The Pale Blue Eye (2022)
Dat de nieuwste van Scott – Hostiles, Crazy Heart, Black Mass – Cooper voor mijn gevoel ‘ineens’ op Netflix verscheen, dat lijkt meer te zeggen over het totaal uit elkaar gesplinterde ‘filmreleaselandschap’ dan over de film zelf. Ik was overigens aangenaam verrast toen ik deze ‘Edgar Allan Poe-origin story‘ gisteren ineens zag ‘staan’. Een film waarin Cooper zijn ‘hoe maak ik de duisterste kanten van de mensheid (bijna) vergeefbaar?’-thematiek combineert met die gothic horror-sfeer, zo bekend van alles wat Poe later schreef/aanraakte.
En dat levert (zeker) niet de beste film van het jaar op, maar wel een film waarvan vooral de sfeer aardig blijft hangen…
Het verhaal
Maar cadet Edgar A. Poe (Harry – The Ballad of Buster Scruggs, The Devil All the Time, The Queen’s Gambit (tv) – Melling) is niet het hoofdpersonage van de film. Dat is namelijk inspecteur/detective Augustus Landor (Christian Bale!!), die rond 1830 door de hoge piefen van de beroemde Amerikaanse militaire academie West Point wordt ingehuurd. Aan de oevers van de Hudson Rivier, ten noorden van de stad New York, is namelijk het opgehangen lichaam van één van de cadetten gevonden. Al snel lijkt het om meer dan zelfmoord te gaan, zeker als niet veel later het hart van deze cadet blijkt te zijn gestolen vanuit het mortuarium dat onder leiding staat van dokter Daniel Marquis (Toby – Infamous, Tinker Tailor Soldier Spy, First Cow – Jones). Als even later nóg iemand wordt vermoord wiens hart wordt gestolen, blijkt het plot nóg dikker te worden…
We hebben dan intussen namelijk al kennisgemaakt met meerdere van de cadetten, waarbij natuurlijk vooral die ene Edgar nogal opvalt. Niet alleen omdat ie veelvuldig gepest wordt door z’n mede-cadetten, maar zeker ook vanwege z’n intelligentie en welbespraaktheid. Als Landor daarom Poe’s hulp inroept om deze ritueel ogende moorden te onderzoeken, dan springt ie maar wat enthousiast in de bres.
En dan vraag ik me nu af, hoe ik Robert Duvalls, Gillian Andersons en Charlotte Gainsbourghs bijna-cameo-bijrollen nog in deze ‘verhaal-alinea’s’ gepropt krijg…
Boekverfilming
Ja, daar zit ook direct m’n grootste kritiek op de film: je voelt aan alles wel dat dit een boekverfilming is. Maar waar je in een boek veel makkelijker ‘zijsprongen’ kunt maken, lukt dat in deze film niet 100% bevredigend. Waardoor er dus wat karakters, typetjes en/of thema’s worden aangeraakt, die niet helemaal afdoende worden uitgewerkt. Misschien wel doordat het plot best wat interessante twists & turns afwerkt. Daarnaast duurt de film ook net wat langer dan nodig lijkt, dus mogelijk zijn er bij het vertalen van Louis Bayards roman (met dezelfde titel) net één of twee correctierondes teveel overgeslagen; vooral aan het begin van het traject, waarin de structuur meestal wordt gezet…
Maar terwijl ik bovenstaande typ, voel ik ook direct dat ik hier mogelijk wat teveel woorden aan spendeer. Ik zat namelijk heerlijk in de film – het fijne aan Netflix-films is dat ik dus ook minder verwacht – al duurde het wel even voordat ik erachter kwam hoe Cooper zijn eerlijke, rauwe kijk op de human condition in het verhaal verwerkt had. Dat werkte wat mij betreft beter in bijvoorbeeld Hostiles of Out of the Furnace, de twee eerdere films waarin hij samenwerkte met Bale.
Cast
Dat Bale zich voor zo’n film weinig hoeft in te spannen, dat is natuurlijk best een compliment. Aan de andere kant, hij ziet eruit alsof hij zo van de set van Nolans The Prestige komt gelopen, dus hij heeft niet al te diep hoeven graven, lijkt wel. Melling valt me altijd positief op, en dat komt zeker niet vanwege z’n aparte uiterlijk (dat ie hier overigens mooi zelfbewust inzet). Als je z’n filmografie op IMDb bekijkt, dan staan daar nog aardig wat meer topfilms op, al zullen velen hem waarschijnlijk kennen van z’n Dudley Dursley-rol in de Harry P.-films. En dan zitten er dus nog flink wat grote namen in best kleine rolletjes in, wat opvallend is. Gillian Anderson speelt de vrouw van dokter Marquis, die richting het einde toch nog wel wat meer ’te doen’ krijgt. Maar wat de reden is dat Cooper Charlotte Gainsbourg en vooral Robert Duvall heeft gestrikt voor volgens mij twee of drie zeer korte scènes, beats me. Neem aan dat het niet enkel bedoeld is om hun naam groots te kunnen gebruiken in de marketing rondom de film…
Final credits
Beetje Sleepy Hollow meets Sherlock Holmes, al komt dat laatste vooral door Landors spitsvondigheid en die mij totaal onduidelijke castingkeuze voor vrijwel alleen maar Britse acteurs. Stond West Point in die tijd bekend om hun Britse leiding, of is dat een beetje luie casting en/of dialoog-coaching geweest? En Sleepy Hollow noem ik vooral omdat er in het gothic-horror-genre niet zo ontzettend veel verschijnt de laatste tijd. Oh ja, From Hell van de Hughes-broers is er ook zo één, en die gaat óók over een seriemoordenaar (Jack the R.).
Yes, ik ben aardig tevreden dat ik The Pale Blue Eye gezien heb, al denk ik dat ik hem – buiten de sfeer dan misschien – volgende week wel weer grotendeels vergeten zal zijn. Want de bedoelde punch in het verhaal kwam niet écht binnen, helaas…