House of Gucci (2021)
Op dinsdag 30 november bereikt Ridley – Alien, Blade Runner, Gladiator – Scott de respectabele leeftijd van 84 (!!), maar dat weerhoudt deze grijsaard niet om heerlijk te blijven ‘experimenteren’. Eerder dit jaar vertelde hij een historisch verhaal met een #metoo-scherpte waar je wel lichtelijk “u” tegen mag zeggen (The Last Duel), en met House of Gucci vertelt ie een – mij overigens totaal onbekend – moderner verhaal met een mix van shakespeareaans theater en soapserie-achtige karakters. En dat levert een meer dan boeiende film op. Al werd ik ook wel afgeleid door die nogal gedurfde (of mislukte?) keuzes. Want waarom komen die bijna iconische mensen zo ordinair en/of cringy, bijna clownesk dom over..?
Het verhaal
Volgens mij hebben de schrijvers (en de soundtrack-samensteller) nogal wat chronologische vrijheden genomen, maar het verhaal begint in het Milaan van 1978, wanneer transporteurdochter Patrizia Reggiani (Lady Gaga) op een feestje een nogal schuchtere Maurizio (Adam Driver) treft. Zodra hij zich echter voorstelt als Maurizio Gucci, spitst elke vezel in haar sensuele lijf, en zet ze alles op alles om deze telg van die beroemde modefamilie voor haar te winnen. Dat lijkt wonderbaarlijk makkelijk te lukken, ondanks de sterke waarschuwingen van Maurizio’s vader Rodolfo (Jeremy Irons), die redelijk goed haar hidden agenda doorziet.
Maar de liefde ontwikkelt zich zo sterk, dat Maurizio breekt met z’n vader (en familie), en ze na hun huwelijk gewoon in een simpel huisje komen te wonen. Maurizio gaat zelfs werken voor Patrizia’s vader. Maar als oom Aldo Gucci (Al Pacino) – en even later ook z’n zoon en wannabe designer Paolo (Jared Leto) – ten tonele verschijnt, worden de familiebanden weer aangehaald. Zeker als het stelletje wordt uitgenodigd in New York, en ze in de flagship store in Manhattan mogen shoppen.
Als pa Rodolfo overlijdt erft het stel nogal wat vastgoed én 50% van de Gucci-aandelen, en na wat ‘aanmoedigingen’ van Patrizia begint Maurizio’s rol in het bedrijf te groeien. Enkele redelijk onethische handelingen later breekt Maurizio echter vrij onverwacht met Patrizia, en dat pakt deze pittige tante niet al te goed op…
Trump meets American Psycho’s Patrick Bateman
Ik zal deze ‘kritiek-alinea’ openen met iets dat iedereen zal opvallen: de gebruikte accenten vliegen echt zo’n beetje alle kanten op. Natuurlijk moet je je over het feit heen zetten dat al die Italianen ineens Engels praten, maar de daarbij gekozen accenten – vooral dat van Jared Leto – zijn af en toe zo over the top, dat het bijna lachwekkend wordt. Maar okay, hier kon ik me ook wel vrij makkelijk overheen zetten. Waar ik minder mee kon, was met hoe het Patrizia-karakter werd neergezet. Van ultieme gold digger bleek ze toch zo verliefd dat ze haar ambitie mogelijk opzij zette, en bij het zien van een Jomanda-type (Salma Hayek) op tv, besluit ze ineens haar geluk in handen van deze spiritueel ‘waarzegster’ te leggen. Maar dat ze zo labiel was, dat bleek daarvoor nergens. En dat maakte haar karakter voor mij helaas ongeloofwaardig – of positiever: “een vat vol tegenstrijdigheden“? – waardoor ik dus letterlijk aan de opportunistische banaliteit (of domheid, in mijn beleving) van de vorige Amerikaanse president moest denken. Ik hoorde en zag Adam Driver in een interview overigens vertellen dat er voor een soort shakespeareaans soap-acteren is gekozen. Dus dat is wel een bewuste keuze van Scott geweest. Helaas trok dit mij dus te vaak uit het verder zeer boeiende verhaal. Daarnaast biedt het verhaal uiteindelijk ook geen protagonist waarmee je wilt meeleven. Mede daardoor vroeg ik me na afloop dus bijna hardop af, of het thema van de film ‘hoe domme mensen tóch erg machtig kunnen worden’ zou zijn. Oftewel: zelfs die Gucci’s zijn nét mensen…
Cast & crew
Mogelijk is het juist enorm knap van Lady Gaga, dat ze mij veel van bovenstaande liet denken, maar als ik me niet mee kan laten voeren met karakters in een verhaal, dan krijg ik het wel eens ‘lastig’. Het lijkt ook zeker een bewuste keuze, dat Scott juist niet-perfecte filmkarakters opvoert. Normaliter zijn coole mensen (als de Gucci’s) in films übercool, en bad guys en/of girls ook überbad, maar daarvoor is hier niet gekozen. Maar maakt ze dat menselijker en ergerde ik me daarom best vaak aan hun ‘domheid’, of pakt dit gewoon niet goed uit? Want dat Maurizio in het begin wat sukkelig moest zijn, zich dan tijdens de film ontwikkelt, maar er aan het eind – als coole Maurizio – qua uiterlijk bijvoorbeeld nog exact hetzelfde uit ziet, dat verwarde me ook wat. Hoe goed Driver ook past in zo’n licht stoïcijnse rol. Verder was vooral Jared Leto dus bijna onherkenbaar – Oscarnominatie voor Best Hair & Make-up is al in the pocket, verwacht ik – maar zijn Paolo was écht de nar van de vertelling. Danny DeVito’s Penguin (uit Batman Forever) schoot zelfs even door m’n hoofd. Verder hoorde ik naast me iemand “Lijkt wel Jabba the Hutt, die stem!” bezigen, toen Al Pacino voorbij kwam, en ondanks dat dat lichtelijk overdreven is, toont het wel dat ik zeker niet de enige was die moeite had met de vet aangezette accenten en dito overdreven stemmen. Overigens leuk om Hollywood-royalty te zien in een film over mode-royalties, want Domenico De Solo wordt gespeeld door Jack – neefje van Anjelica en Danny en kleinzoon van John – Huston.
Scotts opmerkelijke keuzes heb ik hierboven al genoeg becommentarieert, denk ik. Wat ik nog wel kort wil benoemen, is hoe de muziek in de film tijdtechnisch voor geen meter lijkt te kloppen. Nu blijkt dat de chronologie van het waargebeurde verhaal sowieso al opzij is geschoven voor meer/beter drama, maar mogelijk is jouw ‘muziekchronologiegeheugen’ ook wel groot genoeg om wat frictie te voelen als George Michaels Faith gespeeld wordt tijdens het huwelijk van Maurizio en Patrizia. Dat zou echter betekenen dat ze pas na negen jaar verkering getrouwd zouden zijn, terwijl hun huwelijk in het verhaal juist vrij snel ‘ontstaat’. Dat het koppel in real life alweer gescheiden was, twee jaar vóór het uitbrengen van Faith (in 1987), dat weet je alleen als je wat verder gaat zoeken. Maar mogelijk moet je dat dus gewoon helemaal niet doen Filmofiel..!!
Final credits
Inderdaad, hopelijk kun jij je wel mee laten voeren in het ‘grootse’ en theatrale, want dan zul je waarschijnlijk optimaal genieten van deze film. Las ergens over een vergelijking met Succession, over hoe goed corporate war in beeld wordt gebracht. Nu lukt het mij ook al maanden niet om te zetten om die tv-serie te kijken, ergens omdat ik ’t gevoel heb dat daarin opportunistisch ondernemerschap verheerlijkt wordt (en ik ‘juich’ niet graag voor dat soort hyperkapitalisme). Want als House of Gucci één ding laat zien, is het de zeker niet onschuldige rol van vrouwen in fout-opportunistisch-kapitalistische situaties.
Waarmee ik overigens wil afsluiten met mijn verbazing over het feit, dat ik niets over het levensverhaal van Maurizio Gucci wist. De ‘ondergang’ van Gianni Versace was me wel bekend, maar de familie Gucci (of de investeringsmaatschappij die het merk overnam?) lijkt een succesvol PR-bureau ingehuurd te hebben om dit verhaal uit het nieuws te houden. Al past zo’n fout, elitair ‘ondernemerstrucje’ ook wel weer perfect bij zo’n corporate family war…