The Bikeriders (2023)
Sfeer- en acteertechnisch is Jeff – Shotgun Stories, Take Shelter, Mud, Midnight Special, Loving – Nichols’ nieuwste misschien wel de beste van 2024. Verhaaltechnisch lijkt Nichols echter iets te strak vast te houden aan Danny Lyons waargebeurde bronmateriaal, want er lijkt iets van ‘filmische focus’ te missen. Kan zeker wel wat interpretaties loslaten op dit door James Dean-/Marlon Brando-beïnvloede verhaal, maar dat voelt toch wel beetje als zoeken, waarbij ik vooralsnog enkel een wat herkenbaar boekenthema vind.
Desalniettemin is The Bikeriders ook een ontzettend vette film met een supercoole topcast, ondanks het mij behoorlijk in de weg zittende Midwest-accent van de Britse Jodie – Killing Eve (tv) – Comer…
Het verhaal
Tussen 1966 en 1973 volgde Danny Lyons een stevig groeiende motorclub in Chicago, Illinois. Eerst enkel als fotograaf, maar later ook met een taperecorder, omdat hij het boek wilde maken waarop de film uiteindelijk gebaseerd is. Een ideale manier om geen exposé-problemen te hebben, waardoor het verhaal dus begint met Kathy (Comer) die tegen Danny (Mike – Challengers – Faist) vertelt over hoe ze de charismatische Benny (Austin – Once Upon a Time … in Hollywood, Elvis, Dune: Part Two – Butler) ontmoette in een lokale biker-bar. Wij weten dan echter al, dat deze Benny één van de coolste leden van de Vandals-motorclub is, want in de openingsscène vertelt Kathy vol bewondering en liefde over hoe Benny bijna doodgeslagen werd, omdat hij in een ietwat nettere bar z’n motorjas (vol emblemen van de club; z’n zogenaamde ‘colors‘) niet uit wilde doen.
Maar de vrijgevochten Kathy viel dus als een blok voor Benny’s James Dean-achtige uitstraling, maar aangezien Benny de stoere vrijheid/vrij stoerheid heeft waar alle leden van de motorclub jaloers op zijn, moet ze hem wel delen met de club. En dan vooral met diens oprichter en ‘baas’ Johnny (Tom – Bronson, Mad Max: Fury Road – Hardy), die de club ooit oprichtte na het zien van Marlon Brando in The Wild One. En eigenlijk zijn de meeste leden helemaal niet zo stoer, maar vooral op zoek naar iets van vriendschap.
Buiten Benny dan, want zijn lak aan regels en verlangen naar ongrijpbare vrijheid lijken het hart van de film te zijn. Maar ‘ontkomt’ hij aan de grote liefde(s) van z’n leven, of is die bijna archetypische en romantische vrijheidsstrijd enkel mogelijk in ‘ons’ hoofd..?
Mentale perfectie?
Ik herken het groots en/of perfect maken van ideeën en concepten in mijn hoofd maar al te goed. Sommige levensbeschouwingen zien daar zelfs de bron van al ons (persoonlijke) lijden, omdat we onszelf daarmee mogelijk buiten/naast de werkelijkheid plaatsen, die vaak een stuk ‘gewoner’ is. En ergens lijkt het Benny-karakter in de film die perfecte te verwoorden, althans: de perfecte in de hoofden van de mensen om hem heen. Misschien wel vergelijkbaar met het lullige van het zijn van een bloedmooie vrouw, die dan niet meer als persoon wordt gezien, maar enkel als buitenkant (en/of het beeld dat anderen van jou hebben). Want is het niet pas als hij ‘breekt’, dat hij zichzelf over durft te geven aan ‘liefde’? Of zoek ik nu wat te makkelijk naar iets van betekenis..?
Net zoals ik ook wat bijna sensuele intimiteit zag in hoe de mannen af en toe naar elkaar kijken. Waar ik dat in Challengers bijna niet door had, leek het hier wel alsof de makers de (ongemakkelijkheid van) mannenliefde wilden tonen. Mogelijk denk je nu: waar heb je het over..? Maar stel je die scène – waarin Johnny Benny een aanbod doet – eens voor tussen een man en een vrouw: wedden dat je dan denkt dat ze net zo goed zouden kunnen gaan zoenen? En die blik van ‘The Kid’ (Toby – Babyteeth (!!!) – Wallace) als hij voor ’t eerst de club voorbij ziet tuffen, daarin lijkt meer te zitten dan enkel verlangen naar erbij willen horen…
Cast & crew
Gelukkig is Nichols inmiddels zo’n grote naam, dat ook zo’n beetje alle coole Amerikaanse acteurs erin zitten. Natuurlijk is Nichols’ vaste maat Michael – Take Shelter, Man of Steel, Loving, 99 Homes, Midnight Special, The Iceman, Mud, My Son, My Son, What Have Ye Done – Shannon weer van de partij, die hier een Amerikaans-Litouwse biker speelt die maar wat graag naar Vietnam was gegaan om te vechten. En nu zal ik niet iedereen zo uitgebreid bespreken, maar Beau – Road House, The Nice Guys – Knapp, Boyd – Logan, The Sandman (tv) – Holbrook, Damon – Charlie Manson in Once Upon a Time … in Hollywood!!! – Herriman, Happy – Bird Box, Bad Boys for Life – Anderson, Karl – Sergie in Devs (tv!!!), Civil War, The Idol (tv) – Glusman en Toby Wallace komen dus voorbij, waarbij ik er nog twee kort uit wil lichten. Emory Cohen was namelijk vrij lastig te herkennen, waardoor ik dus wel een Oscarnominatie voor Beste Haar & Make-up verwacht. Hij heeft nogal wat sideburns (zie still hierboven), waardoor je hem maar amper zult herkennen van z’n wat meer mysterieuze rol als Homer in The OA (tv), al zat hij dus ook al in The Place beyond the Pines en Brooklyn. De laatste opvallende cast-naam is die van Darryl Dixon uit The Walking Dead (tv), a.k.a. Norman – Boondock Saints – Reedus, in een behoorlijk verontrustende rol. En dan heb ik het niet enkel over z’n gebit…
Om het door Comer aangeleerde accent niet nog meer te bekritiseren (moet je haar daarop beoordelen, of juist de regisseur en/of dialect coach?), zal ik dat hier achterwege laten. Ik noem het enkel nog, doordat het mij afleidde van zowel haar acteren zelf, als dat het mij een paar keer onnodig uit het verhaal haalde. En dat verhaal wordt dus al wat ‘stuurloos’ aanvoelend verteld door Nichols. Want zeker als Benny tijdelijk uit het verhaal verdwijnt, dan lijkt de film ook wat focus te missen. Of miste ik als kijker daar iets..? Iets dat ik overigens zeker nog wel in het midden wil laten, want qua geweldige gezette sfeer in de film (met bijpassend camerawerk) én oeuvre van de maker, wil ik m’n mening nog niet zo ‘zeker’ zetten. Zeker omdat de film meer dan goed blijft hangen en/of ‘na-marineren’ in m’n hoofd…
Final credits
En dan vergeet ik gewoon nog te melden dat Tom Hardy z’n rol lijkt te spelen alsof hij ‘Tony Soprano’ wil zijn, maar dan gespeeld door Marlon Brando…
Zo zit de film vol met pareltjes, maar hou ik overall dus nog wat bedenkingen. Want is Benny bijvoorbeeld wel het centrale karakter, of is dat Kathy? En waarom zijn thema’s als ‘ongrijpbare vrijheid’, ‘onontkoombare liefde’, en ‘opgroeien en/of settlen’ in een boek wat eenvoudiger te verwoorden dan dat ze zijn te vertalen naar film? Komt dat doordat we (of misschien projecteer ik nu) in een boek makkelijker zaken zelf invullen, terwijl zoiets in film toch ietwat conventioneler ‘mag’? Waarmee ik dus direct ook weer m’n eigen oordeel ondermijn, want is Nichols niet juist één van m’n favoriete hedendaagse regisseurs omdat hij die conventies vaak weet te vermijden?
Zoals je ziet: ik ben er nog lang niet over uit(gedacht)…