Infinite Potential: The Life & Ideas of David Bohm (2020)
Holy smokes, was dit de (persoonlijk) interessantste documentaire die ik de laatste tien jaar gezien heb, of laat ik mezelf nu weer wat verleiden tot over-dramatisering..? Wat het in elk geval zeker wel is, is een zeer goede inkijk in het leven en de ideeën (duh: zie de titel) van één van de grootste maar ook behoorlijk onbekende genieën van de afgelopen eeuw. Inderdaad: ik denk dat je David Bohm wel kunt plaatsen boven Stephen Hawking en net onder Albert Einstein, die hem zijn spirituele zoon noemde. En de Dalai Lama noemde hem zijn “science guru“, omdat Bohms onderzoeksgebied zich afspeelde op de plek waar de meest ingewikkelde wetenschap en mind blowing spiritualiteit elkaar ontmoeten…
Het verhaal
Bohm zat nog op de middelbare school toen hij al een essay schreef waarmee hij de grootste Amerikaanse wetenschappers wist te imponeren. Hij studeerde aan Penn University en CalTech, toen ene Robert Oppenheimer (a.k.a. de ‘vader van de atoombom’) hem naar de universiteit in Berkeley haalde. Hoeveel Bohms wiskundige berekeningen hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de atoombom zal waarschijnlijk nooit erkend worden, want hij was ooit even lid geweest van de communistische partij, waardoor hij toegang tot de testfaciliteiten werd ontzegd.
Bohms grootste ambitie lag in het leggen van de link tussen de relativiteitstheorie van Einstein (waarmee het allergrootste in het heelal kan worden verklaard) en de quantumtheorie van vooral Niels Bohr (waarmee het allerkleinste wordt beschreven). Deze theorieën blijken echter niet compatible te zijn, maar dat weerhield Bohm er niet van toch een poging te wagen. Wat tot grote waardering van Albert E. leidde, die zelf toegaf die link niet te kunnen leggen.
Bohm haalde echter (ook) z’n inspiratie uit de spirituele leer van onder andere Jiddu Krishnamutri, in hoe daarin ‘een-heid’ en de volledige interconnectiviteit van alles in het heelal werd gepropageerd. Waarbij één van Bohm ideeën was, dat het universum niet leeg is met hier en daar een planeet, ster of ander hemellichaam, maar dat je het universum moest zien als een oceaan met daarin wat bellen (de planeten, sterren, e.d.). En Bohm besteedde veel van zijn gigantische denkkracht dus aan het zoeken naar een wiskundig bewijs van die enorme gevuldheid. En misschien heeft ie die wel gevonden…
Flabbergasting allesomvattend
Als je bovenstaande trailer van de film kijkt, dan lijkt de documentaire een stuk ‘zoet-zweveriger’ dan ie is. Wat me namelijk als eerste opviel, was dat je best ook wel gebombardeerd wordt met natuur-wiskundig jargon. Vrees dat dat voor velen too much zal zijn, al worden de lastigste zaken wel degelijk goed uitgelegd. Misschien dat daarom de trailer ook wel ietwat ‘spiritueel gericht’ is? Maar ik weet eigenlijk wel zeker, dat ook elke kijker met een primair wetenschappelijke interesse met behoorlijk open mond naar deze documentaire zal kijken.
Mijn mond vormde zich overigens tot een “Wauw!” toen ook zaken als “We identificeren ons met onze gedachtes en gevoelens, omdat dat wél houvast biedt. Maar dat houvast maakt ze nog niet ‘waar’” voorbijkwamen: exact de dingen waar ik me de laatste jaren maar al te graag mee bezighoudt.
Final credits
Dus ja: ik ga ‘m zeker nog een keer kijken, want ik denk dat ik zo’n beetje alles aan deze documentaire bovengemiddeld interessant vond. Heerlijke filosofie, geestprikkelende quantum-theorieën, kleingeestige anticommunistische Amerikanen, diepzinnige spiritualiteit, onderzoek naar wat ‘bewustzijn’ is, en daarnaast een hoop enthousiaste wetenschappers die maar wat graag vertelden over hun voormalig collega/vriend, die z’n leven wijdde aan het proberen te vatten van de wetten/regels onder onze realiteit…
Of zoals ik in m’n eerste aantekening na het zien m’n enthousiasme niet kon inhouden: “Science meets spirituality en omgekeerd en ALLES…”
Lees hier veel meer over Bohm; je kunt hier zelfs de hele film vinden…