Free Guy (2021)
Dat regisseur Shawn – Night at the Museum, Date Night – Levy best verrassend uit de hoek kan komen, dat bewees hij al keihard met Real Steel. En toen ik gisteravond met een megagrote glimlach de bioscoopzaal uit liep na het zien van Free Guy, kon ik ook ook weinig anders concluderen dat dat ik van deze The Truman Show-meets-Ready Player One-meets-Tron-meets-Stranger Than Fiction-meets-Grand Theft Auto-meets-Wreck-It Ralph-meets-The Lego Movie-meets-The Matrix (met een vleugje Groundhog Day) echt geweldig heb genoten.
Nu tonen al die titels hierboven natuurlijk ook dat het idee niet bijster origineel is, maar de uitvoering werkte zó goed bij mij, dat ik in zeker één scène zelfs tranen in m’n ogen kreeg van genot (dus niet van het huilen of lachen, maar van coole verwondering; wist niet eens dat dat kon). Al moet ik direct wel melden: ik was emotioneel mogelijk ietwat ‘ontvankelijker’ dan normaal…
Het verhaal
Guy (Ryan Reynolds) wordt elke ochtend alleen wakker in z’n bed, groet z’n goudvis Goldie, trekt z’n blauwe bloesje aan, haalt z’n favoriete koffie en loopt met z’n beste maat Buddy (Lil Rel Howery) naar de bank waar ze werken. Ondertussen hebben wij als kijker al gezien dat Free City – waar hij woont – qua criminaliteit nogal één grote hel is. Maar voor Guy en Buddy is het de normaalste zaak van de wereld, want ook de dagelijkse bankoverval doen ze nogal routinematig af.
Nu weten wij filmkijkers natuurlijk allang dat Guy een zogenaamde NPC (non-player character) in een videogame is, maar dáár is Guy zich nog niet van bewust. Al lijkt hij zich wel steeds bewuster te worden van z’n saaie leventje, zeker als hij instant verliefd wordt op Molotov-girl (Jodie Comer), de avatar van een speler in het spel. Zodra we deze Millie volgen in de ‘echte’ wereld, ontvouwt zich een nogal stevig gevuld plot, waarin tech mogul Antoine (een hilarische Taika Waititi) en mede-programmeur Keys (Joe Keery) ook grote rollen spelen.
Maar als kijker was ik vooral geïnteresseerd in hoe Blue Shirt Guy (zoals Guy langzaam bekend wordt bij de spelers) omgaat met z’n Trumaniaanse ontdekking, en de eenvoudige maar rake ‘bewustzijnsthematiek’ die dit AI-karakter langzaam beleeft/ontdekt…
Metafysisch popcorn-spektakel
Allereerst: als Filmofiel weet ik best aardig wat van films, maar hoe in Hollywood zaken rechtentechnisch allemaal in elkaar steken (zo van: welke studio heeft welke rechten over welke karakters e.d.), dat houd ik niet allemaal bij. En dat was waarschijnlijk ook de reden, dat ik bijna moest huilen van genot, toen ik ‘iets’ zag, wat ik – door mijn onwetendheid – als niet voor mogelijk had gehouden.
Maar laat ik wat afstand nemen, en m’n bewondering uitspreken voor het feit dat een film als Free Guy dus ook wel degelijk iets moois zegt over hoe we cinema en verhalen nodig hebben om iets van zin te geven aan ons leven. Dit is zowel letterlijk als figuurlijk in de film verwerkt, en dat had ik van zo’n gehypete zomer-blockbuster zeker niet verwacht. Natuurlijk wordt dit allemaal vrij in-your-face uitgelegd/-gesproken, maar doordat ik dus heerlijk in de film zat, kwam het bij mij net zo goed binnen. Daarnaast zitten er ook aardig wat emancipatie-onderwerpen in het verhaal verwerkt, en ook al zijn die overduidelijk door witte mannen geschreven, ook dat verraste me wel lichtelijk. En waar ik in Deadpool af en toe wat ‘moe’ werd van Reynolds overduidelijke zelfspot en vierde-muur-breken, daar is zijn Guy-karakter hier ook naïef genoeg, om daar in deze film toch weer volledig in mee gaan.
Cast & crew
Natuurlijk moet je daarvoor wel ‘fan’ zijn van Reynolds. Ik volg hem al jaren op Instagram, en vooral z’n omgang met z’n vrouw (Blake Lively) is best hilarisch. Dus ja, ik ben wel fan van hem. Wel wat minder dan die sukkelige speler die een Deadpool-poster op z’n muur heeft hangen, en als karakter een geweldige cameo-acteur iets te enthousiast tegen Guy op laat rijden. En zo zitten er nog wel meer cameo’s in, waarvan toch ook bijna anderhalve Avenger…
Grappig trouwens hoe regisseur Waititi (van onder andere Thor: Ragnarok en Jojo Rabbit!) hier volledig los gaat als geldbeluste, lompe en mega-opportunistische eigenaar van het game-bedrijf achter Free City. Verder kun je Lil Rel Howery kennen uit bijvoorbeeld Get Out, Tag of Bird Box, en hij speelt buddy Buddy hier ook met heerlijk overtrokken dramatiek. Jodie Comer speelt haar dubbelrol met vrij groot gemak. Leuk hoe ze tussen haar native Britse en een Amerikaans accent wisselt. Al oefende ze dat wisselen van rollen eerder al veelvuldig in de tv-serie Killing Eve. Ook Joe Keery, die Keys speelt, zul je waarschijnlijk herkennen van een tv-serie, maar dan van Stranger Things.
Waarschijnlijk dat Shawn Levy deze Keery van die set heeft meegenomen naar Free Guy, want Levy regisseerde dus ook meerdere afleveringen van die mega-populaire tv-serie. En nu weet ik niet hoeveel Reynolds – met al zijn ervaring – hier kon freewheelen, maar vooral de timing en nerd-humor in deze film werkte echt perfect bij mij. En dat is toch vaak wel de verdienste van de regisseur. Het scenario is overigens geschreven door Matt Lieberman – die hiervoor vooral animatiefilms schreef (zoals Scoob! en The Addams Family (de animatieversie uit 2019)) – en Zak Penn, die wel de meest directe link heeft met eerdergenoemde Ready Player One: die schreef hij namelijk ook. Penn is sowieso nogal een superheldenfilmscenarist, want hij werkte eerder (mee) aan een aantal X-Men– én Avengers-films. Terwijl hij debuteerde met Last Action Hero (die Schwarzenegger-film waarin ook al geswitcht werd tussen ‘werkelijkheid’ en ‘filmwereld’).
Final credits
Toch vet, om door een film te ontdekken dat je bijna kunt huilen van genot. Nogmaals: emotioneel was ik mogelijk wat labieler, maar voor mij was Free Guy dus wel een verrassing die ik niet zag aankomen. Wetende dat ik hiermee jouw verwachtingen mogelijk juist te groot maak, probeer ik er nu snel overheen te typen door te melden dat je niet hoeft te wachten op een after-the-credits-scène, want die is er niet.
Het feit dat ik die mogelijk wel verwachtte, kwam natuurlijk doordat de hele opzet (en enkele inhoudelijke elementen) van Free Guy wel sterk ‘superhelderig’ over kwam. Waarbij ik terug kom met waar ik mee begon: qua originaliteit heb je bijna alles in/aan Free Guy wel al ergens anders gezien, en als ik deze dan zou moeten vergelijken met alle genoemde films, dan zit ie (ook qua kwaliteit) ergens tussen The Truman Show en Ready Player One in, maar dan sterk verlevendigd en ‘cooler’ gemaakt door de aanwezigheid van Reynolds…