Spider-Man: Across the Spider-Verse (2023)
Technisch en esthetisch gezien is Spider-Man: Across the Spider-Verse mogelijk nóg creatiever dan het ontzettend verrassende, ambitieuze en Oscar-winnende Spider-Man: Into the Spider-Verse. Met een ontiegelijk aantal grote namen in de (voice-)cast ook zeker een geweldig feest der herkenning, en een ‘diepere’ laag in het verhaal deed me zelfs heel kort aan Lynch’ Twin Peaks denken (mega-compliment wat mij betreft ja). Maar wat me wel tegenstond: ik wist vooraf niet hoe opzichtig het verhaal à la Villeneuve’s Dune is opgeknipt. Hierna gaat Spidey namelijk “Beyond the Spider-Verse“, en je hebt niet heel veel creativiteit nodig om ietwat ironisch nog vijf tot tien van zulke filmnamen te verzinnen…
Maaaaaaaaaaaaaar: laat ik niet te hard zeuren, want ik vermaakte me hèndig die bijna 2,5 uur die de film duurt. Ondanks dat ik het ‘zorgelijk’ vind dat één van de grootste franchises in het universum nu eigenlijk het ‘slechtste’ van tv-series incorporeert: overduidelijke verleidingscliffhangers die men ‘vroeger’ toch wel wat beschamend opzichtig vond…
Het verhaal
Dit tweede deel in deze zoveelste Spidey-franchise draait eigenlijk primair om Gwen Stacy (Hailee Steinfield), de Spider-Woman op Aarde 65 (fyi: het eerste deel speelde zich af op Aarde 1610). Nadat ze de Peter Parker van haar eigen aarde heeft gedood, zit politiechef George Stacy (Shae Whigham) dus onwetend achter z’n eigen dochter aan. Als ze zich – na een melding van de aanwezigheid van een raar wezen in het Guggenheim Museum – toch niet kan inhouden en weer de wereld wil gaan redden, staat ze ineens oog in oog met Spider-Man 2099 Miguel O’Hara (Oscar Isaac) en Spider-Woman Jessica Drew (Issa Rae), die als leden van een interdimensionaal Spidey-team op dimensie-overschrijdende bad guys jagen…
En dat is ook hoe ze bij ‘onze’ Spider-Man Miles Morales (Shameik Moore) terechtkomen, die vanwege z’n geheime identiteit vooral vrienden mist, en dan met name Gwen. Omdat Gwen inmiddels lid is van het Spidey-team, kan ze Miles nu wel ineens bezoeken, maar langzaam maar zeker komen we erachter dat die ogenschijnlijk simpele bad guy Spot (Jason Schwartzman) niet alleen z’n ogen gericht heeft op Miles, maar ook lang niet zo onschuldig blijkt als dat ie lijkt.
Wat er niet alleen toe leidt dat Miles vindt dat hij ook lid van dat opsporingsteam zou moeten mogen worden, maar hij komt tegelijkertijd ook nogal onder vuur te liggen. Thematisch gezien zit hier wel degelijk een bekende racistische trope achter, maar het zorgt net zo goed voor een vertroebeling van het zwart-witte goed vs. kwaad, of beter gezegd: de film behandelt ook de discrepantie tussen determinisme en (één van) de grootste kracht(en) in het universum: liefde…
Lord of the (zelf)bewuste Spider-Rings
Ja, ik heb het wat druk gehad met andere zaken, plus: ik was vergeten om aantekeningen te maken na afloop van m’n viewing (vorige week inmiddels). Dus ik las net even het plot terug op Wikipedia, en mogelijk komt het doordat die films weer op TV waren de afgelopen maand, maar ik kreeg tijdens Across the Spider-Verse wel een behoorlijk “Nondetju wat liepen er inderdaad veel verhaallijnen door elkaar heen en door dat abrupte afkappen lijkt het wel beetje als één van die LOTR-films ja..!“-gevoel. Nu werd dat gevoel vrij makkelijk weggedrukt door de wederom werkelijk fenomenale graphics, en in elk geval de manier waarop ze zoveel verschillende animatiestijlen naadloos in en over en door elkaar heen laten vloeien. Vooral Donald Glovers ‘cameo’ was eerder live action dan animatie, maar juist dat contrast gaf de film wel een heel ‘rijk’ gevoel. Daarnaast wordt de bekende, klassieke Spidey-meme heerlijk ingezet, waardoor je ergens ook het gevoel hebt dat ze met een gerust hart nog 20 nieuwe franchises kunnen starten. De film toont namelijk echt duizenden Spider-achtigen…
Cast & crew
Vandaar ook die enorme lijst aan getagde sterren (zie hieronder), want de stemmencast is werkelijk ongekend. Mogelijk een gevolg van het enorme (ook kritische) succes van het eerste deel in deze geanimeerde franchise; dat velen graag meewerkten aan het volgende deel? Shameik Moore is inmiddels al 28, maar dat hoor je totaal niet aan Miles’ stem. En dat is best belangrijk, want de thema’s waarmee onze Spider-Man worstelt, zijn vooral die van een late teen die z’n plek in de wereld zoekt (iets waar velen op hun 28e niet meer mee bezig zijn…). Steinfelds stem herkende ik niet direct, maar daar had ik bij deze film sowieso wel wat moeite mee. Ik dacht namelijk in Peter B. Parkers stem het ietwat hysterische gekrijs van Charlie – Horrible Bosses, It’s Always Sunny in Philly (tv) – Day te herkennen, maar dat bleek dus Jake – Drinking Buddies, Self-Reliance – Johnson te zijn. Iets waarvoor ik me zou kúnnen schamen, aangezien ik hem afgelopen maart in Austin, Texas zeker drie keer in het echt heb horen en zien praten op SXSW…
Tijdens de film dacht ik dat Phil Lord en Christopher Miller deze film ook geregisseerd hadden, maar zij hebben vooral alle verhaallijnen door elkaar heen verweven als scenaristen. De regie was schijnbaar in handen van Joaquim Dos Santos, Kemp Powers en Justin K. Thompson, en zo’n drietal is – zelfs voor een animatiefilm – best opmerkelijk. De Portugees Dos Santos begon als storyboard artist; een taak die bij zo’n film inderdaad best goed als regiebasis kan dienen (sommige scènes/shots leken op moving storyboards). Kemp Powers heeft een wat serieuzere achtergrond, want als schrijver werkte hij eerder aan het geweldige One Night in Miami, maar in hetzelfde jaar werkte hij ook aan een andere animatiefilm: Soul. Ergens verwacht ik ook dat de scherpte rondom die eerdergenoemde racistische trope uit zijn pen zal komen. En als derde regisseur wordt Justin K. Thompson genoemd, die ook weer meer uit de visueel-creatieve hoek komt. Hij was namelijk production designer bij Into the Spider-Verse, maar eerder ook al bij de eerste twee Cloudy with a Chance of Meatballs-films.
Final credits
Ja, Spider-Man; Across the Spider-Verse is een prachtige animatiefilm met een paar mooie thema’s, die het franchise-potentieel weer zó hard opgekrikt heeft, dat de studio waarschijnlijk nu al een strakke plasser heeft bij de gedachte aan al die miljoenen die nog verdiend kunnen gaan worden.
Maar zoals je ziet – en allang gemerkt hebt – kan ik m’n cynisme inzake het hypercommerciële achter dat bruuske opknippen niet negeren. Iets waar waarschijnlijk steeds minder mensen ‘last’ van zullen hebben – ik raak zelf ook wel wat murw gebeukt door de vele series en bijbehorende cliffhanger-formats die ik zie – maar Across the Spider-Verse doet dus nog een stuk schaamtelozer wat Marvel al deed met het einde van Phase 3 van het Marvel Cinematic Universe. En dat vind ik geen fijne ontwikkeling…