een verbaasd jochie dat niet wist hoe met z’n krachten om te gaan, en van die naïviteit kan ie hier ook gebruik maken. Ridley leek wel ietwat te volwassen voor hem, en dat juist zij is gekozen – in een rol die door meerdere karakters in de film als “space girl” werd betiteld – is wel ietwat type-casterig, want zij is al vanaf 2015 de nieuwe held in de Star Wars-wereld. Dus ik zou daar – in een negatievere bui – ook kritisch over kunnen zijn, maar daarvoor begreep ik Todds ‘infatuation‘ ook weer iets te goed. Opvallend waren verder Mikkelsen, die natuurlijk elk type bad guy kan spelen en het de laatste tijd goed druk heeft (zie het Oscargenomineerde Another Round en Riders of Justice, die ik recentelijk zag). Bichir hoeft hier lang niet zo diep te gaan als in z’n Oscargenomineerde rol in A Better Life, terwijl Sutter in the bizz veel bekender lijkt als schrijver (van onder andere Sons of Anarchy en Southpaw). En eigenlijk toont David – Selma, The Midnight Sky – Oyelowo’s rol als predikant misschien wel de grootste gemiste kans, want dat karakter intrigeerde enorm, maar dat kwam er (in dit ‘deel’ althans) niet echt goed uit.
Regisseur Doug Liman is de man die met Tom Cruise de ruimte in zal gaan om daar een film te maken (of twee, want zoveel worden er op IMDb aangekondigd, waaronder één geproduceerd door SpaceX-frontman Elon Musk), al brak hij ooit door met Swingers en/of Go. Hij verwierf een aardige sterrenstatus met The Bourne Identity en Mr. and Mrs. Smith, waarna hij met Fair Game en Edge of Tomorrow de ‘fout’ van Jumper wel weer goed wist te maken. American Made was dan weer best scherp, al was ik die ook alweer bijna vergeten. Maar wat ik met deze namen vooral wil tonen: je mag van hem ook wel wat verwachten. En mijn ‘problemen’ met deze film zitten ‘m ook niet in zijn regie, maar meer in het overall, verwarrende gevoel bij deze film als ‘franchise-starter’. Het scenario is namelijk geschreven door Patrick Ness zelf (met hulp van Spider-Man: Homecoming/Cop Car-schrijver Christopher Ford), die ook de originele young adult-boeken schreef. Maar in het scenario lijken de verhalen uit de boeken ook wat door elkaar heen gegooid. Tekenend misschien ook wel dat de originele release voor deze film al ruim twee jaar geleden gepland was, maar dat reshoots alles nogal vertraagde. En toen ik zojuist las, dat Charlie Kaufman en John Lee Hancock éigenlijk het scenario zouden gaan schrijven, toen nam mijn teleurstelling nóg meer toe.
Final credits
Voorstellen wat de geniaal-creatieve geest van de schrijver (en/of maker) van Adaptation., Anomalisa, Synecdoche, New York, Being John Malkovich, Eternal Sunshine of the Spotless Mind en mijn 2020-favoriet I’m Thinking of Ending Things van dit concept had kunnen maken, dat doet mijn filmliefde serieus bijna watertanden.
Mogelijk een niet al te duidelijke recensie, want de film bevat nog altijd zeker wel een mega-vet idee (wat als we echt 100% eerlijk tegen elkaar zouden móeten zijn, altijd?), aangevuld met een aardig-vet idee (wat als dat alleen bij mannen het geval is, en niet bij vrouwen?), maar lijkt in de uiteindelijke uitvoering toch teveel dumbed down, wat mogelijk ‘moest’ van een commerciële, geldbeluste en/of risicomijdende studio..?